Ścieżka – interpretacja

W wierszu Zbigniewa Herberta „Ścieżka” podmiot wypowiadający nie posiada w tekście „ja” lirycznego. Ukrywa się za światem przedstawionym, mamy więc do czynienia z liryką pośrednią, gdzie PL (podmiot liryczny) znajduje się w sytuacji narracyjnej.

Wiersz jest nieregularny, nie posiada rymów. Autor zastosował dużą ilość metafor (np. ścieżka prawdy, las pełen niepewnych duchów).

Podmiot wypowiadający opisuje ścieżkę w lesie, zupełnie zwyczajną, z korzeniami w poprzek i igliwiem, ścieżkę, która nie prowadzi do poznania prawdy, bo nagle się rozwidla, tracąc swoją jedność. Trzeba dokonać wyboru, w jakim kierunku iść.

Podążając w prawo wybiera się drogę ku źródłu. Ścieżka staje się mroczna, prowadzi w coraz głębszą ciemność. Wiedzie przez nią dotyk, aż do matki elementów – wody. Można wtedy poznać ciemne ziarno przyczyny. Idąc w lewo, dochodzi się do wzgórza, z którego szczytu można widzieć las z ogólnym dystansem, który nie pozwala dostrzec szczegółów, takich jak liście, poziomki czy gałęzie. Ze szczytu widać ciemną masę jednego z wielu lasów. Podmiot szybko dochodzi do wniosku, że żadna ze ścieżek nie jest idealna. Jedna pozwala na zgłębienie szczegółów, a druga daje ogólny pogląd na świat. Podmiot liryczny ubolewa, że nie ma nic, co pozwoliłoby zgłębić oba kierunki, nie pomoże w tym szatan, tajemnica alchemii ani abstrakcja.

W ten metaforyczny sposób Herbert mówi, że w życiu człowiek dochodzi do momentu, w którym musi podjąć decyzję „co dalej?”. Ma do wyboru źródło, które pozwoli mu poznać początek wszystkiego, lub wzgórze dające wiedzę ogólną. Żadna z tych dróg nie prowadzi jednak do całkowitego poznania i nawet pakt z diabłem tego nie zmieni. Herbert łączy w swoim utworze metafizykę symbolizowaną przez niepewne duchy w lesie, z materią, uznawaną w epoce oświecenia za najważniejszą i najwyższą wartość. Dlatego wiersz ten można uznać za polemiczny z oświeceniowym światopoglądem. Herbert odwołuje się też do dwóch antycznych nurtów filozofii: do Talesa, filozofa przyrody, który uważał, że wszystko wzięło swój początek z wody i to ona jest najważniejszym elementem, oraz do Platona i jego poglądu o świecie idealnych form, które posiadają swoje odbicie w naszym świecie. Symbolem tej filozofii jest ciemna masa lasu, będąca idealną formą każdego lasu na świecie.

Przeczytaj także: Apollo i Marsjasz interpretacja

Aktualizacja: 2024-06-26 20:08:31.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.