Wahanie Hamleta jako wyraz odpowiedzialności za własny los i za swoje postępowanie. Rozprawka

Autorka opracowania: Adrianna Strużyńska. Redakcja: Aleksandra Sędłakowska.

William Szekspir w swoim dramacie pt. „Hamlet” ukazuje losy tytułowego bohatera, księcia Danii, który staje przed niezwykle trudnym wyborem: czy pomścić zamordowanego ojca, czy też powstrzymać się od działania, unikając konsekwencji wynikających z zabójstwa? Jego wewnętrzne rozterki, wahanie i nieustanne analizowanie poszczególnych sytuacji sprawiają, że odbiorca zastanawia się, z czego wynika taka niedyspozycja Hamleta w zakresie wpływu na otaczający go świat? Wydaje się, że opóźnianie decyzji przez „Hamleta” nie wynika ze słabości, lecz jest wyrazem jego dojrzałości i chęci etycznego postępowania.

Hamlet, mimo iż pragnie pomścić ojca, nie działa pod wpływem emocji, lecz starannie analizuje swoje położenie. Jego opieszałość nie wynika tylko ze strachu, lecz z obawy przed skutkami własnych czynów. W świecie pełnym intryg, gdzie kłamstwo i manipulacja stały się codziennością, Hamlet nie chce stać się kolejnym narzędziem w rękach wrogich sił. Doskonale zdaje sobie sprawę, że jego działania nie są jedynie osobistą sprawą, ale mogą wpłynąć na losy całego królestwa. Zabicie króla Klaudiusza to nie tylko akt zemsty, ale także decyzja, która może zachwiać równowagą polityczną Danii. Dlatego Hamlet nie spieszy się z podjęciem działania – zamiast tego poświęca czas na głęboką refleksję i analizę sytuacji.

Przykładem tej postawy jest słynny monolog „Być albo nie być”, w którym Hamlet rozważa sens istnienia oraz naturę ludzkiego działania. Zastanawia się, czy powinien biernie poddawać się losowi, czy też aktywnie walczyć o sprawiedliwość, nawet jeśli oznaczałoby to cierpienie. Jego rozważania nie są jedynie oznaką egzystencjalnego zwątpienia, ale także świadectwem niezwykłej samoświadomości. Hamlet rozmyśla o konsekwencjach swoich działań nie tylko dla siebie, ale także dla innych ludzi. Obawia się, że jego zemsta może doprowadzić do jeszcze większego rozlewu krwi. To sprawia, że odbieramy go jako postać skomplikowaną – nie jest to człowiek pochopny i żądny zemsty, ale myśliciel, który chce podjąć decyzję zgodną z własnym sumieniem.

Wahanie Hamleta wynika również z jego dążenia do prawdy. Po spotkaniu ducha ojca bohater nie przyjmuje jego słów bezkrytycznie, lecz podchodzi do nich z dużą rezerwą. Zdaje sobie sprawę, że duch może być jedynie omamem lub złudzeniem podsuniętym przez diabła. Hamlet wie, że kierowanie się emocjami mogłoby go zgubić, dlatego zamiast od razu działać, decyduje się na zebranie dowodów. Chcąc upewnić się, że Klaudiusz faktycznie zamordował jego ojca, organizuje przedstawienie teatralne „pułapkę na myszy”, które ma odzwierciedlać okoliczności zabójstwa. Obserwowanie reakcji króla ma dostarczyć mu niezbitych dowodów na jego winę. Kiedy Hamlet dostrzega wyraźny niepokój i zdenerwowanie Klaudiusza, nabiera pewności, że duch mówił prawdę. Taka strategia ukazuje go jako człowieka, który nie podejmuje decyzji pod wpływem chwili, lecz kieruje się rozwagą i poszukiwaniem sprawiedliwości. Hamlet nie chce bowiem dokonać mordu bez moralnego uzasadnienia – jego działania wynikają z poczucia obowiązku wobec ojca i królestwa, ale także z głębokiego przekonania, że sprawiedliwość musi triumfować w sposób etycznie słuszny.

Niektórzy mogliby argumentować, że Hamlet jest człowiekiem niezdecydowanym, którego ciągłe wahanie prowadzi do tragicznych konsekwencji. Rzeczywiście, w kilku momentach dramatu bohater ma okazję, by zabić Klaudiusza, ale tego nie robi. Przykładem jest scena w kaplicy, gdy Hamlet dostrzega króla pogrążonego w modlitwie. Zamiast wykorzystać dogodny moment, zatrzymuje się i zaczyna rozważać konsekwencje swojego czynu. Obawia się, że jeśli zabije Klaudiusza w chwili modlitwy, jego dusza trafi do nieba, co byłoby niesprawiedliwe w obliczu popełnionej przez niego zbrodni. Hamlet chce wymierzyć sprawiedliwość w sposób, który będzie adekwatny do winy króla, a nie pozwoli mu uniknąć zasłużonej kary. To dowodzi, że opóźnianie działań nie wynika ze strachu czy braku zdecydowania, lecz z zasad moralnych. 

Ostatecznie, długotrwałe analizy i wahanie Hamleta doprowadzają do niepomyślnego dla niego finału. Choć bohater w końcu dokonuje zemsty, płaci za to najwyższą cenę – jego życie. Ginie nie tylko on, ale również niemal cała rodzina królewska, co podkreśla dramatyczne konsekwencje jego decyzji. Historia Hamleta pokazuje, jak ogromnym ciężarem psychicznym jest odpowiedzialność za własne czyny oraz jak trudne może być podjęcie słusznej decyzji w świecie kłamstwa i intryg. Hamlet nie jest typowym mścicielem – to postać tragiczna, która nie tylko dąży do sprawiedliwości, ale także mierzy się z własnym sumieniem i etycznymi dylematami. 

Podsumowując, wahanie Hamleta jest wyrazem jego odpowiedzialności za własne postępowanie i los innych ludzi. Bohater nie działa impulsywnie, lecz starannie analizuje sytuację, mając na względzie konsekwencje swoich decyzji. Jego dążenie do prawdy i unikanie pochopnych działań ukazują go jako postać głęboko refleksyjną i świadomą etycznie. Historia Hamleta to dramat o trudnościach związanych z podejmowaniem życiowych wyborów, który pokazuje, że sprawiedliwość i moralność często pozostają w skomplikowanym konflikcie. 


Przeczytaj także: Hamlet – analiza i interpretacja sceny 1. aktu V

Aktualizacja: 2025-03-03 15:45:07.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.