Motyw samotności w opowiadaniu Wieża

Autorką opracowania jest: Marta Grandke.

Opowiadanie „Wieża” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego po raz pierwszy wydane zostało w paryskiej „Kulturze” w roku 1958. Zawiera ono w sobie trzy historie, które łączą się ze sobą, opowiadając tym samym o pewnych uniwersalnych doświadczeniach życia ludzkiego. Bohaterowie opisywanych przez autora opowieści doświadczają między innymi głębokiego, uniwersalnego dla ludzkości cierpienia, ale tym, co łączy ich tak naprawdę, jest przeżywana przez nich samotność.

Temat samotności wielokrotnie pojawia się w dziełach literackich, podejmowany jest przez wielu twórców praktycznie w każdej kolejnej epoce. Gustaw Herling-Grudziński opisał ją jako doświadczenie, które łączy ze sobą ludzi wszystkich czasów i społeczeństw. Każdy z jego bohaterów - żołnierz, nauczyciel i trędowaty - przeżywa ją na swój sposób i ma ona źródło w innych wydarzeniach z jego życia.

W przypadku Lebrosso samotność wywołana jest chorobą, jaką był trąd. Społeczeństwo odizolowało chorego od siebie, zamykając go w wieży, by nie mógł zarazić innych. Nauczyciel stracił całą rodzinę w wyniku trzęsienia ziemi, a żołnierz wybrał samotny domek w Alpach na miejsce odpoczynku po misji. Być może samotność bohaterów jest odbiciem odizolowania, jakie odczuwał sam autor, przebywając daleko od swojej ojczyzny na emigracji.

Samotność jest więc w opowiadaniu czymś, co łączy ze sobą ludzi, którzy jej doświadczają. Nieistotne są jej źródła, potrafi ona bowiem przysparzać tyle samo cierpienia różnym osobom. Pojawia się ona w życiu człowieka od początku jego historii, nie ma osoby, która by się z nią kiedyś nie zmagała. Samotność ma różne oblicza - może oznaczać fizyczne odizolowanie od ludzi lub osamotnienie pod względem psychicznym, kiedy nawet w tłumie czuje się, że nie ma się nikogo bliskiego na świecie.

Herling-Grudziński opisał samotność, której doświadczają jego bohaterowie, w sposób, który sprawia, że czytelnik zaczyna im współczuć. Może on bowiem odnaleźć w opisywanych postaciach część własnego doświadczenia. Samotność bohaterów sprawia, że łatwo jest z nimi empatyzować i próbować wczuć się w ich sytuację, mimo że doświadczyli oni naprawdę przerażających wydarzeń, takich jak trąd czy trzęsienie ziemi.

Samotność jest więc jednym z głównych motywów obecnych w opowiadaniu i spaja ona ze sobą opowiadane przez narratora historie. Jest także elementem, dzięki któremu czytelnik może poczuć swego rodzaju łączność z opisywanymi przez autora postaciami.


Przeczytaj także: Wieża - motywy literackie

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.