Cechy noweli na podstawie Sokoła

Autorka opracowania: Marta Grandke.

„So­kół” to jed­na ze stu no­wel, na któ­re skła­da się „De­ka­me­ron” Gio­van­nie­go Boc­cac­cia. Pierw­szy raz uka­zał się on dru­kiem w roku 1470. „So­kół” opo­wia­da hi­sto­rię Fe­de­ri­go, flo­renc­kie­go szlach­ci­ca, któ­ry na róż­ne spo­so­by pró­bu­je zdo­być wzglę­dy swo­jej wy­bran­ki. Mon­ny Gio­van­ny. Utwór ten re­ali­zu­je tak­że wy­mo­gi ga­tun­ko­we no­we­li, a w roku 1871 na jej pod­sta­wie Paul Hey­se stwo­rzył teo­rię, jak po­win­na wy­glą­dać wzor­co­wa kon­struk­cja no­we­li.

Naj­waż­niej­szą ce­chą no­we­li, jaką speł­nia „So­kół”, jest obec­ność jed­ne­go głów­ne­go spe­cjal­ne­go mo­ty­wu, na któ­rym opar­ta jest cała opo­wie­dzia­na przez au­to­ra hi­sto­ria. W przy­pad­ku wspo­mnia­ne­go tek­stu jest nim wła­śnie ty­tu­ło­wy so­kół, po­ja­wia­ją­cy się w dzie­le już na sa­mym jego po­cząt­ku. Wo­kół pta­ka na­stęp­nie roz­wi­ja­ją się ko­lej­ne wy­da­rze­nia fa­bu­ły i jest on tak­że istot­ny dla jej punk­tu kul­mi­na­cyj­ne­go oraz za­koń­cze­nia opo­wia­da­nej hi­sto­rii.

Inną ce­chą no­we­li, jaką moż­na wy­róż­nić w kon­struk­cji „So­ko­ła”, jest brak wąt­ków po­bocz­nych. Cała hi­sto­ria jest bar­dzo pro­sta i jed­no­wąt­ko­wa, au­tor opo­wia­da o wy­da­rze­niach ści­śle ze sobą po­wią­za­nych. Jest to więc dość krót­ka for­ma. Bra­ku­je tu po­sta­ci dru­go­pla­no­wych, któ­rych losy tak­że mo­gły­by za­in­te­re­so­wać czy­tel­ni­ka. W przy­pad­ku „So­ko­ła” wąt­kiem tym jest re­la­cja Fe­de­ri­go i Gio­van­ny, a tak­że zmia­ny, ja­kie prze­cho­dzi ona wraz z cza­sem.

No­we­lę ce­chu­je tak­że zwię­złość, brak roz­bu­do­wa­nych opi­sów czy cha­rak­te­ry­styk bo­ha­te­rów. Au­tor nie umiesz­cza w niej po­głę­bio­nych por­tre­tów psy­cho­lo­gicz­nych czy nie przed­sta­wia do­kład­nie tła wy­da­rzeń. Naj­waż­niej­sze bo­wiem jest to, co dzie­je się w głów­nym wąt­ku, na­stę­pu­ją­ce po so­bie wy­da­rze­nia są sed­nem tej opo­wie­ści. Czy­tel­nik nie do­wie się zbyt wie­le o upodo­ba­niach czy wcze­śniej­szych lo­sach Fe­de­ri­go i Gio­van­ny. 

Ko­lej­ną ce­chą ga­tun­ko­wą, któ­rą z po­wo­dze­niem re­ali­zu­je no­we­la „So­kół”, jest obec­ność punk­tu kul­mi­na­cyj­ne­go i ogrom­na zmia­na w ży­ciu bo­ha­te­ra. W przy­pad­ku tego tek­stu jest nią zwią­zek Fe­de­ri­go i Gio­van­ny. Męż­czy­zna po­cząt­ko­wo nie był ak­cep­to­wa­ny przez ko­bie­tę, jed­nak z cza­sem zmie­ni­ła ona swo­je zda­nie. To wła­śnie ten mo­ment jest punk­tem kul­mi­na­cyj­nym ca­łej no­we­li i naj­waż­niej­szą jej chwi­lą.

„So­kół” jest więc no­we­lą, któ­ra nie tyl­ko speł­nia wy­mo­gi ga­tun­ko­we da­nej for­my. Jest on tak­że dzie­łem, na pod­sta­wie któ­re­go stwo­rzo­no teo­rię gło­szą­cą, jak po­win­na być skon­stru­owa­na wzor­co­wa no­we­la. Wy­stę­pu­ją więc w niej wszyst­kie nie­zbęd­ne ele­men­ty, dzię­ki któ­rym moż­na w da­nym tek­ście roz­po­znać ga­tu­nek, ja­kim jest no­we­la.


Prze­czy­taj tak­że: Wyjaśnisz jak rozumiesz przesłanie Sokoła

Ak­tu­ali­za­cja: 2022-08-17 13:36:11.

Sta­ra­my się by na­sze opra­co­wa­nia były wol­ne od błę­dów, te jed­nak się zda­rza­ją. Je­śli wi­dzisz błąd w tek­ście, zgłoś go nam wraz z lin­kiem lub wy­ślij ma­ila: kon­takt@po­ezja.org. Bar­dzo dzię­ku­je­my.