„Portret Doriana Graya” autorstwa Oscara Wilde’a to jedno z najważniejszych dzieł światowej klasyki literatury. Przedstawia historię tytułowego Doriana Graya, pięknego młodzieńca, który zostaje sportretowany przez swego przyjaciela, malarza Basila Hallwarda. Z czasem portret zaczyna ukazywać liczne zmiany i grzechy Doriana, którego twarz pozostaje nietknięta. Stopniowo Gray coraz bardziej oddaje się hedonistycznemu trybowi życia, a jego obraz staje się coraz bardziej szpetny i nikczemny. Za pomocą tej historii Wilde przedstawia odbiorcy złożoną problematykę dotyczącą wielu aspektów życia.
Spis treści
Bardzo ważną częścią „Portretu Doriana Graya” jest bez wątpienia problematyka piękna i młodości. Dorian, mający dziewiętnaście lat, jest młodzieńcem przystojnym, świeżym i czarującym. Jego uroda i niewinny charakter zachwycają każdego, kto go spotka. Oczarował w ten sposób Basila, a potem także lorda Henry’ego. To właśnie Henry uświadomił mu, że młodość, a wraz z nią piękno, to wartości bardzo cenne, ale ulotne. Uroda Doriana może otworzyć przed nim wiele drzwi, wzbudzać zachwyt i pomóc mu w spełnieniu marzeń, jednak bezlitosny czas szybko mu ją odbierze, a każdy kolejny dzień przybliża go do tego. Ta refleksja wstrząsa Dorianem, który w związku z tym wypowiada życzenie, by starzał się za niego jego portret, a on sam pozostał wiecznie piękny i młody. Życzenie to spełnia się i od tego momentu Dorian zachowuje swoją młodość, ale jego wizerunek na obrazie ujawnia moralną zgniliznę i piętno, jakie odciska na nim czas. Młodość i piękno są tu ukazane jako ważne wartości, jednak w ostateczności to inne cechy charakteru liczą się w życiu najbardziej.
W dziele została podniesiona także problematyka moralności. Początkowo Dorian jest czysty i niewinny, lecz z czasem lord Henry ujawnia mu powaby życia cynicznego i hedonistycznego. Dorian daje się temu porwać i sam staje się zepsuty wewnętrznie. Zaręcza się z Sybil, ale porzuca ją, gdy dziewczyna źle wypada w trakcie sztuki teatralnej. Wiadomość o tym, że popełniła samobójstwo, początkowo go dotyka, lecz później zaczyna wierzyć, że jej śmierć była najwyższym wyrazem uwielbienia Sybil dla niego. Dorian coraz bardziej wyzbywa się empatii, współczucia i troski o innych. Liczy się dla niego jedynie luksusowe życie w dostatku, podróże i przyjemności. Nie ma w tym nic wzniosłego – Dorian szuka podniet w coraz bardziej podejrzanych miejscach i w szemranym towarzystwie, zażywając opium. Każdy jego grzech i upadek moralny zostaje zapisany na jego obliczu uwiecznionym na portrecie, którego widoku Dorian nie może znieść. Gdy próbuje zrobić coś dobrego, okazuje się tak wyrachowany, że nawet wówczas, gdy uważa, iż postępuje szlachetnie, czyni to jedynie dla własnego samopoczucia.
Wilde porusza także zagadnienie tego, jak sztuka łączy się z życiem. Pisarz głosi swobodę działań artysty, który nie powinien być ograniczany przez żadne zasady czy reguły. Sztuka nie jest czymś, co podlega zwyczajowo pojmowanej moralności. Nie ma dzieł dobrych i złych. Nie powinna też służyć odgórnie ustalonym celom, zwłaszcza zarobkowym – ma być wyłącznie wyrazem artystycznej ekspresji. Sztukę tworzy się bowiem dla niej samej, nie dla zysku.
Aktualizacja: 2025-10-24 15:36:16.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.