Boży palec Modesta

[Boskie Kalosze]

Każdy zaraz myśli, że rzeczy wielkie i genialne rodzą się
na przepysznej sofie, albo kiedy człek wymyty i ubrany jak do ślubu
chwyta za markowego "Pelikana" żeby na kredowym papierze przekazać
innym od siebie coś wiekopomnego.
Tymczasem Modest Musorgski odgarniając bujne zarośla brody
dłubał w takiej chwili palcem w nosie, a nogi miał od wielu dni
niemyte i czuć było z daleka, że dawno skończył mu się podrabiany
przez Lachów dezodorant "Adidasa".
Z gęby jechało czekającym w żołądku na swoją kolej bimbrem
i całe szczęście, że po drodze policja carska nie odebrała Modestowi prawa jazdy,
ani nie zarekwirowała konia, bo nigdy nie dojechałby na wystawę
zmarłego niedawno przyjaciela Witka Hartmanna
i nie przyszłoby mu do głowy skomponować "Obrazków z wystawy",
wspaniałego cyklu muzycznych miniaturek którym nadawał takie same tytuły,
jakie posiadały ich malarskie odbicia.
Tylko dlatego obrzydliwy, pokraczny "Gnom" kołysze się z boku na bok, czka
i zmierzając ku naszej wyobraźni, rozpycha łokciami bębenki w uszach,
by potknąwszy się o kowadełka zakląć: "O żesz!... a Kto to takie tu
stworzył?"
W 1874 roku "Gnom" burzył swoim zachowaniem ówczesne konwenanse
estetyczne, w końcu Modest skomponował go w stanie wskazującym na spożycie
i słuchając "Gnoma" - wypisz wymaluj widać samego Musorgskiego w momencie twórczym.
Czyli łażącego od obrazka do obrazka zmarłego Wiktora
i dłubiącego niedomytym paluchem w przepastnym kinolu.
"Gnom" jest więc jego obrzydliwym odbiciem zewnętrznym - obrzydliwym,
ponieważ nikt przy zdrowych zmysłach nie pocałowałby nawet za życia
Musorgskiego z dubeltówki.
Ale oto tytułowy gnom spotyka na swej chaotycznej drodze "Stary
zamek". Waha się przez chwilę, wreszcie naciska klamkę drżącą łapą i naraz,
w ostrej woni przeterminowanego skrzypu polnego i piołunów towarzyszących
wszędzie zewnętrznym krokom kompozytora, otwierają się pory jego grubej,
spracowanej i spoconej ze strachu skóry.
Jakież zdumienie towarzyszy słuchającym tego przedziwnego fragmentu, tak
raptem doskonałego, ustokrotnionego kontrastem powierzchniowego wyglądu!
Z wnętrza niechlujnego i odpychającego na co dzień człeka dochodzi do uszu
słuchaczy cudownie smutna pieśń trubadura - pieśń do ukochanej mieszkającej
gdzieś w głębiach "Zamku". Naraz roztacza się przed nimi panorama
olbrzymiej, fantastycznie kolorowej krainy z "Rynkiem w Limoges",
"Katakumbami", "Bydłem" i kurczakami ("Taniec kurcząt w skorupkach"), czy złą
wiedźmą ("Chatka na kurzej stopce").
Do dziś wspomina się w Petersburgu koncert, podczas którego w tym właśnie
momencie jeden ze słuchaczy na balkonie rozdziawił tak szeroko gębę ze
zdumienia, że dolna szczęka zasłaniała scenę tym z pierwszych rzędów na
parterze. Toteż równie zafascynowany pięknym wnętrzem brzydkiego Modesta
Maurycy Ravel tworzy wkrótce orkiestrową wersję "Obrazków z wystawy",
te z kolei sto lat później Emerson, Lake and Palmer przekładają na język
narodzonego właśnie rocka i szarpią na koncertach struny gitar,
walą w bębny jak opętani, by za chwile czule załkać gdzieś na granicy
estrady i tego co odeszło razem z Musorgskim, gdy zmożony nędzą
i wyglądem zewnętrznym zatrzymał swój biologiczny zegar
na godzinie czterdziestu dwóch lat.
Każdy meloman, który chodzi już jakiś czas po tym świecie, wie z
pewnością jacy są Japończycy: haiku, harakiri, kamikaze, sudoku, sake,
sushi... Japończycy lubią wszelkie nowinki, więc wkrótce jeden z nich -
Isao Tomita przekłada "Obrazki z wystawy" na lampy, tranzystory i
syntetyzatory, a w studiu nagraniowym lampom, tranzystorom i syntezatorom
jedno po drugim pękają elektroniczne serduszka, kiedy w "Starym Zamku"
rozlega się smętna pieśń trubadura.
A jeśli w podobnej chwili pęknie kiedyś nasze - ujrzymy starego capa
Modesta, jak odgarniając gęstwę brody i wąsów zbliża się powoli,
by w zamyśleniu podłubać nad nami brudnym palcem w nosie.


www.youtube.com/watch?v=RsHkkm0vpNE

.

[Ilionowski]

dobry

[Boskie Kalosze]

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

Dziękuję za przeczytanie i pozdrawiam :)

[Zofia Honey]

Wrócę tu.
Bardzo ciekawie piszesz.
"Obrazki z wystawy", cykl 10 miniatur fortepianowych to przebłysk geniuszu, gdyż twórca nie posiadał potrzebnej wiedzy z teorii kompozycji.

Pozdrawiam serdecznie

[Boskie Kalosze]

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

Dlatego właśnie wybrałem go na Peela - doskonały przykład na to, że geniusz leży tak naprawdę poza percepcją człowieka. Iskra boża - bo jak to inaczej wytłumaczyć?
Pozdrawiam i dziękuję za - niespodziewaną już tu - wizytę :)

[Zofia Honey]

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

Witaj Marku,

czytam nie to, co publikowane na bieżąco, ale to, co mnie interesuje.
Z najświeższych zdarza się, że zaczynam i nie jestem w stanie dobrnąć do końca.
Z książkami też tak robię - odkładam, gdy treść i forma nie wciągnie wystarczająco silne.

Z Twojego wpisu wnioskuję, że takie wizyty (wstecz) nie są zbyt częste tutaj, stąd zdziwienie.

Pozdrawiam serdecznie życząc udanej soboty.

[Boskie Kalosze]

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

Tak, to raczej odludne miejsce. Można śmiało zapomnieć, co się napisało :)
Pozdrawiam i życzę dobrej niedzieli.

[Wanda Szczypiorska]

Przyznaję, że dopiero dzisiaj zajrzalam do Pana(i) tekstów i warto było.

[Boskie Kalosze]

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

Bardzo mi miło. I w takim razie będę musiał przy okazji kontynuować ;)
Pozdrawiam serdecznie.

[Rhiannon]

Świetne! I to jest właśnie to, co lubię w Twojej twórczości - kontrasty i doskonałe obrazowanie świata.

I zgadzam się z twierdzeniem, że geniusz tkwi najczęściej... w bardzo dziwnych miejscach i postaciach. I na pewno nie w Pelikanach i papierach kredowych.
Zadziwiające, ale najwięcej geniuszy nie miało chleba, o mydle nie wspominając. A najlepiej się tworzy w chaosie! :D

Pozdrawiam!

R.