Hamlet – czas i miejsce akcji

Autorka opracowania: Adrianna Strużyńska. Redakcja: Aleksandra Sędłakowska.

„Hamlet” Williama Szekspira to dzieło z akcją osadzoną w Danii, niezwiązaną jednocześnie z jasno określonym okresem w historii. Szekspir tworzy przestrzeń elementy średniowiecza i renesansu, co sprawia, że tematykę dramatu można odnosić do różnych epok. Dzięki temu dramat staje się uniwersalną analizą ludzkiej natury, ale również refleksją nad władzą, zemstą i moralnością.

Spis treści

Hamlet – miejsce akcji

Akcja „Hamleta” toczy się głównie w zamku królewskim Elsynorze, który pełni rolę centralnego punktu całej fabuły. Jest to dwór królewski w Danii. Zamek stanowi przestrzeń, gdzie dzieje się najwięcej wydarzeń, a także miejsce przeżywania przez postaci różnych doświadczeń. Zamek jest zamkniętą, niemal klaustrofobiczną przestrzenią intryg. Szekspir łączy opisy wnętrz zamku z jego zewnętrznymi elementami, takimi jak taras obronny, gdzie odbywają się ważne wydarzenia związane z ukazaniem się ducha zmarłego króla. Dramat rozpoczyna się na tarasie, przy czym a zimna noc jako czas akcji wprowadza odbiorcę w tajemniczy nastrój dzieła.

Poza zamkiem akcja rozgrywa się także na cmentarzu oraz na polach przed siedzibą królewską. Te elementy przestrzeni odnoszą się do znaczenia śmierci i przemijania. Scena z grabarzami z piątego aktu tragedii bezpośrednio podnosi problem małości decyzji i losu człowieka w obliczu skomplikowanej struktury świata. Szekspir narusza zasadę jedności miejsca, stosowaną w teatrze antycznym, wprowadzając wątek podróży, kiedy to Hamlet i jego towarzysze udają się do Anglii, a także przedstawiając zdarzenia, które rozgrywają się poza wzrokiem widza – jak wyjazd Laertesa do Francji. Rola przestrzeni w dramacie głównie sprowadza się do budowania napięcia i wraże, a zmiana miejsc akcji, od zamku do cmentarza czy pól, podkreśla dynamikę akcji i zmienność losów bohaterów.

Hamlet – czas akcji

Czas akcji w „Hamlecie” jest trudny do jednoznacznego określenia. Szekspir nie umiejscowił swojego dramatu w określonej epoce, jednak poprzez liczne aluzje historyczne, takie jak wzmianka o wojnie z Norwegią, przejęcie władzy przez angielskiego monarchę oraz inne konteksty polityczne, można przypuszczać, że akcja rozgrywa się w pierwszej połowie XI wieku. W tym czasie Dania była świadkiem intensywnych zmagań o władzę, a także miała kontakt z innymi europejskimi mocarstwami, co ma swoje odzwierciedlenie w dramacie. Przykładem jest wspomniany wcześniej Uniwersytet w Wittenberdze, do którego uczęszczali Hamlet i Horacy – placówka ta była popularna na przełomie XV i XVI wieku, co wprowadza element współczesności do historycznej narracji. Jednakże Szekspir, jak zauważa wielu badaczy, nie starał się wiernie odwzorować historycznych realiów – łączył elementy przeszłości ze współczesnymi sobie realiami, co powodowało podkreślenie uniwersalnych aspektów poruszanych motywów. 

Czas akcji „Hamleta” jest ograniczony do nieco ponad dwóch miesięcy, co nadaje fabule charakteru intensywnego działania w stosunkowo krótkim okresie. Akcja dramatu rozwija się stopniowo – od odkrycia tajemnicy śmierci ojca Hamleta, przez jego planowanie zemsty, aż po dramatyczne zakończenie. Zdarzenia są przedstawione z perspektywy Hamleta i zależne od jego poziomu świadomości co do następujących zdarzeń. Dzieło Szekspira nie ma jednak wyraźnej struktury czasowej, co pozwala na jego uniwersalność, ponieważ odnosi się do uniwersalnych tematów i problemów, nieprzypisanych konkretnej epoce.


Przeczytaj także: Ofelia – charakterystyka

Aktualizacja: 2025-02-10 13:43:58.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.