„Castorp” to powieść Pawła Huellego osadzona w Gdańsku i Sopocie na początku XX wieku. Utwór opowiada historię młodego studenta politechniki, którego życie zostaje zdominowane przez obsesyjne zauroczenie tajemniczą Polką. Książka prezentuje galerię barwnych postaci związanych z wielokulturowym światem ówczesnego Gdańska.
Spis treści
Główny bohater powieści, młody student politechniki z Hamburga, który przyjeżdża na studia do Gdańska. Dysponuje jedynie skromną rentą po dziadku i ojcu, dlatego wybiera tańsze „semestry wschodnie”. Hans to początkowo uporządkowany i pilny student, nazywany przez kolegów Praktycznym Castorpem lub Praktykiem. Jego życie ulega dramatycznej przemianie po spotkaniu Wandy Pileckiej w sopockim kurhausie. Obsesyjne zauroczenie Polką prowadzi do zaniedbania studiów, kłopotów ze snem i koncentracją oraz załamania nerwowego. Wynajmuje detektywa, kradnie książkę ukochanej, śledzi jej randki z Dawydowem. Po śmierci rosyjskiego oficera i ostatnim spotkaniu z Wandą popada w depresję, studiuje filozofię Schopenhauera, ale ostatecznie dojrzewa i postanawia żyć. Wraca do Hamburga jako przemieniony człowiek.
Tajemnicza Polka z Warszawy, obiekt westchnień Hansa Castorpa. Ma dwadzieścia dziewięć lat i jest jedyną dziedziczką majątków ziemskich na wschodzie dawnej Polski. Posiada kamienicę w Warszawie i podróżuje do Szwajcarii, Włoch oraz na Riwierę. Wanda to kobieta wykształcona, posługująca się językiem francuskim i oczytana. Związana jest z Siergiejem Dawydowem, rosyjskim oficerem, z którym spotyka się w Sopocie. Castorp słyszy jej pytanie skierowane do kochanka: „Jak długo mam cierpieć?”, co sugeruje skomplikowany charakter tej relacji. Z dnia na dzień pięknieje, czasem nocuje w willi Dawydowa. Po zamordowaniu rosyjskiego oficera żegna się z Hansem, przyznając, że zauważyła jego uczucie, i daje mu książkę na pamiątkę. Twierdzi, że widziała twarz mordercy Siergieja.
Rosyjski oficer, porucznik kawalerii awansowany na kapitana i przeniesiony z Warszawy do Lublina. Rok starszy od Wandy Pileckiej. Do Sopotu przyjeżdża incognito jako kupiec drzewny Borys Iwanowicz Płatonow, posługując się fałszywym paszportem. Związany jest z Wandą Pilecką, z którą rozmawia po francusku. W rozmowie z Polką wspomina o niemożliwości dymisji w obecnej sytuacji politycznej. Wynajmuje całe piętro willi, gdzie spotyka się z ukochaną. Obserwuje przez lornetę Castorpa, co wzbudza w studencie niepokój. Zostaje zastrzelony w sypialni swojej willi przez nieznanego sprawcę.
Wuj Hansa Castorpa. Traktuje siostrzeńca jak własnego syna i zapewnia, że jego dom zawsze będzie dla niego otwarty. Konsul jest przeciwnikiem wyjazdu Hansa na Wschód i wygłasza długie przemówienie, w którym krytykuje te tereny. Używa metafory o nici Ariadny i chaosie, ostrzegając Hansa, by nie zboczył z obranej drogi życiowej. Po powrocie Castorpa do Hamburga informuje go o aresztowaniu pani Wybe i Kaszibke za otrucie męża gospodyni.
Wdowa wynajmująca Hansowi Castorpowi stancję w kamienicy na ulicy Kasztanowej we Wrzeszczu. Hans uważa ją za prostacką i nie lubi jej towarzystwa. Pani Wybe usilnie namawia studenta na wspólne posiłki za dopłatą, czego ten unika. Uczy swoją służącą Kaszibkę gry na fortepianie, ale odzywa się do niej ordynarnie. W domu panuje napięta atmosfera – Hildegarda przyznaje się Hansowi, że boi się swojej służącej. Ostatecznie wychodzi na jaw, że wraz z Kaszibką otruła swojego męża.
Służąca pani Wybe, którą Hans Castorp tak właśnie przezywa. Na początku odmawia wpuszczenia studenta do kamienicy, tłumacząc, że pani nie ma w domu i nie dostarczono bagażu. Dziewczyna wywołuje napięcie w domu, a gospodyni przyznaje, że się jej boi. Kaszibka uczy się gry na fortepianie, jednak Wybe traktuje ją ordynarnie podczas lekcji. Ostatecznie okazuje się, że wspólnie z panią Wybe otruła męża gospodyni, za co obie zostają aresztowane.
Lekarz, który przybywa do Gdańska w październiku, w tym samym czasie co Hans Castorp. Studiował we Francji i Wiedniu, był obywatelem Rosji, ale ze względu na udział w spisku politycznym nie może tam wrócić. Przyjął obywatelstwo niemieckie i otworzył gabinet lekarski we Wrzeszczu. Obronił doktorat o leczeniu histerii według teorii profesora Charcota. Brakuje mu pacjentów, więc czas zabija, obserwując przechodniów i diagnozując ich zaburzenia. W marcu Hans zgłasza się do niego z problemami ze snem i koncentracją. Ankewitz zapisuje mu leki i zaleca intensywny ruch.
Prywatny detektyw wynajęty przez Hansa Castorpa do ustalenia tożsamości Wandy Pileckiej i Siergieja Dawydowa. Śledzi parę i zbiera informacje o ich planach. Nakreśla Hansowi sytuację polityczną w Rosji – masakrę w Petersburgu, strajki w Moskwie, strzelaninę w Warszawie i barykady w Łodzi, sugerując możliwość upadku imperium i wybuchu wojny.
Belgijski przedstawiciel spółki drzewnej, współpasażer Hansa na statku „Merkury”. Człowiek wygadany i kontrowersyjny, podczas kolacji wygłasza pijaną tyradę przeciwko kolonializmowi, nazywając europejską cywilizację „kloaką” i mówiąc o wyzysku w koloniach. Zaprasza Hansa na śniadanie do hotelu Deutsches Haus w Gdańsku, gdzie opowiada o procesie rodziny de Venancourt dotyczącym zwrotu posiadłości. Kwestionuje pewność praw i wiedzy, przedstawiając hipotetyczną sytuację zajęcia Prus Wschodnich przez Rosję. Wspomina, że w zeszłym roku był w Galicji u hrabiego Potockiego.
Francuska wdowa podróżująca na statku „Merkury” do Sopotu. Oburza się na antykolonialną tyradę Kiekiernixa podczas kolacji i opuszcza mesę wraz z pastorem Gropiusem. Podczas rowerowej wycieczki Wędrownych Ptaków Hans Castorp przypadkowo widzi jej schadzkę z pastorem Gropiusem, co sugeruje romans między nimi.
Misjonarz podróżujący na statku „Merkury”. Podczas kolacji broni kolonizacji, twierdząc, że niesie ona cywilizację i kulturę, co stanowi odpowiedź na tyradę Kiekiernixa. Razem z panią de Venancourt, oburzony słowami Belga, opuszcza mesę. Jedzie z nią do Sopotu. Hans Castorp przypadkowo przyłapuje go na schadzce z panią de Venancourt podczas wycieczki rowerowej z Wędrownymi Ptakami, co ujawnia ich tajemny romans.
Student z Królewca, kolega Hansa Castorpa z politechniki. To on w listopadzie zaprasza Hansa na karnawałowy bal kostiumowy. Castorp początkowo odmawia, ale ostatecznie idzie na bal dzięki namowom von Kotwitza. Podczas tej imprezy Hans ma halucynacje i przywidzenia związane z Wandą Pilecką, co przyczynia się do jego załamania nerwowego.
Kapitan statku „Merkury”, którym Hans Castorp płynie z Hamburga do Gdańska. Gani sternika Vogla za pogardliwe wypowiedzi o „Polaczkach”, wyjaśniając, że sam pracował także z Polakami i docenia ich pracę.
Pierwszy mechanik na statku „Merkury”, który wywiera na Hansie Castorpie duże wrażenie. Castorp odwiedza maszynownię, gdzie Fiedler opowiada mu entuzjastycznie o technice. Jest optymistą wierzącym w postęp.
Bliźniacy. To w ich towarzystwie oraz Mikołaja von Kotwitza Hans udaje się na karnawałowy bal kostiumowy w listopadzie. Podczas tej imprezy dochodzi do załamania nerwowego Castorpa, który pod wpływem narkotyków ma halucynacje i szuka tam obsesyjnie Wandy Pileckiej. Jeden z nich jest urzędnikiem policji, który odwiedza detektywa Hermanna Tischlera.
Sternik na statku „Merkury”. Podczas rozmowy o świcie na mostku kapitańskim wypowiada się pogardliwie o Polakach, nazywając ich „Polaczkami” i twierdząc, że Kaszubi są od nich lepsi.
Założyciel klubu Wędrowne Ptaki, organizującego wycieczki rowerowe. Hans Castorp wyrusza z tym klubem na wycieczkę.
Pacjent Warmbadu w Sopocie, przezwany przez narratora Chudzielcem. Podczas zabiegów kłóci się z korpulentnym Morsem. Gray krytykuje gloryfikowanie niemieckiej medycyny i kwestionuje jej wyższość.
Korpulentny pacjent sopockiego Warmbadu, przezwany Morsem. W przeciwieństwie do Jonatana Graya uważa, że niemieckie osiągnięcia medyczne są największe i broni przewagi niemieckiej nauki.
Wykładowca matematyki na politechnice w Gdańsku. Zimą, po depresji związanej ze śmiercią Dawydowa i ostatnim spotkaniu z Wandą Pilecką, Hans Castorp zdaje u niego egzamin z oceną celującą.
Zmarły dziadek Hansa Castorpa, po którym wnuk otrzymał skromną rentę. Hans wspomina go podczas wizyty w kościele Mariackim w Gdańsku. Dziadek pojawia się także w sennym śnie Castorpa podczas jazdy tramwajem do Oliwy, co pokazuje, jak ważną rolę odgrywał w życiu młodego studenta jako postać z przeszłości i symbol stabilności rodzinnej.
Urzędnik pracujący na politechnice w Gdańsku. Zaskakuje studenta dziwnym zachowaniem.
Krępy rudzielec wzbudza w Hansie niewyjaśniony lęk. Castorp spotyka go na politechnice, a później zauważa, że mężczyzna za nim idzie. Rudzielec pojawia się w halucynacjach i wizjach Hansa podczas załamania nerwowego. Stanowi jeden z elementów narastającego napięcia psychicznego i paranoi, w którą popada student opanowany obsesją na punkcie Wandy Pileckiej.
Aktualizacja: 2025-11-01 19:24:46.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.