Powieść „Kłamczucha” autorstwa Małgorzaty Musierowicz to druga część popularnej serii „Jeżycjada”, której akcja osadzona jest w poznańskiej dzielnicy Jeżyce. Powieść, wydana w 1979 roku, opowiada o przygodach piętnastoletniej Anieli Kowalik, która po krótkim, ale intensywnym zauroczeniu przystojnym Pawłem postanawia opuścić swoje rodzinne miasto Łebę i przenieść się do Poznania. To właśnie ta decyzja staje się punktem wyjścia do szeregu przygód i perypetii, które bohaterka przeżywa w nowym miejscu. Ważnym aspektem jej osobowości, podkreślonym w powieści, jest skłonność do kłamstwa – Aniela często mija się z prawdą, co prowadzi ją do licznych nieporozumień i kłopotów. Kłamstwo staje się nie tylko sposobem na realizację jej celów, ale również kluczowym elementem budowania jej relacji z innymi ludźmi.
Aniela Kowalik to bohaterka, której moralność można uznać za dyskusyjną, zwłaszcza w kontekście jej tendencji do manipulania faktami. Przykładem jej postawy jest fakt, że tworzy zmyśloną osobowość, aby zbliżyć się do Pawła – chłopaka, którego poznała w Łebie i do którego od razu poczuła silną fascynację. Aniela przeprowadza się do Poznania, jednak zamiast podjąć otwartą próbę nawiązania kontaktu z Pawłem, tworzy fikcyjną historię o swoim życiu. Udaje, że jest dziewczyną zaniedbaną przez ojca, co prowadzi do tego, że jej krewni z Poznania oferują jej schronienie. Równocześnie podejmuje pracę w domu Pawła, udając inną osobę – Franciszkę Wyrobek. W tych działaniach widać jej skłonność do manipulacji, które uznaje za efektywny sposób na osiągnięcie swoich celów. Jej zachowanie świadczy o tym, że traktuje ona kłamstwo jako użyteczne narzędzie, pozwalające jej na kontrolowanie otaczającej rzeczywistości i relacji z innymi.
Aniela często wykorzystuje bliskie osoby, nie zważając na ich uczucia. Dobrym przykładem jest sposób, w jaki traktuje Roberta Rojka, swojego oddanego przyjaciela, który jest w niej zakochany. Zamiast docenić jego lojalność i uczucia, Aniela traktuje go instrumentalnie, używając go jako „poduszki” do wypłakiwania się, kiedy sama ma problemy. Robert, choć darzy ją sympatią, jest traktowany przez Anielę w sposób niezasłużony, co sprawia, że dziewczyna wydaje się chłodna i wyrachowana. Jej manipulacje nie ograniczają się tylko do przyjaciół – nawet osoby, które stara się zbliżyć do siebie, jak Paweł, stają się ofiarami jej kłamstw. Aniela nie waha się uciec do manipulacji, aby osiągnąć to, czego pragnie, nie zważając na uczucia innych.
Zachowanie Anieli budzi wątpliwości moralne i może być oceniane jako sprzeczne z normami społecznymi. Stworzenie fikcyjnej tożsamości i zatrudnienie się pod fałszywym imieniem w domu osoby, którą darzy uczuciem, to nie tylko nieodpowiedzialne, ale również ryzykowne i niebezpieczne. To, że Aniela nie odczuwa wyrzutów sumienia z powodu swoich kłamstw, sugeruje, że traktuje je jako normalną część swojego życia, a nie jako coś złego. Co więcej, jej poglądy wyrażają przekonanie, że kłamstwo jest nie tylko akceptowalne, ale wręcz pożądane w pewnych sytuacjach. To z kolei wskazuje na jej brak dojrzałości i świadomości moralnej – zamiast dążyć do osiągnięcia swoich celów poprzez prawdę, Aniela z góry zakłada, że manipulacja i oszustwo są skuteczniejsze. W ten sposób niejednokrotnie krzywdzi innych, którzy ufają jej słowom, tylko po to, by odkryć, że zostali oszukani.
Z powodu swojego postępowania Aniela często jest postrzegana jako niesympatyczna postać, której trudno zaufać. Jednakże, warto porównać ją z Pawłem Nowackim, który również nie jest postacią bez skazy. Paweł, będąc obiektem fascynacji Anieli, także nie jest szczery – zdradza swoją dziewczynę i często manipuluje Anielą. Mimo to Paweł nie spotyka się z tak surową oceną jak Aniela. Społeczeństwo wyraźnie inaczej traktuje kłamstwa popełniane przez mężczyzn, a inaczej przez kobiety. Podczas gdy Aniela jest rozliczana za każde swoje potknięcie, Pawełowi wiele się wybacza. Taki kontrast pokazuje, jak różne są oczekiwania wobec mężczyzn i kobiet w kwestiach moralnych. Ostatecznie jednak Aniela decyduje się na szczerość – wyznaje swoje błędy i próbuje zacząć od nowa. Dzięki temu, mimo wcześniejszych potknięć, zostaje jej przebaczone, a jej rodzina okazuje jej wsparcie.
Chociaż Anielę można surowo oceniać za jej zachowanie, warto pamiętać, że jest ona młodą dziewczyną, która dopiero zaczyna poznawać świat i podejmuje decyzje pod wpływem emocji. Jej zauroczenie Pawłem jest typowe dla nastolatki, która łatwo daje się ponieść chwilowym uczuciom, nie myśląc o długofalowych konsekwencjach swoich działań. W rzeczywistości Aniela pada ofiarą swojego zakochania i manipulacji Pawła, który potraktował ją jako przelotną wakacyjną miłość, nie mając poważniejszych intencji. Młodzieńcze uczucia i brak życiowego doświadczenia sprawiają, że Aniela popełnia błędy, które są typowe dla jej wieku. Jej historia to opowieść o dojrzewaniu i uczenia się na własnych błędach – ostatecznie Aniela zrozumiała swoje pomyłki i podjęła próbę naprawienia relacji z otoczeniem, co sugeruje, że zasługuje na drugą szansę.
Podsumowując, postać Anieli Kowalik z „Kłamczuchy” to przykład skomplikowanej młodzieńczej osobowości, która w obliczu silnych emocji i zafascynowania miłością dokonuje moralnie wątpliwych wyborów. Choć jej skłonność do kłamstw może budzić niechęć, jej zachowanie można tłumaczyć młodzieńczą naiwnością i pragnieniem miłości, które sprawiają, że podejmuje decyzje, jakich później żałuje.
Aktualizacja: 2024-10-11 18:04:13.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.