W polskiej kulturze utrwaliło się powiedzenie, że pieniądze szczęścia nie dają. Wszyscy, którzy szukają go poza dobrami materialnymi, zgodnie przyklasną takiej opinii. Znany komediopisarz Molier zapewne należał do osób tak myślących. Udowadnia to treść Skąpca - jego krytyki na ludzką miłość do złota. Wydaje się więc, że jego autorytet potwierdza prawdziwość tych słów. Warto jednak zastanowić się nad tym zagadnieniem głębiej, analizując przykłady z komedii i kilka obejmujących życie codzienne.
Najważniejszym przykładem na poprawność wyżej cytowanego powiedzenia jest zestawienie postaci Harpagona oraz jego dzieci. Zauważmy, że stary człowiek uważał złoto za dające mu spełnienie. Tymczasem przez swoją chciwość narażał się jedynie na śmieszność oraz rozpad rodziny. Urządzając przyjęcie, instruował służbę tak, by dokonać wręcz niemożliwego w dziedzinie oszczędzania wydatków. Przez to właśni pracownicy pogardzali nim, śmiali się za plecami. Podobnie było na ulicach miasta, które dobrze znało skąpstwo Harpagona. Głodził nawet własne konie, a dzieciom nie dawał pieniędzy na lepszej jakości ubrania. Zachowanie to, ewidentnie przekraczające już granice zdrowego rozsądku, sprowadzało na niego coraz większe wyobcowanie i brak szacunku otoczenia.
Zagroziło też istnieniu rodziny. Własne dzieci chciały od niego uciekać, nie mogąc znieść tyranii skąpca. Eliza miała zostać wydana za człowieka od siebie dużo starszego, zaś Kleantowi Harpagon wręcz odebrał ukochaną. Przez to córka szukała pomocy za jego plecami, a własny syn zaczął szantażować dla możliwości ożenku. Tytułowy bohater komedii mimo to uważał, że jedynie szkatułka ze złotem daje mu szczęście. Widzimy więc, jak bardzo był zaślepiony, nie zauważał nawet własnej nędzy. Co więcej, sprowadzał nieszczęście na innych. Skąpstwo i samolubność zdaje się bowiem zawsze promieniować złem na innych.
Przykłady takiego negatywnego działania pieniędzy możemy zauważyć również w życiu codziennym. Ile bowiem razy rodziny rozpadały się, kłócąc o spadki? Dobrzy przyjaciele zrywają kontakt ze względu na celowo niespłacane długi, ujawniając przy tym prawdziwe oblicze tej "przyjaźni". Nawet całe społeczności wykrwawiają się, kiedy jednak tworząca ją grupa poczuje się wyzyskiwana przez drugą. Nie musi się też mylić, ponieważ chciwość i krótkowzroczność właśnie tak przyczyniła się do końca I Rzeczpospolitej.
Pieniądze bowiem nie są szczęściem, a jedynie kolejnym narzędziem do jego poszukiwań. Dzięki nim możemy czynić dobro albo zło. Same w sobie nie mają wartości, to ich wykorzystanie nadaje im celowość. Szczęście może zaś dać tylko dobro.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.