Esej to trudna i rozbudowana forma dłuższej wypowiedzi pisemnej. Eseje są gatunkiem dziennikarskim, które wymagają przygotowań, głównie ze względu na ich rozbudowaną treść. Wiele esejów łączy w sobie elementy publicystyki i literatury.
Esej – definicjaZasady pisania esejuPrzygotowania do tworzenia esejuUkład eseju
Esej – definicja
Eseje to formy literackie, które łączą w sobie styl artystyczny, naukowy oraz publicystyczny. Ich treść jest subiektywna, co oznacza, że odnosi się ona do przemyśleń autora i przedstawia jego punkt widzenia. Esej powinien kończyć się konkretnymi wnioskami wynikającymi z refleksji piszącego. Inaczej niż w rozprawce, autor eseju nie musi ograniczać się do jednego stylu wypowiedzi lub ustalonej struktury.
Zasady pisania eseju
Mimo wielu ułatwień, które związane są z tym gatunkiem wypowiedzi, esej jest formą wymagającą. By napisać poprawny i angażujący czytelnika esej warto przestrzegać kilku zasad – nie tylko usprawnią one pracę, ale przede wszystkim pozwolą uniknąć najczęstszych błędów.
- Esej to wypowiedź subiektywna – z tego powodu musi prezentować przemyślenia i refleksje osoby, która je zapisuje. Eseje nie powinny być odtwórcze i dotykać tematów, które nie interesują ich autora. Czytelnicy, podczas lektury eseju, powinni mieć możliwość poznania charakteru piszącego, jego osobowości i upodobań.
- Nie należy planować eseju w taki sposób, jak w przypadku rozprawki. Eseje nie są ograniczone konkretną liczbą akapitów, a ich wewnętrzna struktura może być nieco obszerniejsza w tych punktach, które są dla autora szczególnie ważne.
- Pisanie eseju wymaga wielu przygotowań. Przed przystąpieniem do pisania na konkretny temat należy przeprowadzić gruntowne rozpoznania. Jeżeli pasjonuje nas popkultura i chcielibyśmy wyrazić nasze zdanie na temat konkretnego serialu lub gry komputerowej, powinniśmy najpierw uzupełnić naszą wiedzę o wszelkie motywy lub tendencje, które bliskie są opisywanemu przez nas zjawisku.
- Mimo że eseje nie posiadają z góry narzuconej struktury, warto przed przystąpieniem do pracy zaplanować wstępnie każdą z jego części. Dobrym rozwiązaniem jest stworzenie tzw. mapy myśli, czyli kreatywnego zaprojektowania i ułożenia wszystkich kwestii, które w naszym eseju chcemy zawrzeć.
- Esej powinien być pisany na konkretny temat i w miarę możliwości go wyczerpywać. Z tego powodu ważne jest unikanie uogólnień. Mogą one z jednej strony zniechęcić czytelnika do lektury, z drugiej natomiast sprawić, że pominiemy ważne dla naszej refleksji aspekty opisywanej sprawy.
- W eseju możemy stosować cytaty, anegdoty i przytoczenia – ważne jest jednak, by podawać ich źródła i nie kreować siebie jako autora przemyśleń, które zostały już wypowiedziane przez inne osoby. Eseje przede wszystkim powinny być kreatywnym i oryginalnym głosem ich autora.
- Podczas pisania eseju nie należy zapominać o takich sformułowaniach jak: „moim zdaniem”, „sądzę”, „jestem przekonany” lub „uważam, że”. W tej formie wypowiedzi pisemnej chodzi przede wszystkim o przedstawieniu swojego zdania na wybrany przez nas temat, dlatego nie należy unikać zdecydowanych sądów. Równocześnie pamiętajmy o tym, że wyrażanie naszej opinii nie łączy się z próbami wymuszenia na naszych czytelnikach zgody z naszymi przemyśleniami. Zadaniem eseju jest przede wszystkim skłonienie do refleksji.
Przygotowania do tworzenia eseju
Każdy esej wymaga gruntownego przemyślenia. Gdy już wybierzemy temat naszej pracy, powinniśmy poświęcić nieco czasu na ustalenie i uporządkowanie wszystkich wątków, które chcielibyśmy poruszyć. By odpowiednio przygotować się do napisania eseju nie zapominajmy o ważnych etapach jego przygotowania:
- Warto rozpocząć od opracowania tezy. Każdy esej powinien zmierzać do uchwycenia przemyśleń osoby piszącej. Warto chwilę czasu poświęcić na dokładną analizę naszego pomysłu.
- Wstępem do napisania eseju może być nie tylko teza, ale również hipoteza, którą będziemy starali się podważyć lub – w wyniku naszych przemyśleń – przemienić w jednoznaczną tezę.
- Zgromadzeniu wszystkich cytatów, aforyzmów, nawiązań kulturowych oraz aluzji, które pozwolą nam lepiej zobrazować przedstawiane zagadnienie.
- Świetnym uzupełnieniem eseju są również nawiązania do znanych nurtów myślowych, artystycznych lub filozoficznych. Wymaga to wcześniejszych przygotowań, ale pozwoli nam na o wiele ciekawsze przedstawienie interesującego nas zagadnienia.
- Gdy zgromadzimy już odpowiednią ilość materiału, kolejnym etapem jest segmentacja treści. Zastanówmy się, które informacje chcemy przedstawić we wstępie, w jaki sposób zbudowana będzie główna część eseju oraz jaką konkretną myśl chcemy przekazać w zakończeniu.
- Każdy akapit eseju może posiadać swój tytuł. Zanim przelejemy nasze myśli na papier, powinniśmy zastanowić się, czy zaplanowana treść nie dzieli się na części, które można odpowiednio nazwać i uporządkować.
Układ eseju
Jak każda dłuższa wypowiedź pisemna, eseje mogą posiadać swoją strukturę. Podział na wstęp, rozwiniecie i zakończenie w przypadku tej formy wypowiedzi nie muszą mieć co prawda określonej liczby akapitów, warto jednak zwrócić uwagę na kilka istotnych cech każdego z fragmentów:
- Wstępy w esejach są swego rodzaju wprowadzeniem do podejmowanej tematyki. Eseje mogą rozpoczynać się od pytania, cytatu, motta lub przedstawienia anegdoty, która wpisuje się w treść części głównej i stanowi jej zapowiedź
- Zakończenie powinno być gruntownie przemyślane i w czytelny sposób łączyć się z treścią główną naszego eseju. Nie powinno być zbudowane z kilku ogólnikowych zdań, ale stanowić ostatni etap naszych przemyśleń. W zakończeniu eseju możemy podsumować nasze rozpoznania, skupić się na wnioskach wynikających z przemyśleń lub podkreślić główne problemy, które dostrzegamy w obrębie opisywanego przez nas tematu.
Eseje to kreatywna i wymagająca forma dłuższej wypowiedzi pisemnej. Ich tworzenie wymaga długich przygotowań – przede wszystkim merytorycznych. Za sprawą eseju możemy wyrazić nasze spostrzeżenia, obawy oraz emocje związane z interesującym nas zjawiskiem. Napisanie eseju nie jest zadaniem łatwym – to forma czasochłonnej, kreatywnej pracy. Autorzy esejów powinni w kreatywny i subiektywny sposób opisywać rzeczywistość. Sztuki tej można się nauczyć, jednak wymaga to znajomości istoty tego gatunku wypowiedzi.
Czytaj dalej: Kim był człowiek zlagrowany? Cechy, przykłady w literaturze
Ostatnia aktualizacja: 2021-08-30 22:12:48
