Hamlet jako tragedia polityczna

Autorem opracowania jest: Grzegorz Paczkowski.

Hamlet Williama Szekspira to dramat wybitny ze względu na fakt, że można go czytać i interpretować na bardzo wiele sposobów i za każdym razem odnajdzie się coś interesującego i nowego. Dzieło to można odczytywać na przykład jako tragedię polityczną. 

Na początku warto zdefiniować zarówno politykę, jak i tragizm, chociaż z pozoru na co dzień rozumiemy obydwa te sformułowania. Tragizmem nazywamy sytuację, z której nie mamy dobrego wyjścia, a każde jej rozwiązanie będzie wiązało się z mniejszą lub większą katastrofą, nie tylko naszą, ale i innych ludzi. Polityka za to, o czym mało kto pamięta, jest z definicji sztuką zdobycia i utrzymania władzy. Obie te dziedziny spotykają się w Hamlecie. 

Morderstwo, które jest motorem fabuły dramatu jest bowiem popełnione z żądzy władzy. Klaudiusz morduje podstępnie swojego brata, by zająć jego miejsce na tronie Danii, a także odebrać mu żonę. Hamlet dowiaduje się o tej nikczemności od ducha swojego ojca i poprzysięga zemstę. Tu właśnie zaczyna się tragizm, ponieważ Hamlet właściwie zostaje mimowolnie wtłoczony w ramy okrutnej sytuacji. Jeśli zastosuje się do danej ojcu obietnicy, będzie musiał zabijać i pewnie raz na zawsze zostanie przeklęty, a być może sam straci życie. Jeśli nie, będzie musiał żyć z wyrzutami sumienia, kłaniać się mordercy ojca i powoli popadać w nienawiść do samego siebie, spowodowaną wyborem z pozoru wygodniejszego życia. 

Hamlet jako człowiek wrażliwy nie potrafiłby żyć w kłamstwie, więc zaczyna zmieniać się w potwora, który posyła na tamten świat wiele osób, zanim w końcu dokonuje zemsty i sam płaci za nią życiem. Tragedia zostaje krwawo spełniona. Tragedia jednak wywołana przez politykę. To bowiem Klaudiusz pragnął władzy tak bardzo, że nie mógł się powstrzymać nawet przed podłością morderstwa własnego brata. Trudno było wymagać od kogokolwiek, kto dowiedziałby się o tym czynie, żeby przeszedł nad nim do porządku dziennego i nie zareagował. 

Hamlet Williama Szekspira jest więc bez wątpienia tragedią polityczną, w której część tragiczna niejako wynika z polityki czy też z patologicznego jej rozumienia przez Klaudiusza. Polityka stała się zalążkiem przyszłej tragedii. Po finale dramatu możemy wywnioskować do jakich konsekwencji prowadzi nieodpowiedzialne dzierżenie najwyższych urzędów, ponieważ umierają nie tylko najważniejsze osoby w państwie, ale też niepodległość Danii wisi na włosku. Dzieło Szekspira może więc do dzisiaj służyć za przestrogę wszystkim, którzy zbyt pewnie pragną sięgnąć po władzę, lub sprawują ją zbyt nonszalancko pewni swoich racji, środków i przekonań. 


Przeczytaj także: Hamlet - plan wydarzeń

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.