Pieśń o Rolandzie - w jaki sposób w utworze zostali przedstawieni chrześcijańscy rycerze i ich wrogowie? Jak taka kreacja bohaterów wpływa na interpretację utworu?

Autor Inny
Autorką opracowania jest: Marta Grandke.

„Pieśń o Rolandzie” to średniowieczny, francuski epos rycerski. Opowiada on o szlachetnych czynach tytułowego Rolanda, wspaniałego rycerza, który u boku Karola Wielkiego walczył z muzułmanami w Hiszpanii. Roland poległ w tej bitwie, ale jego życie i śmierć stały się dla innych wzorem i inspiracją. W eposie przedstawione zostały dwie strony konfliktu. Jedną z nich byli chrześcijańscy rycerze, którzy bronili swojej wiary, ojczyzny i wartości. Walczą oni z muzułmanami, którzy określani są jako poganie i według chrześcijan stanowią zagrożenie dla ich cywilizacji. „Pieśń o Rolandzie” przedstawia obie strony konfliktu w skrajnie różny sposób wynikający z dawnego sposobu postrzegania ludzi pochodzących z innych kultur.

Chrześcijańscy rycerze w utworze są reprezentowani głównie przez postać Rolanda i opisywani są właściwie jako siły dobra, których walka wspierana jest przez Boga. Są oni w eposie wręcz idealizowani, nie mają wad, a za to reprezentują sobą wiele cnót rycerskich. Są więc oni dzielni, nie znają trwogi i lęku, a na dodatek są także gotowi poświęcić swoje życie w imię wyznawanych idei. Są także wyznawcami i obrońcami wiary chrześcijańskiej, wiernie służą Bogu i są przekonani o tym, że walcząc z poganami, realizują wolę bożą.

Rycerze zawsze zachowują się zgodnie z kodeksem rycerskim, czego przykładem jest właśnie Roland. Dzielnie walczy z poganami, służy swojemu władcy, a gdy czuje zbliżającą się śmierć, przygotowuje się do niej jak prawdziwy chrześcijanin. Wchodzi na wzgórze, by znaleźć się bliżej nieba, czyni rachunek sumienia i spogląda w stronę Hiszpanii, wyrażając tym samym gotowość do dalszej walki z poganami. Roland jest rycerzem idealnym, personifikacją wszystkich cnót i reprezentantem całego swojego stanu.

Z kolei przeciwnicy francuskich rycerzy to muzułmanie. Określani są oni przez nich jako poganie, a ich obraz w utworze jest wyjątkowo negatywny. Są oni bowiem przeciwieństwem chrześcijańskich rycerzy, ich przeciwnikami i siłą, którą należy pokonać. Są podstępni, knują intrygi i próbują zwyciężyć przy pomocy knowań i oszustw, wiedzą bowiem, że nie pokonają wojsk Franków w regularnej bitwie.

W utworze są więc im przypisywane głównie negatywne cechy, na tle których cnoty chrześcijańskiego rycerstwa błyszczą jeszcze jaśniej. Kreacja pogan ma na celu wskazanie odbiorcy tekstu, kto jest dobrą stroną tego konfliktu. Czytelnik ma bez chwili wahania stwierdzić, że poganie są źli i należy ich pokonać. Dzięki takiej kreacji umacniano legendę o wspaniałym, chrześcijańskim rycerzu, sam zaś utwór interpretować można przez to w kategoriach walki dobra i zła, Boga i szatana, sił jasności i sił ciemności. Ostatecznie okazuje się też dzięki temu, że dobro zwycięża nad złem, a wszystko to dzięki chrześcijaństwu i jego wiernym wyznawcom.

Opisywanie chrześcijańskich wojsk jako sił dobra i idealizowanie ich w przeciwieństwie do muzułmańskich oddziałów, które przedstawione są w negatywnym świetle, automatycznie narzuca czytelnikom konkretny trop interpretacyjny i sugeruje kierowanie się określoną wizją świata. W dziele tym nie ma miejsca na kontekst i refleksję, kto tak naprawdę jest dobry, a kto zły i czy można to jednoznacznie stwierdzić bez żadnych wątpliwości. Jest to bardzo prosta wizja świata.


Przeczytaj także: Czy sława walczących jest ważniejsza od zwycięstwa w bitwie? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do podanego fragmentu o Pieśni o Rolandzie oraz do innych tekstów kultury.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.