Prace i dni – okresy ludzkości według Hezjoda

Autorka opracowania: Marta Grandke.
Autor Hezjod

„Prace i dni” to epos dydaktyczny Hezjoda, w którym zawarł on wiele praktycznych porad dotyczących między innymi prowadzenia dobrego, uczciwego życia, a także wskazówki pomagające w codziennej pracy rolniczej. Oprócz tego odwoływał się również do mitów greckich i umieścił w dziele opis pięciu okresów ludzkości wraz z ich historią.

Spis treści

Wiek złoty

To pierwszy i najlepszy wiek. Wyróżnia go brak kłopotów i trosk. Ludzie ucztują, a ziemia jest urodzajna. Bogowie stworzyli ród ludzi mieszkających na Olimpie. Panował Kronos, a ludzie nie musieli się martwić starością ani chorobami. Ziemia dostarczała licznych plonów, a po śmierci ludzi w duchy przemieniał sam Zeus, syn Kronosa. Byli oni też powołani do czynienia dobra.

Wiek srebrny

Ten okres wyróżnia długie dzieciństwo i krótki wiek dojrzały. W ludziach zrodziła się niepokorność wobec bogów, przez co zaprzestali składania im ofiar. Ludzie przenieśli się z Olimpu na ziemię, a przez to wyróżniali się niższym wzrostem i słabszymi siłami umysłowymi. Dorosłość była krótka i wynikała ze zbyt długiego dzieciństwa spędzonego pod opieką matek. Kronos tępił ludzi za brak ofiar.

Wiek brązowy

Ten wiek charakteryzowały wojny. Ludzie byli tak silni i ogromni, że ostatecznie pozabijali się nawzajem. Wiek brązowy był epoką rodu stworzonego przez Zeusa, niepodobnego do rodu srebrnego. Jego przedstawiciele byli dzicy i szaleni, inspirowani przez Aresa. Zajmowali się obróbką metali, przede wszystkim miedzi, oraz tworzeniem broni i pancerzy. Ludzkość ogarnął mrok.

Wiek mężów herosów

To wiek, który tworzyli półbogowie. Hezjod wspomina ród Edypa; wybucha wojna trojańska. Ludzie stali się potomkami bóstw, z których zrodzili się tacy herosi jak Achilles. Liczne wojny sprawiły jednak, że wielu z nich zginęło, na przykład właśnie podczas wojny trojańskiej, wywołanej z powodu Heleny. Niektórych Zeus umieścił w krainie szczęścia nad oceanem, daleko od bogów, gdzie ich panem stał się Kronos. Ziemia karmi ich swoimi darami i słodkimi plonami.

Wiek żelazny

To wiek najgorszy, w którym żyje sam Hezjod. Wyróżnia go przede wszystkim wysiłek i zmartwienia, różne troski, udręki i wojny. Ludzie przestali okazywać cześć rodzicom, łamią przysięgi, nie mają wstydu ani sumienia, brakuje im cnót. Hezjod żałuje, że jego życie przypadło na ten trudny i bolesny czas, pełen zmartwień i strachów nękających ludzi. Ludzie nie potrafią się porozumiewać, nawet ze swoimi krewnymi; sąsiad nęka sąsiada. Starość jest narażona na poniewierkę, a rodzice nie są wynagradzani za trud wychowania dzieci. Prawo stanowi przemoc, nic nie powstrzymuje ludzi przed agresją. Nie ma uczciwości wśród ludzi, nie dotrzymuje się obietnic, a fałszywe wieści rozchodzą się szybko. Ludzie dają się ponieść zazdrości i nienawiści. Cnoty opuściły zatem ludzi i udały się na wysoki Olimp.


Przeczytaj także: Prace i dni – interpretacja i główny przekaz

Aktualizacja: 2025-10-15 11:18:14.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.