Bajeczka o osiołku – interpretacja

Autorka interpretacji: Adrianna Strużyńska.
Zdjęcie Aleksandra Fredry

Aleksander Fredro, fot: Autor nieznany, Archiwum Główne Akt Dawnych

Utwór Alek­san­dra Fre­dro „Ba­jecz­ka o osioł­ku” przed­sta­wia ab­sur­dal­ną sy­tu­ację z ży­cia ty­tu­ło­we­go zwie­rzę­cia. Po­słu­gu­jąc się alegorią, po­eta uka­zał, cha­rak­te­ry­stycz­ne dla lu­dzi, pro­ble­my z po­dej­mo­wa­niem de­cy­zji.

Spis treści

Bajeczka o osiołku - analiza utworu i środki stylistyczne

Au­tor po­słu­żył się for­mą bajki narracyjnej. Jest to ga­tu­nek zbli­żo­ny do no­we­li, któ­ry po­sia­da krót­ką i ła­twą do przy­swo­je­nia fa­bu­łę. W baj­ce wy­po­wia­da się wszech­wie­dzą­cy, trze­cio­oso­bo­wy nar­ra­tor. Po­ja­wia się tyl­ko je­den bo­ha­ter - ty­tu­ło­wy osio­łek.

Utwór ma bu­do­wę sty­chicz­ną, po­eta nie za­sto­so­wał po­dzia­łu na stro­fy. Skła­da się z czter­na­stu wer­sów, na­pi­sa­nych ośmio­zgło­skow­cem. Wy­jąt­kiem jest je­dy­nie ostat­ni wers, któ­ry skła­da się z czte­rech zgło­sek. Pu­en­ta zo­sta­ła za­war­ta w wer­sie trzy­na­stym i czter­na­stym.

Baj­ka zo­sta­ła na­pi­sa­na pro­stym, żar­to­bli­wym ję­zy­kiem. Nar­ra­tor opo­wia­da o dy­le­ma­tach osioł­ka w iro­nicz­ny spo­sób, uka­zu­jąc zgub­ne skut­ki nie­zde­cy­do­wa­nia. War­stwa sty­li­stycz­na utwo­ru jest mi­ni­ma­li­stycz­na. Po­ja­wia się pytanie retoryczne („Od któ­re­goż te­raz za­cznie, aby so­bie pod­jeść smacz­nie?”). Na rytm wier­sza wpły­wa­ją licz­ne powtórzenia („i to pach­nie, i to nęci”, „trud­ny wy­bór, trud­na zgo­da”, „aż do rana, a od rana do wie­czo­ra”). Obec­ne są tak­że anafory, kil­ka wer­sów roz­po­czy­na się od spój­ni­ka „i” oraz sło­wa „chwy­ci”.

Bajeczka o osiołku - interpretacja bajki i morał

Bo­ha­te­rem baj­ki jest osio­łek ży­ją­cy w kom­for­to­wych wa­run­kach. Ma dwa żło­by, do któ­rych wła­ści­ciel daje mu je­dze­nie. W jed­nym ko­ry­cie umie­ścił sia­no, a w dru­gim - owies. Wy­da­je się, że to sy­tu­acja wy­ma­rzo­na dla zwie­rzę­cia, któ­re może na­jeść się do syta, a na­wet wy­brać, na co ma więk­szą ocho­tę.

Osio­łek jed­nak nie potrafi się zdecydować. Nie wie od cze­go roz­po­cząć po­si­łek, wy­bór mię­dzy sia­nem i owsem wy­da­je się mu zbyt trud­ny. Gdy osioł chwy­tał sia­no, ro­bi­ło mu się żal owsa i na od­wrót. Tak po­waż­ne wąt­pli­wo­ści w bła­hej spra­wie są ab­sur­dal­ne, a jed­nak zwie­rzę za­sta­na­wia­ło się przez dłu­gie dni i noce. Utwór po­sia­da za­ska­ku­ją­ce za­koń­cze­nie. Osioł, nie po­tra­fiąc do­ko­nać wy­bo­ru, umiera z głodu, oto­czo­ny sia­nem i owsem.

Sy­tu­acja przed­sta­wio­na w baj­ce jest cał­ko­wi­cie nie­re­ali­stycz­na. Zwie­rzę­ta nie po­sia­da­ją tak skom­pli­ko­wa­nej psy­chi­ki, aby nie za­spo­ko­ić gło­du z po­wo­du wąt­pli­wo­ści, co do wy­bo­ru po­sił­ku. W praw­dzi­wym świe­cie osioł z pew­no­ścią zjadł­by co­kol­wiek, aby prze­trwać.

Ale­go­ria zwie­rzę­ca słu­ży jed­nak do uka­za­nia sła­bej na­tu­ry czło­wie­ka. Bar­dzo czę­sto lu­dzie mają ogrom­ne problemy z podejmowaniem decyzji. Cią­głe wa­ha­nie i nie­pew­ność po­wo­du­ją, że tra­ci się szan­sę, po do­ko­na­niu wy­bo­ru bywa już za póź­no na dzia­ła­nie. Nar­ra­tor przed­sta­wia po­wszech­ną wadę - chęć po­sia­da­nia wszyst­kie­go. Wie­le osób nie ro­zu­mie, że aby coś osią­gnąć za­wsze trze­ba zde­cy­do­wać się na po­świę­ce­nia. Nikt nie po­sia­da per­fek­cyj­ne­go ży­cia, w któ­rym ni­cze­go nie bra­ku­je.

Baj­ka przed­sta­wia rów­nież mi­nu­sy po­sia­da­nia wie­lu moż­li­wo­ści. Gdy­by osio­łek do­stał tyl­ko je­den ro­dzaj po­ży­wie­nia, z pew­no­ścią nie umarł­by z gło­du. Po­dob­nie bywa z czło­wie­kiem. Świa­do­mość zbyt wie­lu moż­li­wych roz­wią­zań pro­wa­dzi do nie­zde­cy­do­wa­nia i za­gu­bie­nia. Po­eta do­bit­nie przed­sta­wia skut­ki nie­doj­rza­ło­ści i od­kła­da­nia waż­nych wy­bo­rów na póź­niej. Nie musi to koń­czyć się śmier­cią, ale bar­dzo czę­sto in­ny­mi po­waż­ny­mi kon­se­kwen­cja­mi.


Prze­czy­taj tak­że: Charakterystyka porównawcza Cześnika i Rejenta

Ak­tu­ali­za­cja: 2024-06-26 16:05:49.

Sta­ra­my się by na­sze opra­co­wa­nia były wol­ne od błę­dów, te jed­nak się zda­rza­ją. Je­śli wi­dzisz błąd w tek­ście, zgłoś go nam wraz z lin­kiem lub wy­ślij ma­ila: kon­takt@po­ezja.org. Bar­dzo dzię­ku­je­my.