„Stary człowiek i morze” to opowiadanie amerykańskiego autora, Ernesta Hemingwaya. Opowiada ono historię starego rybaka, Santiago, który stracił dobrą passę przy połowie ryb i od ponad osiemdziesięciu dni nic nie schwytał. Postanawia on więc po raz kolejny wyruszyć na morze i przełamać pasmo niepowodzeń. Na morzu udaje mu się schwytać olbrzymiego marlina, jednak nie daje rady dostarczyć go do portu. Po drodze pożerają jego zdobycz rekiny, przyciągnięte zapachem krwi. Zniechęcony Santiago wraca do domu i nie widzi przez to, jak ludzie na plaży zaskoczeni są złowioną przez niego rybą. Opowiadanie Hemingwaya cechuje się zróżnicowaną problematyką oraz rozbudowaną warstwą symboliczną. W trakcie lektury wyróżnić tu bowiem można wiele symboli, które stanowią klucz do interpretacji dzieła.
Połatany żagiel, zszyty przy pomocy worków po mące, to dla niektórych symbol nieuchronnej klęski - podobnie jak sama osoba Santiago, który od dawna nie jest w stanie nic złowić. W trakcie opowiadania okazuje się jednak, że połatany żagiel, mimo swojego odstraszającego wyglądu, doskonale pełni swoją funkcję. To właśnie dzięki niemu Santiago jest w stanie wypłynąć wystarczająco daleko, by być w stanie napotkać i złapać ogromnego marlina. Żagiel jest więc symbolem nie klęski, a raczej ukrytego potencjału.
Maszt łodzi, który Santiago niesie na własnych ramionach, przypomina krzyż dźwigany przez Chrystusa. Jest symbolem obowiązku i odpowiedzialności, jaką na swoich barkach niesie każdy człowiek. Przypomina on brzemię i ciężar obowiązku, przed którym nie ma ucieczki.
Chłopiec w opowiadaniu symbolizuje młodość i jest przeciwieństwem głównego, starego bohatera. Przypomina Santiago o dawnych czasach oraz o silne i sprawności, jaką niegdyś dysponował. Relacja Manolina i rybaka to z kolei obraz stosunków, jakie zazwyczaj łączą mistrza i ucznia. Manolin jest także dla starszego mężczyzny swoistą motywacją do działania.
Marlin to symbol doskonałego przeciwnika, czegoś, co trudno jest pochwycić i pokonać. Odnalezienie go wymaga wypłynięcia na bardzo głębokie wody, co może być dla rybaka niebezpieczne. Ryba ta symbolizuje także cel, postanowienie, jakie podejmuje Santiago dla którego robi on wszystko.
Dłonie Santiago naznaczone są krwią i ranami, przez co przypominają dłonie Jezusa Chrystusa. Dłonie są symbolem jego słabości - poranione i zakrwawione odmawiają mu posłuszeństwa, ulegając także bolesnym skurczom. Jednocześnie są także jego jedynym oraz najlepszym narzędziem do schwytania marlina. Oznacza to, że stary rybak musi pokonać własne słabości, zanim uda mu się osiągnąć swój cel.
Rekiny są symbolem zagrożenia i niebezpieczeństwa, które czyha na Santiago na morzu. Symbolizują one destrukcję, okrucieństwo i bezwzględność natury, z którą na co dzień obcuje Santiago. Po złowieniu marlina rekiny odbierają zdobycz rybakowi, pożerając ja tak długo, aż pozostał z niej jedynie szkielet.
Taras z kolei symbolizuje społeczeństwo, w którym Santiago nie potrafił się odnaleźć. Zgromadzeni na nim turyści podziwiają szkielet złowionej przez niego ryby, jednak błędnie uznali ją za pozostałości rekina.
Sny Santiago symbolizują jego młodość i to, co wraz z nią utracił. Przy pomocy sennych marzeń wraca do czasów, gdy był młody, podróżował do Afryki, był pełen odwagi i siły, a jego żona wciąż żyła. Sny Santiago przenoszą go więc do utraconych krain i przypominają mu o światach, których dawniej był częścią.
Wielki DiMaggio to idol Santiago, mistrz baseballa. Symbolizował odwagę, wytrzymałość i determinację, inspirował więc głównego bohatera i motywował go do działania. Dzięki niemu rybak miał siłę, by pokonać przeciwności losy.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.