Powrót posła to najbardziej znane dzieło Juliana Ursyna Niemcewicza. Dramaturg pisał je mając niewiele ponad 30 lat. Sztuka powstała w zaledwie kilkanaście dni, jej wydrukowanie zajęło ok. 2 dni. Powrót posła, nawiązujący w sferze kompozycji do utworów Franciszka Bohomolca, to komedia polityczna. Główną dominantą utworu są palące ówczesną społeczność kwestie polityczne.
W Powrocie posła Niemcewicz przedstawił historię zakochanych w sobie młodych ludzi. Walery i Teresa chcą wziąć ślub, jednak sprzeciwia się temu ojciec dziewczyny. Starosta Gadulski pragnie, aby jego córka wyszła za bogatego młodzieńca. Dodatkową przeszkodą jest niechęć Starosty do ojca Walerego – Podkomorzego. Powodem antypatii są różnice w poglądach politycznych. To właśnie kwestie polityczne stanowią o problematyce utworu.
W Powrocie posła Niemcewicz poruszył najważniejsze problemy, z jakimi borykać się musiała Polska. Dramatopisarz przedstawił kwestie dotyczące sprawy chłopskiej oraz mieszczańskiej (szlachta chciała na te dwa stany zrzucić obowiązek opłacania wojska), zniesienia liberum veto, polepszenia życia chłopów oraz wprowadzenia sukcesji tronu. Przy pomocy satyry ukazał, jak zgubna dla losu kraju jest postawa stronnictwa konserwatywnego. Ustami swoich bohaterów – Podkomorzego, jego żony oraz syna – wypowiedział własne zdanie dotyczące aktualnej sytuacji w kraju. Pokazał przy tym, że istnieje ogromna potrzeba reformy funkcjonowania państwa. W swoim utworze zawarł wiele zdań, w których tłumaczył zasadność już wprowadzonych zmian w prawie.
Szczególnie prześmiewczo potraktował Niemcewicz Starostę Gadulskiego oraz jego żonę. Na ich przykładzie pokazał, jak wiele złego przynosi niezdrowy egoizm i pilnowanie jedynie własnych interesów. Gadulski nie czyta praktycznie wcale, z kolei Starościna zaczytuje się w ogłupiających książkach, które wprawiają ją w melancholijny nastrój. Oboje hołdują nowej modzie i cenią nad wszystko bogactwo. Ich postawa może niechybnie doprowadzić do zguby państwa.
Nie ma też Niemcewicz zrozumienia dla Szarmanckiego, młodzieńca zajętego zabawą i flirtami. Wyśmiewając tę postać, autor pokazuje, jak ważna jest patriotyczna postawa młodych Polaków w odbudowie nadwątlonego państwa. Walery w rozmowie z Szarmanckim krytykuje jego postępowanie. Nie pochwala roztrwaniania rodzinnego majątku na wojaże służące jedynie przyjemności. Według Walerego podróże mają przede wszystkim kształcić. Francja staje się dla niego wzorem do naśladowania, a nie miejscem hulanek i rozpusty.
Posługując się językiem komedii, dramatopisarz poruszył kwestie bardzo ważne dla kraju. Nadając swojemu utworowi lekką formę, dał przestrogę obywatelom – pokazując, jak ważna jest sprawna i szybka reforma państwa. Głównym celem jego utworu jest ukazanie dwóch przeciwnych obozów politycznych i udowodnienie, że postulaty stronnictwa patriotycznego są zasadne. To właśnie polityka stanowi główną oś problematyki utworu.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:23:57.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.