Powieść węgierskiego pisarza Ferenca Molnára „Chłopcy z Placu Broni” jest zaliczana do klasyki literatury dla dzieci i młodzieży. Autor opisuje świat z perspektywy młodych ludzi, tworzących społeczność przypominającą armię. Posługuje się więc żargonem wojskowym i gwarą uczniowską.
Plac Broni jest dla chłopców czymś więcej, niż miejscem zabaw. Staje się symbolem młodzieńczej wolności. Bohaterowie tworzą własną społeczność, w której obowiązują ustalone przez nich zasady. Chłopcy przygotowują się do dorosłego życia. Uczą się szacunku wobec autorytetów oraz ponoszenia odpowiedzialności za swoje czyny.
Struktura, którą tworzą bohaterowie, przypomina armię. Pojawiają się więc elementy żargonu wojskowego. Chłopcy nadają sobie stopnie, które porządkują ich wzajemne relacje. Jedynym szeregowcem jest Nemeczek, ponieważ wątły, nieśmiały chłopiec jest niedoceniany przez kolegów. Musi słuchać rozkazów, pozostali bohaterowie często zwracają mu uwagę i krytykują go za każde potknięcie.
Rolę przywódcy pełni Janosz Boka, który przed bitwą przyjmuje stopień generała. Jego pozycja wiąże się nie tylko z przywilejami, ale przede wszystkim - z odpowiedzialnością. Generał wydaje rozkazy, a chłopcy zwracają się do siebie w oficjalny sposób („Szeregowy! Na rozkaz!”, „Tak jest, panie poruczniku”). Zdobycie wyższego stopnia wymaga wykazania się odwagą i zaangażowaniem. Podobnie jak w prawdziwym wojsku, muszą spełniać określone wymagania, aby awansować.
Akcja powieści skupia się wokół rywalizacji między chłopcami z Placu Broni a czerwonymi koszulami. Obydwie grupy mają swoje znaki, które darzą ogromnym szacunkiem. Można porównać je do symboli narodowych. Chłopcy z Placu Broni noszą zielono-czerwone czapki, a na fortecach w ich siedzibie znajdują się chorągiewki w tych samych barwach. Kradzież flagi przez Feriego Acza jest dla nich ogromną zniewagą, która powoduje zaognienie konfliktu. Gdy brakuje zielonego materiału, chłopcy z Placu Broni zmieniają swoje barwy na biało-czerwone. Wszystkie zmiany muszą zostać opisane w regulaminie. Bohaterowie posiadają też swoje zawołanie „Hola ho! Hola ho!”, które stanowi sygnał, że zbliżają się członkowie grupy. Nazwa czerwonych koszul pochodzi od ich charakterystycznego stroju. Ich siedzibą jest Ogród Botaniczny.
Żargon wojskowy jest obecny również w opisie bitwy o Plac Broni. Jej przebieg przypomina prawdziwe starcie zbrojne. Czerwone koszule wysyłają posłańców, aby ustalić datę, godzinę i zasady bitwy. Chłopcy niosą białą flagę, na znak swoich pokojowych zamiarów. Bohaterowie używają bomb piaskowych, walczą też w zapasach i szermierce.
Generałowie opracowują strategię bitwy, która ma prowadzić ich żołnierzy do zwycięstwa. Boka wyznacza każdemu pozycję, nakazuje też wykopanie rowu, w którym ukrywają się rezerwowe bataliony. Generał osobiście dokonuje przeglądu wojsk i pola bitwy. Ma też adiutanta, który przekazuje jego rozkazy. Podczas bitwy brani są nawet jeńcy, których chłopcy z Placu Broni zamykają w budce stróża Jano. Autor w przekonujący, realistyczny sposób opisuje zmagania chłopców, broniących miejsca, które traktują jak swoją małą ojczyznę.
Bohaterami powieści są nastolatkowie, dlatego pojawiają się elementy gwary uczniowskiej. Nemeczek opowiada kolegom, jak bracia Pastorowie zrobili mu tzw. einstand. Chłopcy używali tego niemieckiego słowa, gdy zabierali słabszym ich własność. Odbierane w ten sposób kulki, stalówki lub pestki były uznawane za łup wojenny. W razie sprzeciwu, silniejszy stosował przemoc. Molnár wchodzi w świat węgierskiej młodzieży. Używa żywego, prostego języka, którym mogli posługiwać się uczniowie końca XIX wieku.
Autor dba o detale, dzięki czemu tworzy przekonującą, realistyczną historię. Czytelnik może odnieść wrażenie, że ma do czynienia z własnymi kolegami, a nie fikcyjnymi postaciami. Lekki, naturalny język sprawia, że powieść jest łatwa w odbiorze. Dostarcza nie tylko wartości dydaktycznych, ale przede wszystkim rozrywki.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.