Jednoaktowa sztuka autorstwa francuskiego dramatopisarza awangardowego, Eugène’a Ionesco, zatytułowana „Lekcja” to jeden z najbardziej znanych przykładów teatru absurdu. Przedstawiono w niej spotkanie pewnej młodej uczennicy ze starszym profesorem, który miał udzielać korepetycji dziewczynie, by ta dostała się na wyższe studia. Z czasem wykład staje się coraz bardziej absurdalny i dzieją się w trakcie niego rzeczy wykraczające poza ogólnie przyjętą normę. Finałem jest z kolei morderstwo - profesor zabija uczennicę, zadając jej cios niewidzialnym nożem.
Jednak „Lekcja” to nie tylko wspomniany teatr absurdu. Można ją rozpatrywać również w ramach innego gatunku, jakim jest czarna komedia. To taka odmiana komedii, w której trudne, poważne tematy, takie jak śmierć, choroba, cierpienie, ułomność czy zbrodnia, przedstawia się w sposób lekki, dowcipny, komediowy właśnie, zabawny i w ogóle nie przystający do powagi tematu. Ten gatunek wyróżnia między innymi groteska, ironia, żarty sytuacyjne, może się on wiązać także z absurdem właśnie.
„Lekcja” spełnia zatem założenia takiego gatunku, jakim jest czarna komedia. Dzieje się to już na poziomie tematyki utworu, dramat opowiada bowiem o okrutnym morderstwie, jakiego dopuścił się starszy mężczyzna na młodej dziewczynie zupełnie bez powodu. Okazuje się też, że jest on seryjnym mordercą, a liczba jego ofiar sięga już do kilkudziesięciu. Jednak jednoaktówka zaczyna się zupełnie niewinnie, a zbrodni towarzyszą tak absurdalne okoliczności, jak na przykład nieumiejętność odejmowania przez maturzystkę, rozmowa o słowach, które brzmią tak samo, liczenie niewidzialnych zapałek czy też pisanie na niewidzialnej tablicy. Samo morderstwo odbywa się dzięki wykorzystaniu niewidzialnego noża. Absurd jest zatem cennym narzędziem autora i podkreśla on dodatkowo przekaz dzieła. Pokazuje ono bowiem to, jak potężnym narzędziem jest język i jak potrafi on zmieniać rzeczywistość. Odbiorca może się śmiać, czytając o odejmowaniu na niewidzialnych zapałkach i o kolejnych próbach nauczenia dziewczyny odejmowania właśnie, ale ostatecznie to właśnie te wydarzenia doprowadzą do jej śmierci. Świat przedstawiony jest groteskowy, śmierć łączy się tam bowiem z absurdem.
„Lekcja” to zatem nie tylko teatr absurdu, ale też czarna komedia właśnie, a to ze względu przede wszystkim na zderzenie się w niej komizmu z grozą, absurdu ze śmiercią, co prowadzi czytelnika do poczucia dyskomfortu.
Aktualizacja: 2025-05-26 19:52:50.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.