„Księga dżungli” to zbiór opowiadań autorstwa Rudyarda Kiplinga, który tworzył w nurcie wiktorianizmu. Zgromadzone tu teksty poruszają tematykę Indii i ich folkloru i wierzeń. Głównym bohaterem trzech pierwszych opowiadań jest Mowgli, chłopiec wychowany w dżungli przez wilki, którego przeciwnikiem jest tygrys znany jako Shere Khan. Mowgli w dżungli spotyka wielu przyjaciół, na przykład panterę i niedźwiedzia. Dzieło Kiplinga jest pełne bardzo różnorodnych motywów literackich.
Spis treści
Jak sama nazwa dzieła wskazuje pojawia się w nim motyw dżungli. Chodzi konkretnie o dżunglę pokrywającą Indie, którą szczegółowo przedstawia autor. To właśnie ona staje się miejscem opisywanych przez Kiplinga wydarzeń. Natura jest niezwykle ważna, zarówno dla zwierząt, jak i dla człowieka. Staje się ona ich domem, to właśnie tutaj Mowgli dorasta i uczy się tego, jak funkcjonuje świat, poznaje prawa rządzące dziczą, które często okazują się bardzo okrutne.
W opowieściach Kiplinga pojawia się także motyw cywilizacji, która stoi w kontrze do dżungli. Cywilizacja nie chce przyjąć Mowgliego, jest dla niej obcy, nie rozumie jego zachowań. Ludzie różnią się od zwierząt, a chłopiec nie rozumie celu wielu ich działań, na przykład takich jak praca, noszenie ubrań czy mieszkanie w budynkach. Mowgli jest człowiekiem, ale inni przedstawiciele jego gatunku nie rozumieją go o traktują podejrzliwie, czy nawet z wrogością. Cywilizacja jawi się tutaj jako coś dziwnego, nienaturalnego w przeciwieństwie do logicznych i jasnych praw natury.
Mowgli jest człowiekiem wychowanym przez zwierzęta. Trafia do dżungli, gdzie wychowują go wilki, pomaga mu pantera i niedźwiedź. W wyniku propagandy tygrysa Mowgli zostaje jednak wygnany ze stada wilków do ludzkiej wioski. To właśnie tam, pośród innych ludzi, doświadcza on obcości. Jest to paradoks, bowiem wrócił do przedstawicieli swojego gatunku, ale wychowanie w dżungli sprawia, że Mowgli nie rozumie ich i nie potrafi się do nich dostosować. Z powodu swojego wychowania i dorastania wśród zwierząt staje się kimś obcym wśród swoich, co powoduje jego poczucie izolacji.
Mowgli to dziecko, które dorasta w trakcie trwania opowieści. Został wychowany przez zwierzęta, bez wpływu ludzi, co go kształtuje. Mowgli dorasta zgodnie z prawami rządzącymi dżunglą, przez co zostaje ukształtowany w taki sposób, że nie potrafi odnaleźć się wśród innych ludzi. To pokazuje, jak wielki wpływ ma na człowieka wychowanie, a nie zaś jedynie jego pochodzenie. Motyw dorastania jest niezwykle istotny w powieści.
W dżungli Mowgli stawia czoła różnym zagrożeniom, przede wszystkim tygrysowi, przez co w dziele obecny jest motyw walki. Mowgli radzi sobie z niebezpieczeństwem, nie ucieka przed nim. Gdy dorasta jest gotowy, by walczyć ze swoim wrogiem. To pokazuje, że walka jest nieodłącznym elementem życia w dżungli.
W dziele główny bohater zdobywa różnych przyjaciół, którzy troszczą się o niego. Autor wykorzystał zatem motyw przyjaźni. Mowgli przyjaźni się z wilkami, panterą czy niedźwiedziem, nie potrafi jednak znaleźć przyjaciół wśród ludzi. Jego bliscy wspierają go i pomagają mu w trudnych chwilach, a także uczą go każdego dnia, jak przetrwać w dżungli.
W dziele zwierzęta są takimi samymi bohaterami tekstu jak ludzie. Autor opisuje w opowiadaniach różne gatunki, jakie można spotkać w Indiach, między innymi panterę czy tygrysa. W jego ujęciu zwierzęta otrzymują wiele cech ludzkich, są antropomorfizowane. Mają imiona i są dla Mowgliego nauczycielami, przyjaciółmi i przewodnikami. Stają się one zatem niezwykle istotnymi dla fabuły postaciami.
Mowgli to człowiek, ale wychowały go zwierzęta. Mowgli zatem ma problemy z określeniem własnej tożsamości i przynależności. Mowgli nie jest w stanie mieszkać w ludzkiej wiosce, a z dżungli został wygnany. Jego tożsamość nie jest zatem jednolita, chłopiec buduje ją na różne sposoby. Tożsamość jest zatem jednym z głównych wątków i motywów, jakie pojawiają się w opowiadaniach o Mowglim.
Aktualizacja: 2025-07-28 11:35:37.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.