Obraz wsi w Żeńcach

Autorka opracowania: Marta Grandke.

Szymon Szymonowic to polski autor przede wszystkim kojarzony z gatunkiem takim jak sielanka. To właśnie on uformował jego dojrzałą postać w Polsce i nadał mu nazwę. Obecnie mówi się, że Szymonowic tworzył tak zwaną sielankę realistyczną, czyli teksty odległe od standardowych dzieł pojawiających się w tym nurcie. Odrzucił bowiem arkadyjski obraz wsi i skupił się na pokazywaniu jej takiej, jaką była ona naprawdę. Bardzo ważnym utworem, który jest realizacją sielanki realistycznej, są „Żeńcy” pióra Szymonowica.

Szymonowic wykreował w swoim dziele obraz współczesnej mu wsi. Dokonał tego za pomocą dialogu, jaki prowadziły między sobą dwie bohaterki jego tekstu - chłopki zajmujące się pracą w polu. To właśnie z ich rozmowy czytelnik jest w stanie wywnioskować wiele informacji na temat wsi, życia na niej, codziennej pracy jej mieszkańców oraz stosunków, jakie między nimi panują. 

Szymonowic kreśli realistyczny obraz życia chłopa na wsi w jego czasach. Przede wszystkim codzienność chłopska była bardzo trudna, co widać po opisanej przez niego scenie żniw. Dwie kobiety, Oluchna i Pietrucha, pracują ciężko od rana, są zmęczone i głodne. Nie mogą jednak odejść od pracy i się posilić i odpocząć. Muszą czekać na pozwolenie nadzorującego żniwa urzędnika. Ten z kolei jest człowiekiem nieprzyjemnym, a w razie sprzeciwu czy nieposłuszeństwa chłopek jest w stanie za karę pobić je kijem czy batem. Oluchna i Pietrucha mogą jedynie skarżyć się na niego sobie nawzajem, obgadywać go i źle mu życzyć. Muszą jednak pilnować, by mężczyzna przypadkiem nie usłyszał ich słów.

Autor pokazuje zatem, jak ciężkie było życie mieszkańców wsi i jak niewdzięcznym obowiązkiem było dla nich odrabianie pańszczyzny. Różnice klasowe były ogromne i urzędnik praktycznie kontrolował życie pracujących chłopów, łącznie z wydawaniem im pozwolenia na zjedzenie obiadu. Bohaterki pracowały od rana do końca dnia, co było nieludzkie i sprzeczne z tym, jak powinien żyć, pracować i wypoczywać człowiek. Nie miały jednak możliwości sprzeciwić się takiemu traktowaniu. Starosta zaś traktował chłopów okrutnie i najważniejsza była dla niego jedynie wydajność ich pracy, której cały czas surowo pilnował, egzekwując ją batem w razie konieczności.

Szymonowic nie stara się idealizować wsi. Widzi wszystkie jej wady i dostrzega problemy, z jakimi zmagali się jej mieszkańcy. Obraz wsi w utworze „Żeńcy” jest więc bardzo realistyczny i przygnębiający, a miejscami wręcz okrutny.


Przeczytaj także: Scharakteryzuj zachowanie Starosty wobec Oluchny i Pietruchy. Przedstaw zarzuty stawiane przez Oluchnę i Pietruchę Staroście

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.