Narracja personalna - definicja, przykłady

Narracja to cecha charakterystyczna epiki, jednego z trzech podstawowych rodzajów literackich. Występuje głównie w opowiadaniach i powieściach. Istnieje kilka podstawowych podziałów narracji według podstawowych kryteriów - czy jest prezentowana perspektywa pierwszoosobowa, czy też trzecioosobowa. Istnieje jednak drugi, równie popularny rozdział na typy narracji wprowadził literaturoznawca Franz Stanzel w 1955 roku. Według niego występuje głównie narracja auktorialna i personalna. Personalna jest charakterystyczna dla dzieł młodzieżowych, występuje jednak w dziełach skierowanych dla starszych czytelników. Czym jest? Jak można ją określić? 

  • Narracja personalna - definicja 
  • Narracja personalna - cechy charakterystyczne 
  • Narracja personalna - przykłady 
  • Narracja personalna - definicja 

    Według podziału Stanzla narrator personalny w pewien sposób „chowa się” za jakąś postacią i opowiada o utworze tylko z jej perspektywy. Wydarzenia są prezentowane jedynie z danego punktu widzenia, co sprawia, że jest ona subiektywna, niewszechwiedząca. Wszystko, co zostaje ukazane w utworze, ma związek z konkretnym bohaterem, jednak niekoniecznie ujawnia się on w utworze (choć najczęściej tak się dzieje). Może się łączyć z polifonią, czyli prezentacji punktu widzenia kilku różnych bohaterów. 

    Narracja personalna - cechy charakterystyczne 

    Narracja personalna najczęściej jest związana z narracją pierwszoosobową. Wtedy też najłatwiej ją rozpoznać, ponieważ bohater wyraża swoje myśli bezpośrednio, czasem również przedstawia się na początku utworu.

    Co ważne, poznawana nie jest prawda obiektywna, a jedynie to, co dana postać wie na temat świata czy innych bohaterów. Czasem możemy oczywiście podejrzewać, że niektóre rzeczy prezentują się inaczej niż w opinii bohatera, jednak konkretna wiedza opiera się stricte na informacjach przekazanych przez niego. Zwykle narratorem zostaje główny bohater utworu lub bliska mu osoba, na przykład najlepszy przyjaciel lub jego antagonista. 

    Narracja personalna - przykłady 

    Narracja personalna jest bardzo popularna w utworach epickich. Choć głównie występuje w utworach dla dzieci (np. „Osobliwy dom pani Peregrine” R. Riggs, „Akademia Pana Kleksa” prowadzona z perspektywy Adasia Niezgódki autorstwa Jana Brzechwy, seria „Percy Jackson i bogowie olimpijscy” Ricka Riordana), pojawia się także wśród klasyki literatury światowej. „Cień wiatru” Carlosa Ruiza Zafona i cała seria „Cmentarz zapomnianych książek” tegoż autora. Poznajemy tam Daniela Sempere, który przeżywa różne przygody związane z przygarniętą przez niego książką, którą próbuje uratować od zapomnienia.

    Ciekawy sposób na prowadzenie narracji personalnej widzimy również w „Dżumie” Alberta Camusa. Narrator przez długi czas nie ujawnia swojej tożsamości, jednak prezentuje wydarzenia ze swojej, kronikarskiej perspektywy. Na końcu utworu okazuje się, że bohaterami opowiadającymi historię epidemii w Oranie jest doktor Rieux oraz Jean Tarrou.


    Czytaj dalej: Bohater romantyczny - definicja, główne cechy, przykłady

    Ostatnia aktualizacja: 2023-08-25 18:25:17