Cykl „Opowieści z Narnii” autorstwa Clive’a Staplesa Lewisa otwiera wydana w roku 1950 powieść „Lew, czarownica i stara szafa”. Opowiada ona historię Piotra, Zuzanny, Edmunda oraz Łucji Pevensie, czyli dzieci, które wyjeżdżają z Londynu w obawie przed bombardowaniami w trakcie II wojny światowej. Zamieszkują na wsi, w domu ekscentrycznego profesora Kirke, który gości ich u siebie. W trakcie zabaw w jego domu dzieci odkrywają starą szafę, a w niej przejście do magicznej krainy, zwanej Narnią. W trakcie pobytu tam rodzeństwo walczy z władzą okrutnej Białej Czarownicy, która przejęła rządy w krainie, sprowadziła na nią wieczną zimę, a swoich przeciwników zamienia w kamienne posągi. Opowieść o Narnii to jednak coś więcej niż tylko fantastyczna historia pełna magii i nadprzyrodzonych zjawisk. Powieść ta zawiera w sobie wyjątkowo głęboką i urozmaiconą warstwę symboliczną, widoczną często nawet w niewielkich szczegółach, które nabierają dodatkowego znaczenia i zmieniają interpretację całego dzieła.
W powieści Lewisa przede wszystkim dostrzec można podział symboliki na dwie kategorie - dobra oraz zła. Poszczególne elementy należą do jednej z nich, na przykład Aslan, wiosna i poświęcenie należą do strony dobra, a Biała Czarownica, wieczna zima śmierć do zła. Narnia zaś jest polem bitwy pomiędzy tymi aspektami świata przedstawionego. Walka toczy się o to, który z nich jest tak naprawdę odzwierciedleniem faktycznej natury Narnii. Kraina ta może więc symbolizować duszę człowieka, o którą nieustannie walczą między sobą dobro oraz zło.
Z innej strony zaś Narnia może być symbolem tego, co dzieje się w rzeczywistym świecie przedstawionym. Rodzeństwo Pevensie dorasta wszak w trakcie II wojny światowej, gdy całym światem wstrząsają liczne bitwy i walki. To samo dzieje się w Narnii, gdzie dochodzi do starcia między dobrem a złem - w sensie dosłownym oraz w przenośni. Myśl tę przełożyć można na świat rzeczywisty, w którym ludzie walczyli przeciwko systemom totalitarnym, próbującym przejął władzę w wielu państwach i doprowadzić do śmierci wielu osób. Tamte walki też określić można jako bitwy między dobrem a złem, a ich rozstrzygnięcie można postrzegać jako rozgrywkę o dalsze losy świata i ludzkości. Narnię porównywać można więc do historii chrześcijaństwa, walki dobra ze złem, a poświęcenie Aslana bywa odczytywane jako symbol cierpienia samego Chrystusa.
Narnia może być także symbolem ucieczki przed problemami codziennego życia. Piotr, Zuzanna, Edmund i Łucja Pevensie trafiają do niej, kiedy w ich własnej rzeczywistości dzieją się rzeczy straszne, a przyniosła je ze sobą właśnie II wojna światowa. Dzieci na co dzień muszą martwić się o losy swoich bliskich, własne oraz o przyszłość bombardowanego kraju. Po przejściu do Narnii zajmują się jednak tylko jej problemami i zapominają o własnych troskach.
Narnia może więc być miejscem eskapizmu i umożliwiać dzieciom zdystansowanie się od straszliwej rzeczywistości wojny. Kraina ta umożliwia więc ucieczkę, może być więc symbolem zapomnienia oraz przynosić ulgę dzieciom, które w tak ciężkim momencie nie mają żadnego wpływu na swój los. Fantastyczne, magiczne krainy często są bowiem opisywane w ten sposób, właśnie jako sposób na odcięcie się od problemów prawdziwego świata.
Powieść „Lew, czarownica i stara szafa” ma więc zawartą w sobie wyjątkowo rozbudowaną warstwę symboliczną. Dotyczy ona zarówno pojedynczych postaci czy zjawisk, ale odnosi się także do całej magicznej krainy. Narnia może więc być odczytywana na wiele sposobów - zarówno jako metafora prawdziwego świata, jak i miejsce ucieczki dzieci, które nie radzą sobie z okrutną rzeczywistością wojny i szukają sposobu na odcięcie się od lęki i niepokoju, jaki towarzyszy im w tych dniach.
Aktualizacja: 2022-09-09 17:42:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.