Jak w Skąpcu przedstawiają się relacje rodzinne Harpagona, a jak Anzelma? Wytłumacz, na czym polegają najważniejsze różnice między nimi.

Autorka opracowania: Marta Grandke.
Autor Molier

„Skąpiec” to komedia Moliera, która opowiada o tytułowym bohaterze - Harpagonie - oraz o jego dzieciach, relacjach między nimi oraz o tym, jak wygląda życie w domu kogoś, kto owładnięty jest obsesją gromadzenia pieniędzy. Relacje w rodzinie Harpagona są typowe dla opisywanych czasów - ojciec jest tam głową rodziny i zarządza wszystkim. Jednak Harpagon jest specyficzną postacią, a odbiorca może porównać relacje w jego rodzinie z tymi, jakie panują w rodzinie innego bohatera - Anzelma. 

Rodzina Harpagona należy do grupy społecznej, jaką jest zamożne mieszczaństwo. Nie żyją oni jednak na poziomie, na jakim mogliby, ponieważ nie pozwala im na to skąpstwo Harpagona. To on bowiem zarządza majątkiem i podejmuje wszystkie decyzje w rodzinie.

Kleant i Eliza obawiają się sprzeciwić ojcu i cierpią z tego powodu. Harpagon bowiem chce zaplanować także ich życie i szuka dla nich ofert małżeńskich, na których mógłby jak najwięcej zarobić. Kleant i Eliza z kolei chcieliby wziąć śluby z miłości, z osobami, które kochają i obawiają się, że ojciec zniweczy ich plany. Można by rzec, że Harpagon jest największym wrogiem swoich dzieci, próbują one wyrwać się jak najszybciej spod jego wpływu.

Oboje próbują sobie także radzić na różne sposoby bez wsparcia Harpagona - Eliza zawierza swoje życie Waleremu, Kleant zaś uprawia hazard i pożycza pieniądze na lichwiarski procent. Ojciec nie interesuje się bowiem Elizą i Kleantem, nie dba o nich, a całość stosunków w tej rodzinie sprawia bardzo ponure wrażenie.

Inaczej przedstawiają się relacje w rodzinie Anzelma - jej członkowie zostali rozdzieleni na kilkanaście lat, nie wpłynęło to jednak na ich poczucie miłości i bliskości. Anzelm jest typem ojca zaangażowanego, dba o swoje dzieci, troszczy się o nie i okazuje im zainteresowanie. Jest on dokładnym przeciwieństwem Harpagona.

Anzelm przede wszystkim pragnie szczęścia Marianny i Walerego, robi więc wszystko, by im je zapewnić, między innymi zgadza się na ich śluby z Elizą i Kleantem. Anzelm również jest bogaty, ale w przeciwieństwie do Harpagona korzysta ze swoich pieniędzy, by umilić życie sobie i swoim bliskim. Zgadza się on pokryć wszystkie koszty związane ze ślubami swoich dzieci i dzieci Harpagona. W rodzinie Anzelma panuje atmosfera spokoju i miłości, jej członkowie ufają sobie nawzajem i mogą na sobie polegać. Dzieci szanują ojca, ponieważ daje im on dobry przykład, nie zaś dlatego, że tak po prostu wypada.

Obrazy obu rodzin różnią się zasadniczo, a tym, co przede wszystkim odróżnia je od siebie, jest kwestia miłości i bliskości. Nie ma czegoś takiego w domu Harpagona - tam liczą się tylko pieniądze i zysk, ojciec nie interesuje się dziećmi, te zaś chcą jak najszybciej opuścić dom rodzinny. Rodzina Anzelma była z kolei przez jakiś czas rozdzielona, nie wpłynęło to jednak na relacje pomiędzy jej członkami - ojciec nadal kocha swoje dzieci i pragnie ich szczęścia, one zaś darzą go szacunkiem i wiedzą, że mogą na niego liczyć w każdej sytuacji. Tym, co dzieli rodzinę Harpagona, jest obsesja ojca na punkcie pieniędzy, rodzina Anzelma z kolei nie boryka się z takimi problemami.

Na podstawie tego porównania wnioskować można, że to właśnie postać ojca jest tym, co definiuje stosunki panujące w rodzinie. Jeżeli ojciec jest zdystansowany i obojętny wobec dzieci, nie może on liczyć na to, że będą one go kochać i szanować. 


Przeczytaj także: Na czym polega wieloaspektowość obrazu skąpstwa ukazanego przez Moliera?

Aktualizacja: 2022-08-11 20:24:03.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.