„Dżuma” to powieść paraboliczna autorstwa Alberta Camus. Opisane wydarzenia można więc interpretować na dwa sposoby. Z jednej strony, „Dżuma” jest dziennikiem z miasta opanowanego przez epidemię dżumy. Autor starał się więc przedstawić wydarzenia jak najbardziej obiektywnie i szczegółowo. Pojawiają się liczne daty. Dzięki temu, czytelnik widzi dokładnie, jak przebiegała epidemia, ile trwała, kiedy liczba zachorowań rosła, a kiedy malała. Narrator ujawnia też liczbę zmarłych. Czytelnik zdaje sobie więc sprawę ze skali problemu.
Ciekawa jest sprawa narracji w utworze. Camus chciał wyrażać się klarownie i obiektywnie. Pojawia się więc narracja trzecioosobowa, która nadaje dziełu obiektywizmu. Momentami zmienia się jednak w narrację pierwszoosobową. Narrator wypowiada się w pierwszej osobie liczby mnogiej, co sugeruje, że również jest mieszkańcem Oranu i czuje się częścią lokalnej społeczności. Dopiero pod koniec powieści, czytelnik dowiaduje się, że narratorem jest doktor Rieux. W utworze pojawia się też drugi narrator. Jest nim kronikarz epidemii - Jean Tarrou. Główny narrator, czyli doktor Rieux, cytuje fragmenty jego zapisków. W dzienniku Tarrou zmienia się styl wypowiedzi. Rieux jest obiektywny, a Tarrou chętnie dzieli się swoimi opiniami i przemyśleniami. Identyfikuje się z mieszkańcami, chociaż pojawił się w mieście krótko przed epidemią.
Powieść paraboliczna powinna skłaniać do refleksji. Można więc interpretować ją w sposób metaforyczny. Bohaterowie prowadzą rozmowy na temat dobra, zła, Boga, śmierci i świętości. Powieść przekazuje więc uniwersalne prawdy na temat ludzkiej egzystencji. Camus stworzył ją w nurcie egzystencjalizmu, czyli funkcjonowania człowieka w świetle wyborów moralnych oraz pełnionych ról życiowych. Charakterystyczne dla powieści parabolicznej jest też zniesienie sztywnych ram czasowych. Chociaż w utworze pojawiają się daty dzienne, dokładny rok pozostaje ukryty (194.).
Kolejną z cech gatunku jest ograniczenie przestrzenne: wydarzenia rozgrywają się wyłącznie na terenie Oranu. Dżuma może być rozumiana dosłownie jako śmiertelna choroba lub ogólnie jako zło, kataklizm czy wojna. W utworze znajdują się też postaci archetypiczne: oddany swojej misji lekarz Rieux, korzystający na ludzkim nieszczęściu Cottard, męczennik Tarrou czy przedstawiciel Kościoła ojciec Paneloux.
Powieść jest podzielona na pięć części, przez co przypomina pięcioaktową sztukę. Każda z części opisuje inny etap epidemii. Utwór otwiera motto, co jest typowe dla powieści parabolicznej. Pierwsza część jest w dużej mierze wprowadzeniem. Pojawia się tam opis miasta, głównych postaci oraz problemu dżumy. Kończy ją ważny moment - zamknięcie bram miasta. Kolejne cztery części są poświęcone walce z dżumą oraz reakcjom bohaterów na epidemię. W trzeciej części zostały przedstawione zniszczenia, które powstały z powodu dżumy. Czwarta część to porażki i zwycięstwa w walce z dżumą. W piątej części mieszkańcy Oranu świętują pokonanie epidemii i spotykają się z bliskimi. Radość przeplata się jednak ze smutkiem, ponieważ doktor Rieux opłakuje śmierć żony i Jeana Tarrou.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:24:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.