„Don Kichot z La Manchy” to niezwykle popularna powieść, która na stałe weszła już do klasycznych pozycji literatury, a jej autorem jest Miguel de Cervantes. Dzieło to opowiada o losach tytułowego Don Kichota, czyli szlachcica, który pod wpływem lektury nieodpowiednich książek postanowił zostać błędnym rycerzem, więc wyruszył na wyprawę w poszukiwaniu sławy i przygód. Znalazł też giermka, jakim został Sancho Pansa, wieśniak, któremu Don Kichot obiecał stanowisko gubernatora wyspy. Obaj mężczyźni reprezentują jednak zupełnie różne postawy życiowe i spojrzenie na otaczający ich świat.
Spis treści
Don Kichot doskonale ilustruje idealizm, czyli postawę przyjąwszy którą jednostka kieruje się wyidealizowaną wizją świata, nie zważając na otaczającą rzeczywistość. Mężczyzna, będąc pod wpływem romansów rycerskich, jakich bohaterowie żyją zgodnie z najwyższymi ideałami honoru, odwagi i miłości, postanawia przejąć rolę rycerza i naśladować prezentowane tam wzorce. Jego wyobrażenia o świecie i jego roli w nim są na tyle silne, że zaczyna widzieć rzeczywistość przez pryzmat tych książek, co prowadzi go do licznych nieporozumień. W oczach Don Kichota nie ma miejsca na prozaiczne sprawy życia codziennego, jak zwyczajne obowiązki czy troski o własne dobro. Zamiast tego koncentruje się na realizowaniu swoich szlachetnych idei, takich jak walka ze złem, obrona honoru czy pomoc niewinnym.
Don Kichot ignoruje przyziemne problemy, które nie pasują do jego romantycznej wizji świata. Jego niezrozumienie dla codziennych spraw wyraża się w jego działaniach, absurdalnych i oderwanych od rzeczywistości. Dla niego wiatraki stają się groźnymi gigantami, a biedni wieśniacy to zakuci w zbroje złoczyńcy, którzy zagrażają honorowi i cnotom. Zamiast dostrzegać pragmatyzm codzienności, Don Kichot dostrzega w niej tylko wyzwania godne rycerskiego poświęcenia. Jego upór w realizowaniu tej wizji powoduje, że zaczyna żyć w świecie, który nie ma nic wspólnego z rzeczywistością. Choć w jego słowach i działaniach można dostrzec szlachetne intencje, jego sposób myślenia i postrzegania świata stają się wyrazem obłędu, co prowadzi do wielu komicznych sytuacji.
Przez swoje marzycielstwo i oderwanie od rzeczywistości Don Kichot staje się postacią tragiczną, której szlachetne dążenia są niemożliwe do zrealizowania. W swoich działaniach kieruje się wyidealizowaną moralnością, którą oparł na etosie rycerskim. Jego postrzeganie honoru, odwagi czy obowiązku jest przesadzone i zniekształcone przez lekturę książek, jakie w swojej fabule nie odwzorowują realiów. W praktyce, jego szlachetne zamiary prowadzą do nieporozumień, które tylko podkreślają absurdalność jego misji. Działania Don Kichota stają się karykaturą rycerskości, która nie pasuje do współczesnego mu świata, a przez to wywołują śmiech i zdumienie.
Don Kichot to także romantyk wyobrażający sobie, że żyje w epoce rycerzy i władców, próbując na siłę dopasować do współczesności elementy przestarzałego kodeksu. Jego próba działania zgodnie z tymi ideałami sprawia, że staje się bohaterem tragikomicznym – w jego oczach jest rycerzem, który musi walczyć z niesprawiedliwością, ale jego misje i działania wydają się groteskowe. Jego najbliżsi, w tym wierny giermek Sancho Pansa, traktują go jak szaleńca i próbują go przekonać, by porzucił swoje iluzje. Mimo to, Don Kichot nie rezygnuje ze swoich wyidealizowanych marzeń i dążeń, co sprawia, że jest postacią tragiczną w swoim heroizmie, a jednocześnie komiczną w swoich działaniach.
Sancho Pansa, giermek Don Kichota, stanowi dokładny kontrast do swojego mistrza, zarówno pod względem postawy, jak i sposobu myślenia. Sancho, jako wieśniak i człowiek z ludu, nie jest wykształcony ani zainteresowany filozoficznymi rozważaniami, jakie zaprzątają umysł Don Kichota. Jego prostolinijność i brak ambicji intelektualnych sprawiają, że Sancho postrzega świat w sposób pragmatyczny i realistyczny, bez idealizowania go. Dla niego liczy się przede wszystkim zaspokajanie podstawowych potrzeb – jedzenie, wygody i bezpieczeństwo. W przeciwieństwie do Don Kichota, który walczy o honor i chwałę rycerską, Sancho nie dąży do wielkich celów ani do wyższych ideałów. Jego życie obraca się wokół prostych, codziennych kwestii, a jego ambicje koncentrują się na zdobyciu majątku i zapewnieniu sobie komfortu, co podkreśla jego charakterystyczną pragmatyczną postawę.
Sancho reprezentuje chłopski rozsądek – jego postawa jest bardziej związana z rzeczywistością, a jego podejście do problemów życia codziennego jest oparte na doświadczeniu, instynkcie i prostych zasadach. Nie doszukuje się drugiego dna w wydarzeniach. Podczas gdy Don Kichot wciąż żyje w świecie swojej wyidealizowanej rycerskości, Sancho w pełni akceptuje rzeczywistość taką, jaką jest, i nie stara się jej zmieniać ani interpretować w sposób wprowadzający do niej element ponadnaturalny. Jego pragmatyzm pozwala mu na bardziej bezproblemowe życie, unikanie zmartwień czy filozoficznych dylematów. W rezultacie żyje w sposób prostszy i mniej skomplikowany, bez dużych trosk o wyższe cele.
Sancho nie jest także idealistą, a jego motywacje często opierają się na osobistej korzyści. Kiedy Don Kichot proponuje mu różne niebezpieczne i rycerskie przedsięwzięcia, Sancho przede wszystkim myśli o nagrodzie, jaką mógłby zyskać, a jego działania mają na celu zaspokojenie jego własnych potrzeb i osiągnięcie osobistego komfortu. Często dąży do realizacji swoich celów, nie zważając na dobro innych, co pokazuje jego egoizm. Jednak jego postawa nie jest wyrachowana – bardziej kieruje się instynktem niż rozumem i dąży do prostych przyjemności życia. Nie jest marzycielem, jak Don Kichot, lecz osobą zdecydowaną na spełnianie własnych, przyziemnych pragnień.
Mimo tych różnic, Sancho Pansa pełni nieocenioną rolę w historii jako dopełnienie marzycielskiego idealisty, jakim jest Don Kichot. Choć Sancho nie rozumie motywacji swojego pana, staje się jego wiernym towarzyszem w wielu przygodach, co ostatecznie sprawia, że tworzą oni zgrany duet. Ich kontrastowe postawy – Don Kichot, pełen marzeń o rycerskości i honorze, oraz Sancho, który trzyma się ziemskich realiów – symbolizują dwie strony ludzkiej natury. Wspólnie stanowią kompletną postać, pokazując, że zarówno idealizm, jak i pragmatyzm są niezbędnymi elementami życia, a ich równowaga może prowadzić do pełniejszego zrozumienia świata. Cervantes pokazuje, że w człowieku, by osiągnąć harmonię, potrzeba zarówno marzeń, jak i zdrowego rozsądku.
Aktualizacja: 2025-03-07 19:45:39.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.