Główne zarzuty formułowane wobec polskiej szlachty przez Wacława Potockiego w jego twórczości

Autorką opracowania jest: Marta Grandke.

Wacław Potocki to jeden z najbardziej znanych twórców polskiego baroku. Tworzył poezję ziemiańską czy fraszki, a jako jego jedno z najsłynniejszych dzieł wymieniana jest „Transakcja wojny chocimskiej”, czyli epos, który opublikowano w roku 1850. Potocki był wnikliwym obserwatorem rzeczywistości i dostrzegał wiele wad polskiej szlachty. Następnie swoje zarzuty zamieszczał w swoich dziełach.

Potocki zdecydowanie potępiał wiele działań polskiej szlachty, których był świadkiem, Wśród nich wymieniał przede wszystkim rozrzutność. Zdawał sobie bowiem sprawę z tego, że jego rodacy często żyją ponad stan i wydają więcej niż mają. Jako przykład tego przywołuje bardzo bogato zdobione karety czy niezwykle ozdobne i drogie ubrania, jakie nosiła szlachta. Sarmaci większą wagę przykładali do swojego wyglądu niż do spraw ojczyzny.

Kolejną wadą szlachty miało być próżniactwo. Nie spieszyła się ona do ciężkiej pracy na rzecz kraju, Sarmaci woleli raczej uczty, na których pito do upadłego i bawiono się przy muzyce. Był to ich ulubiony sposób spędzania czasu, co Potocki potępia. Dobra materialne czy rozrywka stały wśród szlachty wyżej niż wysiłek na rzecz poprawienia sytuacji ojczyzny.

Sarmaci okazywali też brak szacunku dla tradycji, próbowali się przypodobać swoim sąsiadom za wszelką cenę. Ignorowano przy tym sprawy istotne dla Polski, ponieważ bardziej liczyło się imponowanie strojem czy dostatkiem. Szlachta lekceważyła zatem wizję budowania silniejszej ojczyzny i pielęgnowania swoich obyczajów, bo bardziej zajmują ją liczne rozrywki czy zabawy.

Sarmaci wyróżniali się też nietolerancją, na przykład dla mniejszości religijnych, takich jak arianie i jawnie to okazywali. Odznaczali się zamkniętymi umysłami, byli też ksenofobiczni, co wytyka im Potocki. Taka bezmyślność szlachty, niechęć do wysiłku czy pracy ostatecznie przyczyniły się do pogorszenia kondycji ojczyzny i jej upadku. 


Przeczytaj także: "Wojna Chocimska" (fragmenty) krótka analiza

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.