Język pełni wiele istotnych funkcji z perspektywy rozwoju cywilizacyjnego. Niektóre pełnią istotne funkcje społeczne, inne natomiast pozwalają na określanie rzeczywistości i informowanie innych ludzi o ważnych z perspektywy przetrwania rzeczach, np. gdzie znajduje się pożywienie, jakie niebezpieczeństwa mogą znaleźć się w okolicy. Taką funkcję językoznawcy określili mianem funkcji informatywnej, inaczej nazywanej informacyjną lub poznawczą (ponieważ pozwala określać poznawany świat). Na czym dokładnie jednak polega? Jak się ją stosuje? Na te i inne pytania, odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule.
Funkcja informatywna ma na celu, jak sama nazwa wskazuje, przekazywanie informacji innym ludziom. Mogą one dotyczyć zjawisk, wydarzeń, danych, innych osób i wielu innych. Stosowany jest również edukacji, aby przekazać dzieciom najważniejsze informacje na temat otaczającego je świata. Ma ona charakter użytkowy, niekoniecznie ma bawić czy też zaspokajać potrzeby artystyczne człowieka. Najczęściej ma charakter prostej i krótkiej wypowiedzi, która skoncentrowana jest na jakimś wydarzeniu.
Rozpoznanie funkcji informatywnej raczej nie sprawia problemu. Charakteryzują ją głównie proste, oszczędne wypowiedzi. Mają one być maksymalnie skondensowane, aby przekazać jak najwięcej w najkrótszym czasie.
Najistotniejszą częścią takiego przekazu jest jego treść, nie zaś sposób przekazania (choć na to również można zwracać uwagę, zwłaszcza jeśli zależy nam, aby dana informacja zapadła odbiorcy w pamięć i jakoś na niego wpłynęła). Z uwagi na charakter użytkowy, sam przekaz językowy jest prosty i pozbawiony ozdobników, jednak towarzyszą mu czasem elementy audiowizualne.
Podstawowym sposobem wykorzystania funkcji informacyjnej są programy informacyjne w telewizji czy radiu. Komunikaty formułowane tam są proste i mają dotrzeć do bardzo szerokiej grupy odbiorców. Innym przykładem będą artykuły w prasie lub na portalach informacyjnych, które także charakteryzują się prostą formą, aby poinformować o jakimś wydarzeniu. Mogą być one skupione na najważniejszych informacjach z dnia, ale także na przewidywanej pogodzie czy innych nadchodzących wydarzeniach.
Stosuje się ją także w przypadku komunikacji interpersonalnej, np. gdy opowiadamy komuś o jakimś wydarzeniu, w którym braliśmy udział. Wtedy jednak mogą pojawić się dodatkowe elementy, niekoniecznie związane z jedynie przekazem informacji, a również ukazaniu naszej opinii czy stosunku do tego faktu.
W literaturze funkcja informatywna będzie występować głównie w różnego rodzaju podręcznikach czy encyklopediach, których celem jest przekazanie najważniejszej wiedzy czytelnikowi. Można ją także odnaleźć w reportażach, gdzie relacjonowane są najróżniejsze wydarzenia czy intrygujące historie ludzi.