Miron Białoszewski jest znany między innymi jako twórca zapisków z okresu powstania warszawskiego, które noszą tytuł „Pamiętnik z powstania warszawskiego”. Dzieło to stanowi wierny zapis ówczesnych wydarzeń. Ze względu na to, że Białoszewski opisuje konkretne sytuacje historyczne, które da się odnaleźć w podręcznikach i encyklopediach, z łatwością da się też wyszczególnić ich czas i miejsce akcji.
Spis treści
W przypadku „Pamiętnika z powstania warszawskiego” mamy do czynienia z kilkoma planami czasowymi. Jeden z nich to rok 1967, ponad dwadzieścia lat po powstaniu, kiedy Białoszewski wspomina jego wybuch. Pojawia się też wrzesień roku 1939, czyli moment wybuchu wojny. Najważniejsze wydarzenia rozgrywają się jednak od 1 sierpnia do 2 października 1944, kiedy to trwa powstanie warszawskie. Po jego zakończeniu Białoszewski musiał opuścić Warszawę, do której wrócił dopiero w lutym 1945 roku. U Białoszewskiego te wspomnienia przeplatają się, ale dystans czasowy nie sprawia, że autor gorzej pamięta szczegóły wydarzeń, wręcz przeciwnie – opisuje je niezwykle precyzyjnie. Ramy czasowe pamiętnika są zatem dość precyzyjnie określone.
W przypadku „Pamiętnika z powstania warszawskiego” miejsce akcji także jest różnorodne. Oczywiście większość wydarzeń rozgrywa się w Warszawie, stolicy Polski pod okupacją niemiecką. Tam akcja przenosi się na różne ulice, przykładowo na Chłodną, Miodową, Chmielną lub Wilczą, do klasztoru Sakramentek, do kanałów, ze Starówki do Śródmieścia. Pojawiają się takie dzielnice jak Wola, Żoliborz, Mokotów i Powiśle, wyliczane w kontekście tego, czy znajdują się jeszcze w rękach powstańców czy Niemców. Czytelnik książki mógłby na podstawie tych informacji odtworzyć trasy narratora, ponieważ są to faktycznie istniejące w Warszawie ulice. Po powstaniu Białoszewski opuścił stolicę i trafił do obozu przejściowego w Pruszkowie, potem do obozu w Łambinowicach, skąd miał zostać przewieziony z ojcem do Opola, jednak uciekli oni do Częstochowy. Potem w lutym 1945 roku Białoszewski wrócił ostatecznie do Warszawy, gdzie mieszkał również po latach. Tam przebywa bowiem, kiedy zaczyna snuć swoje wspomnienia dotyczące uczestnictwa w powstaniu warszawskim jako cywil.
Aktualizacja: 2025-12-09 00:23:22.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.