„Małżeństwo z kalendarza” to komedia satyryczna, której autorem jest Franciszek Bohomolec. Przedstawia ona losy pana Staruszkiewicza, tradycyjnego polskiego szlachcica, który pragnie wydać córkę według zaleceń kalendarza i zgodnie z własnymi przekonaniami. Eliza nie może zatem z tego powodu zostać żoną człowieka, którego kocha. W dziele pojawia się wiele motywów literackich.
Spis treści
W komedii Bohomolca najważniejszy będzie oczywiście motyw małżeństwa, na którym opiera się cała fabuła. Staruszkiewicz pragnie wydać swoją córkę zgodnie z obyczajem i wskazaniem kalendarza, który pokazuje mu najlepsze możliwe okoliczności ku temu. Ona zaś nie chce wychodzić za Marnotrawskiego, a za Ernesta, którego jej ojciec nie ceni, gdyż to Niemiec. Cała akcja sprowadza się do uratowania Elizy przed niechcianym mężem. Ostatecznie intryga się udaje, a Staruszkiewicz zgadza się na ślub córki z Niemcem.
W dziele wraz z małżeństwem pojawia się motyw miłości. Eliza nie czuje jej do Marnotrawskiego, tylko do Ernesta. Ojciec nie pozwala jej jednak wybrać zgodnie z tym, co córka czuje; zamiast tego kieruje się obyczajem i kalendarzem. Miłość nie jest dla niego istotna. Elizie jednak ostatecznie udaje się podążyć za głosem serca.
W dziele obecny jest motyw oszustwa. Marnotrawski oszukuje innych, mamiąc ich gładkimi słówkami. Naprawdę chce ożenić się z Elizą, by jej posagiem spłacić swoje długi. Marnotrawski to zatem kłamca, ale jego oszustwo ostatecznie wychodzi na jaw.
W komedii ważny jest motyw pochodzenia, gdyż to ono nie pozwala Ernestowi pojąć Elizy za żonę. Staruszkiewicz nie wyobraża sobie bowiem Niemca w rodzinie. Ernest swoimi działaniami pokazuje jednak, że nie pochodzenie jest najważniejsze, lecz charakter. Marnotrawski to polski szlachcic, ale równocześnie oszust.
W tekście występuje motyw rodziny. Eliza ma oparcie w ciotce, ale w ojcu już nie. To pokazuje, że stosunki rodzinne bywają prawdziwie skomplikowane i nie zawsze bliskie sobie osoby dobrze się rozumieją. Ciotka i córka walczą ze Staruszkiewiczem, by wziął pod uwagę zdanie kogoś innego niż on sam.
W dziele ważny jest motyw obyczaju, na którym polega Staruszkiewicz. Musi on jednak zrozumieć, że w życiu ważne są również inne aspekty. Staruszkiewicz ponadto wybiera sobie te obyczaje, które mu się podobają.
W komedii Bohomolca ważne są pieniądze. Marnotrawski próbuje je zdobyć za wszelką cenę, także poprzez małżeństwo. Jego długi pozwalają jednak na uratowanie Elizy przed niechcianym małżeństwem. Pieniądze są zatem przyczyną i rozwiązaniem problemu.
Aktualizacja: 2025-12-12 15:09:30.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.