„Nasza szkapa” to nowela Marii Konopnickiej opublikowana po raz pierwszy w 1890 roku na łamach „Przeglądu Literackiego”, a następnie wydana w 1893 w zbiorze Na drodze. Utwór ukazuje życie ubogiej rodziny Mostowiaków z warszawskiego Powiśla, opowiedziane z perspektywy kilkunastoletniego Wicka – jednego z trójki dzieci. Narracja w formie dziecięcych wspomnień nadaje tekstowi szczególną czułość i autentyzm, kontrastując dziecięcą naiwność z brutalną rzeczywistością biedy, choroby i śmierci. Centralnym symbolem noweli jest tytułowa szkapa – stary koń będący nie tylko pomocą w pracy ojca, ale także źródłem radości i emocjonalnego oparcia dla dzieci. W obliczu choroby matki i postępującego ubóstwa rodzina zmuszona jest rozważyć sprzedaż konia, co wywołuje dramatyczne napięcia i silne emocje. Powrót szkapy w kulminacyjnym momencie – podczas pogrzebu matki – staje się metaforą trwania więzi rodzinnych i dziecięcej zdolności do odnajdywania nadziei nawet w najtrudniejszych chwilach. Nowela, utrzymana w duchu realizmu i sentymentalizmu, stanowi jedno z najbardziej przejmujących dzieł Konopnickiej, ukazujących życie ubogich warstw społecznych końca XIX wieku.