„Folwark zwierzęcy” to jedna z najważniejszych powieści, jakie wyszły spod pióra George’a Orwella. Utwór wydany po raz pierwszy w 1945 roku jest znaczącym dziełem dla literatury światowej, ponieważ docierając do wielu czytelników, przedstawia palący wówczas problem mechanizmów systemu totalitarnego. Dokładnie przedstawia on rewolucję, która rozpętała się w pewnym angielskim gospodarstwie. Zamieszkujące gospodarstwo zwierzęta, będące odniesieniem do uciemiężonych warstw społecznych, postanowiły skończyć z wyzyskiem i odzyskać wolność, mając nadzieję na zbudowanie opartego na równości społeczeństwa. Przepędzają one pana Jonesa, dotychczasowego właściciela farmy. Po wygranej rewolucji zwierzęta same zaczynają zarządzać folwarkiem, starając się stworzyć nową wspólnotę. Jednak z czasem okazuje się, że ideały, które przyświecały rewolucji, ulegają degeneracji, podobnie jak knury, z których jeden, o imieniu Napoleon, stopniowo przejmuje samodzielną władzę. Paradoks polega na tym, że chcąc odzyskać niepodległość, popadają w niewolę. Zarzewiem jest inspirująca przemowa starego knura Majora i jego śnie o lepszym świecie.
Któregoś dnia zwierzęta zebrały się w stodole, by wysłuchać słów knura Majora, który chciał podzielić się z nimi swoim snem. Major cieszył się wśród zwierząt wielkim autorytetem, ponieważ uchodził za najmądrzejszego i najbardziej doświadczonego mieszkańca folwarku. Niejednokrotnie był wystawiany na konkursach, wykorzystywany przez pana Jonesa do zarabiania pieniędzy. Nazywał innych mieszkańców gospodarstwa swoimi towarzyszami, co od razu nadało jego przemowie ton rewolucyjny, budujący wspólnotę i poczucie równości. Major nie zaczął jednak od opowieści o swoim śnie, a od opowieści, iż udało mu się odkryć prawdziwą istotę życia zwierząt na ziemi i chce im ją ujawnić, zanim odejdzie. Uważał, że jego spostrzeżenia powinny być przemyślane i przekazywane dalej, ponieważ niosą ważną prawdę.
Major wskazywał, że życie zwierząt to niekończąca się harówka, ciężka praca, która ostatecznie prowadzi do przedwczesnej śmierci. Opisał rzeczywistość folwarku jako system wyzysku, w jakim zwierzęta są jedynie narzędziami do generowania bogactwa dla człowieka. Zmuszone do nieustannego wysiłku, otrzymują jedynie tyle pożywienia, by nie umrzeć z głodu, a w zamian oczekuje się od nich pełnego posłuszeństwa. Major zauważył, że żadne zwierzę na folwarku nie doświadcza komfortu, wolności czy radości, ponieważ ich los jest z góry przesądzony – pracować do granic możliwości, a następnie umrzeć w zapomnieniu.
Następnie Major doszedł do wniosku, że Anglia jest krajem dostatnim, a folwark mógłby zapewnić godne życie wszystkim zwierzętom, gdyby nie jeden problem – obecność człowieka. To właśnie ludzie, według Majora, byli odpowiedzialni za całe zło i cierpienie zwierząt. Byli pasożytami, niczym przedstawiciele burżuazji, którzy sami nie produkowali niczego, ale czerpali korzyści z pracy innych. Major podkreślał, że to zwierzęta wytwarzają wszystkie dobra: dostarczają mleko, znoszą jaja, uprawiają pola, a to ludzie przejmują owoce ich pracy.
Największym okrucieństwem człowieka było jednak to, że nie pozwalał zwierzętom odejść w godności. Zamiast tego, kiedy przestawały być użyteczne, trafiały pod nóż rzeźnika. Major podsumował swoją przemowę konkluzją, że jedynym sposobem na poprawę losu zwierząt jest obalenie człowieka i przejęcie folwarku na własność. Był to apel do wszystkich zwierząt, by przygotowywały się do walki i nigdy nie traciły z oczu swojego celu – wyzwolenia się spod jarzma człowieka. Nigdy też nie powinny stać się takimi, jak on.
Przemówienie Majora wzbudziło w zwierzętach ogromny entuzjazm. Uświadomiły sobie, że ich dotychczasowa egzystencja była jednym wielkim oszustwem i wyzyskiem. Na zakończenie Major opowiedział im o swoim śnie, w którym widział Anglię wolną od ludzi – świat, w którym to zwierzęta decydują o swoim losie.
Aktualizacja: 2025-02-05 11:10:29.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.