„Za chlebem” Henryka Sienkiewicza to poruszająca nowela z 1880 roku, ukazująca dramatyczny los polskich emigrantów zarobkowych udających się do Stanów Zjednoczonych w poszukiwaniu lepszego życia. Główni bohaterowie, Wawrzon Toporek i jego córka Marysia, opuszczają rodzinne Lipińce z nadzieją na poprawę losu, lecz już na początku podróży napotykają liczne trudności. Mimo początkowej nadziei, jaką budzi Nowy Jork, bardzo szybko przekonują się, że amerykańska rzeczywistość jest pełna biedy, upokorzeń i braku wsparcia. Zmagają się z głodem i chłodem, śpiąc pod gołym niebem, dopóki nie otrzymują pomocy i nie wyruszają w dalszą drogę do polskiej osady Borowina w Arkansas.
W kolejnych częściach noweli ukazana zostaje brutalna rzeczywistość życia emigrantów w osadzie, która miała być ich „ziemią obiecaną”, a okazuje się miejscem pełnym chaosu, konfliktów i rozczarowań. Wawrzon umiera z wycieńczenia, a Marysia po wielu dramatycznych wydarzeniach trafia do szpitala, a potem do Nowego Jorku, gdzie dowiaduje się o śmierci jedynego znajomego. Samotna i pozbawiona nadziei, decyduje się wrócić do Polski i ukochanego Jaśka, lecz los i tego jej odmawia – umiera w porcie. Sienkiewicz poprzez losy bohaterów obnaża brutalność emigracyjnej rzeczywistości, pokazując jak marzenia o lepszym życiu mogą obrócić się w dramat i samotność, a tęsknota za ojczyzną staje się najsilniejszym, lecz niespełnionym pragnieniem.