Powieść „Lew, czarownica i stara szafa” autorstwa Clive’a Staplesa Lewisa swoją premierę miała w roku 1950. Wówczas rozpoczął się cykl znany jako „Opowieści z Narnii”, opowiadający o losach tej magicznej krainy i o przygodach ludzi, którym udało się do niej dostać. Pierwsza część przybliża historię rodzeństwa Pevensie, Piotra, Zuzanny, Edmunda oraz Łucji, którzy odnaleźli przejście do Narnii w starej szafie, w trakcie swojego pobytu w domu ekscentrycznego profesora. Tam rozpoczynają walkę z rządami Białej Czarownicy, która skuła Narnię wieczną zimą. W powieści poruszane jest wiele zróżnicowanych zagadnień i zawarta jest bogata problematyka.
Pierwszą i najważniejszą rzeczą, jakiej dotyczy problematyka utworu, jest walka dobra ze złem. Rozgrywa się ona na wielu płaszczyznach i praktycznie każdy aspekt świata przedstawionego przynależy do jednej z tych kategorii. Dobro uosabia Aslan, zło z kolei Biała Czarownica. Mają oni swoich popleczników, twardo opowiadających się po jednej ze stron. Tylko Edmund jest zmienny i szuka swojego miejsca w tym świecie. Walka dobra ze złem jest tak naprawdę bitwą o to, jaka jest prawdziwa natura tej krainy i kto ostatecznie będzie nią władał. Wygrywa dobro, a wraz z nim do Narnii wraca wiosna, pokój oraz radość wśród jej mieszkańców.
Kolejnym zagadnieniem, jakie zawarto w problematyce utworu, jest dorastanie w trudnych czasach i ucieczka od problemów w świat magii oraz fantazji. Rodzeństwo Pevensie ucieka bowiem z Londynu w roku 1940, w czasie II wojny światowej, kiedy to miasto było bombardowane. Z kolei w Narnii dzieci trafiają w sam środek konfliktu między Aslanem a Białą Czarownicą, dobrem a złem, zimą a wiosną.
Piotr, Zuzanna, Edmund i Łucja napotykają więc wiele problemów często zbyt poważnych dla dzieci w ich wieku, muszą przystosowywać się do trudnych okoliczności i rozwiązywać kwestie, z którymi nie poradziłby sobie niejeden dorosły. Dojrzewają więc oni szybciej niż ich rówieśnicy. Dodatkowo ucieczkę do Narnii, z Anglii objętej wojną, traktować można jako eskapizm, próbę poradzenia sobie z tragicznymi okolicznościami, w jakich przyszło rodzeństwu dorastać. Problemy Narnii mogą być także metaforycznym odzwierciedleniem kłopotów, jakie dzieci widziały w realnym świecie.
Problematyka dotyczy także gatunku fantasy i tworzenia magicznej krainy w oparciu o prawdziwy świat. Wiele elementów tej podzielonej rzeczywistości powiela się. W obu płaszczyznach funkcjonują pory roku, pojawiają się znane bohaterom zwierzęta, przyroda zachowuje się zgodnie z kojarzonymi przez nich prawami. Jednak wszystko to ma w sobie szczyptę czaru i dlatego zima trwa w Narnii blisko sto lat, zwierzęta mówią, a wiosna powoduje błyskawiczne rozkwitnięcie kwiatów i topnienie śniegu i lodu. Dodatkowo Narnię zamieszkują magiczne istoty, takie jak driady oraz fauny, których nie można spotkać w rzeczywistości. Lewis operował więc elementami charakterystycznymi dla gatunku fantasy i dostosowywał je do realiów, w których sam żył.
Inną częścią problematyki tego dzieła są nawiązania do innych kultur, mitologii i wierzeń. Spora część warstwy symbolicznej powieści „Lew, czarownica i stara szafa” sięga do znaczeń zaczerpniętych z wiary chrześcijańskiej. Widać to na przykład w akcie poświęcenia się Aslana za Edmunda oraz w jego zmartwychwstaniu. Lewis sięgał jednak także do mitologii greckiej czy kultury żydowskiej, pożyczając stamtąd postaci, całe historie czy magiczne istoty - takie jak driady - które później zapełniły stworzoną przez niego Narnię. Nawiązania te są także dla czytelnika istotnym kluczem interpretacyjnym, ważnym dla zrozumienia przesłania powieści.
Aktualizacja: 2022-09-13 20:51:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.