„Dym” to nowela Marii Konopnickiej opublikowana po raz pierwszy w 1890 roku na łamach „Kuriera Codziennego”, a w 1893 w zbiorze Na drodze. Inspiracją do jej napisania była huta „Bankowa” w Dąbrowie Górniczej, gdzie pracował zięć pisarki. Utwór przedstawia poruszającą historię bezinteresownej miłości matki i syna, Marcysia – młodego kotłowego w fabryce, z której komina unosi się tytułowy dym. Symbolizuje on głęboką więź między bohaterami oraz codzienność, której rytm wyznacza praca i tęsknota. Tragiczna śmierć chłopca podczas wybuchu w fabryce burzy ten świat, pozostawiając matkę pogrążoną w smutku i samotności. Od tej chwili dym z komina staje się dla niej uosobieniem zmarłego dziecka – mglistą, ulotną obecnością, do której tęskni i której nie może już dosięgnąć. Nowela utrzymana jest w tonie lirycznym i realistycznym, ukazując dramat jednostki w realiach XIX-wiecznego przemysłowego miasta.