„Sokół” to jedna ze stu nowel, na które składa się „Dekameron” Giovanniego Boccaccia. Pierwszy raz ukazał się on drukiem w roku 1470. „Sokół” opowiada historię Federigo, florenckiego szlachcica, który na różne sposoby próbuje zdobyć względy swojej wybranki. Monny Giovanny. Utwór ten realizuje także wymogi gatunkowe noweli, a w roku 1871 na jej podstawie Paul Heyse stworzył teorię, jak powinna wyglądać wzorcowa konstrukcja noweli.
Najważniejszą cechą noweli, jaką spełnia „Sokół”, jest obecność jednego głównego specjalnego motywu, na którym oparta jest cała opowiedziana przez autora historia. W przypadku wspomnianego tekstu jest nim właśnie tytułowy sokół, pojawiający się w dziele już na samym jego początku. Wokół ptaka następnie rozwijają się kolejne wydarzenia fabuły i jest on także istotny dla jej punktu kulminacyjnego oraz zakończenia opowiadanej historii.
Inną cechą noweli, jaką można wyróżnić w konstrukcji „Sokoła”, jest brak wątków pobocznych. Cała historia jest bardzo prosta i jednowątkowa, autor opowiada o wydarzeniach ściśle ze sobą powiązanych. Jest to więc dość krótka forma. Brakuje tu postaci drugoplanowych, których losy także mogłyby zainteresować czytelnika. W przypadku „Sokoła” wątkiem tym jest relacja Federigo i Giovanny, a także zmiany, jakie przechodzi ona wraz z czasem.
Nowelę cechuje także zwięzłość, brak rozbudowanych opisów czy charakterystyk bohaterów. Autor nie umieszcza w niej pogłębionych portretów psychologicznych czy nie przedstawia dokładnie tła wydarzeń. Najważniejsze bowiem jest to, co dzieje się w głównym wątku, następujące po sobie wydarzenia są sednem tej opowieści. Czytelnik nie dowie się zbyt wiele o upodobaniach czy wcześniejszych losach Federigo i Giovanny.
Kolejną cechą gatunkową, którą z powodzeniem realizuje nowela „Sokół”, jest obecność punktu kulminacyjnego i ogromna zmiana w życiu bohatera. W przypadku tego tekstu jest nią związek Federigo i Giovanny. Mężczyzna początkowo nie był akceptowany przez kobietę, jednak z czasem zmieniła ona swoje zdanie. To właśnie ten moment jest punktem kulminacyjnym całej noweli i najważniejszą jej chwilą.
„Sokół” jest więc nowelą, która nie tylko spełnia wymogi gatunkowe danej formy. Jest on także dziełem, na podstawie którego stworzono teorię głoszącą, jak powinna być skonstruowana wzorcowa nowela. Występują więc w niej wszystkie niezbędne elementy, dzięki którym można w danym tekście rozpoznać gatunek, jakim jest nowela.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.