Harpagon to stary, ponad sześćdziesięcioletni mieszczanin, będący tytułowym skąpcem z komedii Moliera. Przejaskrawiona postać kochającego złoto ponad wszystko człowieka miała na celu wyśmianie paryskich dorobkiewiczów z czasów wielkiego artysty. Nie ulega wątpliwości, że jest on bohaterem komicznym. Patrząc jednak z perspektywy sytuacji, do jakiej sam doprowadził, nosi również pewne znamiona postaci tragicznej. Poniższa praca bierze na cel udowodnienie, że Harpagon stanowi właśnie takie nietypowe połączenie.
Harpagon jako postać stanowi satyrę na dorobkiewiczów, którzy najwidoczniej mocno mierzili Moliera w XVII-wiecznym Paryżu. Konstrukcja tego bohatera jest zgodna ze wszystkimi zasadami komizmu postaci. Harpagon ma więc przejaskrawione cechy charakteru, szczególnie te negatywne. Na pierwszy plan wysuwa się ogromna chciwość oraz graniczące wręcz z obłędem skąpstwo. Jak bowiem inaczej nazwać sytuację, gdzie dyspozycje do uczty zakładają same cięcia budżetowe, a własnego syna posądza się na każdym kroku o rozrzutność.
Szczytem jest jednak zabranianie własnym dzieciom ożenku tylko dlatego, że nie chce się wydawać na niego pieniędzy. Złota szkatułka, o której los tak drży Harpagon, wzbudza u niego więcej sentymentu niż własna latorośl. Wszystko to wywołuje salwy śmiechu ze względu na swoją przejaskrawioną formę.
Harpagon jest jednak na swój sposób postacią tragiczną. Spełnia bowiem starożytną zasadę takich bohaterów - przekroczenie umiaru. W jego wypadku sprowadza na siebie i bliskich straszliwy los swoim skąpstwem ponad miarę. Grozi mu przecież rozpad rodziny, a jego bliskim pokrzyżowanie wszelkich marzeń.
Utrata szkatuły, chociaż to jedynie pieniądze, również wydają mu się tragedią. Człowiek ten niechybnie zamienia przez swoje zachowanie rodzinne życie swoich bliskich w koszmar, samemu również (dosyć przyziemnie) cierpiąc. Ratuje go tylko interwencja Anzelma, który bierze na swoje barki finansową odpowiedzialność za uroczystości weselne. Dlatego unika losu podobnego Kreonowi z Antygony Sofoklesa.
Harpagon jest wiec w większości postacią komiczną, posiada jednak pewne cechy bohatera tragicznego. Sam przy tym kieruje na siebie niebezpieczeństwo straszliwego końca. Można jednak zauważyć jeszcze jeden aspekt tragiczny tej postaci, chyba najbardziej przerażający. Harpagon nie dostrzega, że powoli sam rujnuje sobie życie pogonią za pieniędzmi. Jest wiec nieświadomy nadchodzącej tragedii.
Aktualizacja: 2023-02-07 14:57:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.