Kleant (Świętoszek) - charakterystyka

Autor Molier
Autorem charakterystyki jest: Piotr Kostrzewski.

Kleant to jeden z bohaterów Świętoszka Moliera. Bohater reprezentuje sobą postawę nowoczesnego, rozsądnego spojrzenia na rzeczywistość i wręcz filozoficznego spokoju. Od początku ma negatywny stosunek do Tartuffe'a, dostrzegając jego negatywny wpływ na członków rodziny Orgona. Staje się przez to głosem rozsądku, ale również niechcianym przez zaślepionego świętoszkiem pana domu gościem. Mimo to stara się pomóc, przypominając o prawdziwej naturze wiary - kryjącej się w sercu i postawie względem bliźniego, nie zaś obłudnej dewocji.

Charakterystyka Kleanta ze Świętoszka

Kleant to szwagier Orgona, brat Elmiry. Nie mieszka w jego domu, dzięki czemu doskonale orientuje się w zmianach, jakie zaszły od czasu sprowadzenia tam Tartuffe'a.

Z charakteru Kleant to osoba niezwykle spokojna, umiarkowana i rozsądna. W jego wypowiedzi widać wiele wewnętrznego krytycyzmu oraz mądrości. Prezentuje to, chociażby w rozmowie z panią Parnelle. Staje tam po stronie wiary katolickiej, zastrzega, jednak iż jej prawdziwe oblicze kryje się w sercu i postawie do bliźniego. Świętoszkowie objawiają jego zdaniem tylko obłudną wiarę na pokaz, dla zmylenia łatwowiernych.

Podczas rozmowy z Orgonem również ostrzega go przed nowym protegowanym, korzystając ze zdroworozsądkowych argumentów. Niestety bezkrytyczny Orgon oskarża go przez to o libertynizm - jawnie niemoralną postawę społeczną z XVII wieku. Kleant ostatecznie konfrontuje się z Tartuffe’em podczas rozmowy o przepisaniu majątku Orgona na świętoszka. Staje on w obronie Damisa, punktując w sposób niezwykle mądry każdy argument oponenta na pozostawienie sobie majątku pana domu.

Scena ta ukazuje Kleanta jako filozofa, człowieka spokojnego i umiejącego używać rozumu w dobrej sprawie. Nawet zręczny, obłudny Tartuffe nie może go pokonać. Salwuje się więc ucieczką, mówiąc o jakimś pobożnym zajęciu. Ostatnie słowa komedii, będące niejako puentą, również należą do niego. Można go wiec z całą pewnością nazwać uosobieniem podejścia rozumowego.

Kleant wyraźnie reprezentuje w Świętoszku postawę, którą Molier popierał. Otwarcie piętnuje obłudę i wskazuje na wszelkie przejawy negatywnych społecznie zachowań. Będąc osobą spoza domu Orgona doskonale, widzi, jak zły wpływ ma na niego Tartuffe. Jego spokojny, zrównoważony sposób zwracania uwagi na obłudę świętoszka nawet jego zmusza do rejterady. Tym samym Kleant staje się w istocie głosem zdrowego rozsądku - cichym ale znaczącym wobec rozpadającego się porządku w domu Orgona.


Przeczytaj także: Świętoszek - motywy literackie

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.