Hamlet w rozmowie z Rozenkrancem i Gildensternem mówi: „Dania jest więzieniem”. Wyjaśnij, jak rozumiesz tę wypowiedź

Autorka opracowania: Adrianna Strużyńska. Redakcja: Aleksandra Sędłakowska.

Wypowiedź Hamleta: „Dania jest więzieniem”, to element monologu księcia, w którym ujawnia on swoje odczucia wobec otaczającego go świata, swojej sytuacji i kondycji ludzkiej. Słowa te można interpretować na wielu płaszczyznach: jednostkowej, politycznej i egzystencjalnej.

Hamlet wypowiada te słowa w rozmowie z Rozenkrancem i Gildensternem, którzy na polecenie króla Klaudiusza i królowej Gertrudy mają poznać przyczyny jego melancholii. Książę szybko rozpoznaje ich prawdziwe intencje, dostrzegając, że działają w interesie władzy, a nie z troski o jego dobro. Ich obecność traktuje jako kolejną formę kontroli, a Elsynor – królewski dwór – staje się w jego oczach swoistym więzieniem. Hamlet otwarcie zaczyna mówić o swoich uczuciach, nie kryjąc frustracji, ani pogardy wobec dwulicowości Rozenkranca i Gildensterna. Postrzega Danię jako przestrzeń zniewolenia i dzieli się swoimi refleksjami na temat otaczającej go rzeczywistości.

Hamlet postrzega Danię jako więzienie, które ogranicza jego możliwości i zmusza go do życia wbrew sobie. Po tragicznej śmierci ojca oraz poślubieniu przez matkę jego stryja Klaudiusza, Hamlet odczuwa silną presję zarówno w sensie fizycznym, jak i psychicznym. Elsynor jest dla niego symbolem intrygi, zakłamania oraz moralnego rozkładu. Będąc człowiekiem wrażliwym, intelektualnym i refleksyjnym, Hamlet nie potrafi pogodzić się z otaczającym go fałszem. Wydarzenia na dworze królewskim oraz postawy ludzi dookoła niego sprawiają, że czuje się osaczony i niezdolny do życia w zgodzie z własnymi wartościami. Jego melancholia wynika z braku nadziei na zmianę oraz poczucia bezradności.

Określenie Danii jako więzienia można interpretować także w kontekście politycznym. Klaudiusz, który zamordował swojego brata, aby przejąć tron, jest symbolem moralnego upadku władzy. Pod jego rządami królestwo pogrąża się w korupcji i niesprawiedliwości. Hamlet dostrzega te problemy i odczuwa je jako ciężar, który spoczywa nie tylko na jego barkach, ale i na całym państwie. Jako przyszły władca czuje się odpowiedzialny za naprawę tej sytuacji, lecz równocześnie zdaje sobie sprawę z własnej bezsilności wobec dominującego systemu. 

Hamlet podkreśla, że świat sam w sobie nie jest ani dobry, ani zły – to ludzkie myśli nadają mu znaczenie. W tym kontekście jego określenie Danii jako więzienia wynika z jego wewnętrznego stanu psychicznego: melancholii, rozdarcia oraz poczucia izolacji. Refleksja ta wprowadza głębszy wymiar filozoficzny, wskazując, że rzeczywistość, którą postrzegamy, jest w dużej mierze subiektywna i zależy od naszego wewnętrznego stanu. Jego słowa wskazują na egzystencjalny wymiar ludzkiego istnienia, w jakim granice wolności zależą od doświadczenia jednostki.

Rozenkranc i Gildenstern uważają, że Dania nie jest więzieniem. Hamlet odpowiada, że postrzeganie rzeczywistości jest subiektywne. Ta uwaga ujawnia jego świadomość, że jego odczucia wynikają z wewnętrznego bólu, a nie z cech otaczającego go miejsca. Hamlet podkreśla, że jego percepcja jest zabarwiona przez wewnętrzne cierpienie, co sprawia że Elsynor jawi mu się jako przestrzeń zniewolenia. Słowa te podkreślają różnicę w sposobie, w jaki ludzie odbierają rzeczywistość.

Motyw więzienia jest częstym w literaturze. Odzwierciedla ograniczenia narzucane przez społeczeństwo, normy moralne, władzę czy własną psychikę. W przypadku Hamleta „więzienie” to także ciężar obowiązku pomszczenia ojca oraz niemożność ucieczki od przeznaczenia. Hamlet świadomy tej misji, czuje się uwięziony między swoim moralnym obowiązkiem a obawami. Jego słowa, że mógłby czuć się wolny nawet w „łupinie orzecha”, gdyby nie „złe sny”, podkreślają, że największe ograniczenia narzuca mu jego własny umysł. Dręczą go wyrzuty sumienia, niepewność oraz świadomość, że jego działania mogą nie przynieść oczekiwanych rezultatów.

Hamlet odnosi się także do Fortuny – kapryśnej bogini losu, która oznacza niestałość i nieprzewidywalność życia. Rozenkranc i Gildenstern sugerują, że jego słowa mogą być wynikiem niezaspokojonej ambicji, jednak Hamlet przeczy tej interpretacji. Fortuna staje się w tym kontekście braku kontroli, co tylko potęguje poczucie bezradności Hamleta wobec sytuacji, w której się znalazł. Jego życie wydaje się podporządkowane niejasnym siłom. Słowa Hamleta o więzieniu mają uniwersalny wymiar, dotykając fundamentalnych pytań o wolność, samotność, odpowiedzialność i sens życia. Każdy człowiek, podobnie jak Hamlet, może w pewnym momencie życia poczuć się „więźniem” – swoich myśli, oczekiwań społeczeństwa czy narzuconych obowiązków. Hamlet staje się uosobieniem tych egzystencjalnych dylematów, które pozostają aktualne również współcześnie. Jego refleksje odsłaniają lęki i rozterki, które są częścią ludzkiej natury, niezależnie od czasu i miejsca.

Słowa Hamleta „Dania jest więzieniem” odzwierciedlają nie tylko jego indywidualny stan psychiczny, ale również szersze problemy moralne, polityczne i egzystencjalne. Są wyrazem jego wewnętrznego konfliktu, rozdarcia między obowiązkiem a pragnieniem wolności, oraz niezgody na otaczającą go rzeczywistość. Hamlet staje się symbolem człowieka, który musi zmierzyć się z ciężarem własnych ograniczeń, obowiązków i moralnych dylematów. W jego wypowiedziach splatają się osobiste przeżycia, filozoficzne refleksje i krytyka otaczającego świata, czyniąc go jednym z najgłębszych i najbardziej uniwersalnych bohaterów literatury.


Przeczytaj także: Hamlet jako tragedia zemsty

Aktualizacja: 2025-02-06 19:21:59.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.