Charakterystycznym zjawiskiem dla Młodej Polski była chłopomania, czyli fascynacja wsią i jej mieszkańcami. Artyści często nie dostrzegali jednak gorszych stron chłopskiego życia, wieś była dla nich miejscem wypoczynku i sielanki na łonie natury. Władysław Reymont w powieści „Chłopi” podszedł jednak do tego tematu inaczej, bardziej realistycznie. Przedstawił nie tylko blaski, ale też cienie życia na wsi. Opisał więc zarówno przywileje, jak i obowiązki chłopów, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że tych drugich było znacznie więcej.
Rolnictwo od wieków jest podstawą polskiej gospodarki, dlatego tak wielu Polaków pracuje na roli. Obecnie rolnicy są niezależnymi ludźmi, ale dawniej wyglądało to zupełnie inaczej. Sytuację chłopów przełomu XIX i XX wieku dokładnie opisał Reymont. Przedstawione przez niego Lipce znajdowały się w zaborze rosyjskim. Na podstawie powieści można zauważyć, jak niewiele zmieniało się przez wieki. Chłopi wykonywali bardzo ważną pracę, w końcu to dzięki nim w kraju nie brakowało żywności, z której korzystali nie tylko oni sami, ale też pozostałe warstwy społeczne: szlachta, mieszczanie, dworzanie czy władca. Mogłoby się wydawać, że za tak ciężką i ważną pracę czeka godziwa zapłata, ale nie zawsze tak było. Chłopi byli uważani za najniższą warstwę społeczną, dlatego mieli znacznie mniej przywilejów niż obowiązków.
Najważniejszym zadaniem chłopów była oczywiście praca na roli. Każdego dnia podejmowali wysiłek, aby ziemia przynosiła jak najwięcej plonów. Zajmowali się uprawą zboża, warzyw oraz hodowlą zwierząt. Nie oznacza to jednak, że wszystko co wyrosło na ich gruncie, należało do nich. Musieli płacić dzierżawę oraz oddawać daninę w postaci zboża i pieniędzy. To, co im zostawało, musiało wystarczyć na utrzymanie rodziny.
Chłopi zarabiali również sprzedając zboże i zwierzęta na jarmarku, gdzie zajadle się targowali, najczęściej z Żydami. Nie każdy chłop posiadał jednak gospodarstwo. Los wyrobników był trudniejszy niż gospodarzy, ponieważ musieli pracować dla innych, aby zdobyć środki na życie. Gdy nie mieli już siły pracować, pozostawały im wyłącznie żebry. Nie da się więc ukryć, że system był niesprawiedliwy i doprowadzał wielu chłopów do życia w biedzie.
Chłopi posiadali również przywileje, przede wszystkim wolność. W przeciwieństwie do czasów średniowiecznych, nie byli własnością swojego pana. Byli jednak od niego uzależnieni ze względu na ziemię, która była ich jedynym źródłem utrzymania. Ważnym przywilejem była też możliwość dziedziczenia po sobie gospodarstw, dzięki czemu dzieci mogły opiekować się swoją ojcowizną, zamiast ponownego podziału ziem.
Lista przywilejów chłopów była krótka w porównaniu z ich obowiązkami. Sami często powtarzali, że ich życie wypełnia praca. Nic więc dziwnego, że najważniejszą wartością było dla chłopów posiadanie ziemi, która dawała środki na życie.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.