Dzika kaczka – motywy literackie

Autorka listy motywów literackich: Marta Grandke.
Autor Henrik Ibsen

„Dzika kaczka” to sztuka, której autorem jest Henrik Ibsen. Opowiada ona o wewnętrznych konfliktach w pewnej rodzinie, w której mężczyzna Hjalmar dzięki przyjacielowi dowiaduje się prawdy na temat własnej żony. Dążenie do prawdy ostatecznie doprowadza do tragedii w postaci śmierci niewinnego dziecka. W dramacie pojawia się wiele motywów literackich.

Spis treści

Motyw prawdy

W sztuce najważniejszy jest motyw prawdy, a przede wszystkim dążenia do niej. Ibsen pokazuje, jak nietrwałe i zgubne są relacje budowane na kłamstwach, jak było to w przypadku Giny i Hjalmara. Gregers Werle uważa, że prawda ma moc wyzwalającą, dlatego też nie rozumie przygnębienia przyjaciela po tym, jak zdradził mu prawdę dotyczącą romansu jego żony. Prawda ma zatem równocześnie funkcję wyzwalającą, ale bywa też destrukcyjna, prowadzi bowiem między innymi do śmierci Hedvig. Każda prawda ma zatem swoje konsekwencje, których nie da się uniknąć mimo starań. Prawda to bardzo niebezpieczne narzędzie w rękach ludzkich.

Motyw rodziny

W tekście pojawia się motyw rodziny, która została zbudowana na kłamstwie. Hjalmar żeni się z Giną, nie mając pojęcia o jej romansie ze starym Werlem. Ostatecznie okazuje się zatem, że nie wie nawet, czy Hedvig jest jego prawdziwą córką. Jest to więc rodzina zbudowana na kłamstwie, a prawda bardzo szybko prowadzi do destrukcji całej rodziny i śmierci Hedvig. Rodzina nie jest tu zatem trwałą opoką, a prawda szybko doprowadza do jej zniszczenia i upadku.

Motyw dziecka

Ibsen korzysta także z motywu dziecka, którym jest czternastoletnia Hedvig. Dziewczynka zmaga się z postępującą utratą wzroku, a potem także ze świadomością, że być może nie jest prawdziwą córką swojego ojca. Hedvig w rozpaczliwej próbie rozwiązania problemów dorosłych, za które nie jest odpowiedzialna, zabija się strzałem ze strzelby na strychu.

Motyw dzikiej kaczki

Wykorzystany w dramacie motyw dzikiej kaczki ma znaczenie symboliczne. Kaczka to symbol Hjalmara, który podobnie jak ranny ptak nurkuje głęboko w zatrutym bagnie, które obrazuje kłamstwo i nieświadomość, z którego bohater musi się wyrwać, by żyć w pełni.

Motyw zdrady

Dramat zawiera także motyw zdrady, jakiej dopuściła się Gina, nie mówiąc mężowi o swoim romansie ze starym Werlem. Ta zdrada jest powodem rozpadu całej ich rodziny, a także przyczyną dramatycznej śmierci małej Hedvig.

Motyw tajemnicy

W dziele Ibsen wykorzystuje motyw tajemnicy, która skrywa rodzinne sprawy. To między innymi zdrada Giny i kwestia tożsamości prawdziwego ojca Hedvig. Tajemnica jest jednak tym, co trzyma całą rodzinę przy sobie, a jej ujawnienie niszczy bohaterów.

Motyw idealizmu

W tekście jest obecny motyw idealizmu, który uosabia Gregers Werle. Jest to jednak idealizm naiwny i szkodliwy, który ostatecznie doprowadza do prawdziwej tragedii poprzez swoje uwielbienie prawdy.

Motyw realizmu

Obok idealizmu pojawia się motyw realizmu, który uosabia z kolei ironiczny i cyniczny Relling. Pozwala to na postrzeganie rzeczy takimi, jakie są naprawdę i życie w zgodzie z nimi.

Motyw wynalazku

W tekście pojawia się motyw wynalazku Hjalmara, który ma zrewolucjonizować fotografię, ale bohater mimo to nie potrafi go zrealizować zgodnie ze swoimi wyobrażeniami na jego temat.


Przeczytaj także: Dzika kaczka – bohaterowie

Aktualizacja: 2025-11-17 16:20:57.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.