William Szekspir to jedna z najważniejszych postaci dla światowego teatru nowożytnego. Swoimi sztukami, których popularność utrzymuje się do dzisiaj mimo że od ich premiery upłynęły już setki lat, wprowadził do zastygłego teatru nowe reguły, które poruszyły skostniałe wówczas bryły sztuki dramaturgicznej. Dzięki temu powstało zjawisko, które późniejsi krytycy nazwali "dramatem szekspirowskim". Warto znać jego najważniejsze cechy i założenia, poniżej opisane na przykładzie Hamleta, czyli najsłynniejszego dzieła dramatycznego autorstwa Williama Szekspira.
Przede wszystkim w Hamlecie dochodzi do złamania zasady trzech jedności (czasu, miejsca i akcji), która była absolutnie i bezwzględnie przestrzegana w dramacie epok wcześniejszych, zwłaszcza antycznych. Akcja Hamleta rozgrywa się bowiem na przełomie wielu tygodni, a nawet miesięcy, w czasie których bohaterowie przemieszczają się na duże odległości, a nawet pomiędzy różnymi krajami.
William Szekspir postanowił również odejść od zasady "decorum", według której język, którym opisuje się dane wydarzenia musi być stylistycznie dopasowany do rangi i powagi samych wydarzeń. Szekspir wchodzi w umiejętną grę z tą zasadą, ponieważ na przestrzeni jednego utworu miesza ze sobą style poważny i satyryczny, a także groteskowy. Bohaterami Hamleta są ludzie pochodzący z różnych warstw społecznych (głównie szlachta, ale też prości żołnierze), trudno więc, by wszyscy posługiwali się takim samym językiem. Ponadto książę Hamlet w rozmowach z innymi bohaterami bardzo często stosuje różnego rodzaju łamigłówki słowne i językowe, czym wystawia swoich rozmówców na próbę. Z zewnątrz jednak brzmi to niekiedy jak bełkot szaleńca, który traci zmysły.
William Szekspir wprowadził do swoich dramatów elementy fantastyczne, co również nie należało do normy we wcześniejszych epokach. W Hamlecie byłaby to oczywiście część, w której pojawia się zjawa ojca Hamleta i zmusza go do pomszczenia jego śmierci. Znajdują tu również swoje miejsce różnego rodzaju legendy rycerskie pochodzące ze średniowiecznej Anglii.
Chyba jednak najważniejszą zmianą wobec dramatów poprzednich epok jest w dramacie szekspirowskim pogłębienie konstrukcji psychologicznej postaci. Bohaterowie często wypowiadają się w monologach, które nie mają bezpośredniego związku z fabułą dramatu, ale które odsłaniają ich poglądy, postawy, myśli, emocje, uczucia i różne motywacje. Dzięki temu widzowie są w stanie jeszcze mocniej zżyć się z nimi i utożsamić, a przez to jeszcze głębiej odebrać ich los w sztuce.
Trzeba przyznać, że William Szekspir zrewolucjonizował teatr swoich czasów i popchnął go bardzo mocno na nowe tory. Dzięki zmianom, które wprowadził dzisiaj możemy cieszyć teatrem w jego obecnej współczesnej formie. Kto wie ile jeszcze wieków tworzone byłyby sztuki w myśl zasad średniowiecznych, a nawet starożytnych, gdyby nie właśnie William Szekspir i takie arcydzieła, które wyszły spod jego pióra, jak choćby właśnie Hamlet.
Aktualizacja: 2024-02-02 13:17:08.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.