Powieść Ferenca Molnára „Chłopcy z Placu Broni” przedstawia losy grupy nastolatków z Budapesztu pod koniec XIX wieku. Autor ukazuje stopniowe wchodzenie w dorosłość i konieczność mierzenia się z coraz poważniejszymi problemami. Chociaż utwór został wydany ponad sto lat temu, wciąż pozostaje aktualny.
Molnár porusza w powieści problematykę moralną. Chłopcy są jeszcze bardzo młodzi, ale starają się pozostać wierni takim wartościom, jak patriotyzm, uczciwość, lojalność i honor. Zdrajcy są w ich towarzystwie surowo piętnowani. Gereb, który przechodzi na stronę czerwonych koszul, musi prosić kolegów o wybaczenie. W końcu otrzymuje jednak drugą szansę i naprawia swoje błędy. Honor ma dla chłopców bardzo duże znaczenie. Nemeczek rozpacza, gdy zostaje niesłusznie oskarżony o zdradę i tchórzostwo przez członków Związku Kitowców. Honorem kieruje się także Feri Acz, który pragnie pokonać przeciwników w uczciwej walce, zamiast posługiwać się podstępami.
Plac Broni jest dla chłopców małą ojczyzną, o którą są gotowi walczyć. Jest miejscem wolnym od kontroli ze strony dorosłych. Bohaterowie ustalają własne zasady i tworzą strukturę, przypominającą armię. Autor nawiązuje do nacjonalistycznych idei, szerzących się w Europie przełomu XIX i XX wieku. Chłopcy bronią swojej ziemi przed czerwonymi koszulami. Ich zmagania przypominają prawdziwą wojnę. Obydwie grupy mają swoich dowódców i opracowują strategię.
Bohaterowie są gotowi na najwyższe poświęcenia, Nemeczek oddaje życie za Plac Broni. Jego postać stanowi przestrogę przed lekceważeniem słabszych. Erno jest wątłym, nieśmiałym chłopcem, często ignorowanym przez kolegów. Jako jedyny posiada stopień szeregowca. Wykazuje się jednak odwagą i zaangażowaniem. Podobnie jak w prawdziwym życiu, największe ofiary ponoszą szeregowi, anonimowi żołnierze. Nemeczek umiera, a koledzy doceniają go dopiero krótko przed śmiercią. Erno i Janosz Boka z pewnością są dla czytelnika wzorcami do naśladowania.
Autor powraca w utworze do świata dziecięcej fantazji. Chłopcy powoli wkraczają w dorosłe życie, ale ich codzienność wypełniają jeszcze zabawa i rywalizacja z przeciwnikiem. Molnár przedstawia rzeczywistość oczami dziecka. Plac Broni staje się magicznym miejscem. Chłopcy budują tam fortece i twierdze, na szczycie których zawieszają chorągiewki. Tworzą własną społeczność, której nie kontrolują dorośli. Chłopcy z Placu Broni noszą zielono-czerwone czapki, co stanowi symbol wspólnoty, do której należą. Dzieci uczą się same wymierzać sprawiedliwość i szanować autorytety. Chłopcy są posłuszni wobec kolegów, posiadających wyższe stopnie wojskowe.
Chociaż bohaterowie wciąż chodzą do szkoły, to Plac Broni staje się dla nich priorytetem. Harmonię zaburza pojawienie się Feriego Acza, który kradnie chorągiewkę. Między chłopcami z Placu Broni i czerwonymi koszulami rozpoczyna się wojna. Dzieci stopniowo stają się dorosłymi. Z pozoru błahy konflikt prowadzi do prawdziwej tragedii - Nemeczek umiera. Wpływ tego wydarzenia na chłopców można zaobserwować głównie w postawie Janosza Boki. Przywódca czuwa pod mieszkaniem umierającego Nemeczka, a później czuje żal do kolegów, którzy szybko zapominają o zmarłym chłopcu. Zwycięstwo nikogo nie cieszy, ponieważ jest okupione zbyt dużym cierpieniem.
Zakończenie powieści jest poruszające - umiera dziecko. Śmierć Nemeczka jest szokiem dla jego rodziców i przyjaciół, a nawet przeciwników. Członkowie czerwonych koszul okazują mu szacunek. Poświęcenie chłopca wprawia w jeszcze większe przygnębienie w kontekście dalszych losów Placu Broni. Boka dowiaduje się, że za kilka dni rozpoczyna się tam budowa kamienicy. Śmierć Nemeczka jest całkowicie niepotrzebna. Mimo jego poświęcenia, chłopcy tracą miejsce swoich dziecięcych zabaw. Czas szczęścia i beztroski zostaje brutalnie zakończony. Chłopcy muszą zmierzyć się z dorosłym życiem oraz związanymi z nim rozczarowaniami.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:23:12.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.