Skocz do zawartości
Polski Portal Literacki

Stara sosna


tbrozda

Rekomendowane odpowiedzi

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

A może ominąłbyś na początku to "westchnienie" ach i napisał po prostu -  prastara sosna

- no i po co te wielkie litery "ni w pięć, ni w dziewięć" rozpoczynające wyrazy?

Bo sam temat bardzo ciekawy

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

Co do struktury to utwór jest podzielony według schematu "kami no ku" (5-7-5) i "shimo no ku" (7-7). Do dopracowania ilość sylab. W tanka jest ona ważniejsza niż w haiku. Nie wiem o co chodziło z tym "waka" w nawiasie? Waka to to samo co tanka.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

Poszukaj w zasadach klasycznej literatury haiku. Nie chce mi się samemu szukać, bo i nie mam na to czasu, ale przedstawię tutaj z pamięci. Tanka składa się z hokku (5+7+5), jako głównego tematu i waki (7+7), jako odpowiedzi do tego tematu. Stąd te moje uwagi - jeśli znajdę owe zasady w sieci, to Ci dam znać. 

...

Znalazłem tak na szybko jedno z wyjaśnień:

...

Twórcą haiku jest 

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

. W Japonii  komponowanie poezji należało do rozrywek osób wykształconych, dlatego także Bashō komponował wiersze w najpopularniejszym wówczas stylu haikai na spotkaniach towarzyskich oraz notował wierszem wrażenia w swoim dzienniku. Wers wyjściowy  – żartobliwej pieśni wiązanej jest najważniejszą częścią utworu, ponieważ określa jego tematykę i nastrój. Proces kompozycji wyglądał następująco:

  • układano hokku o liczbie sylab: 5 + 7 + 5 (pisanych w jednej linijce)
  • odpowiedzią na to było waki (dosł. kolejny wers) o liczbie sylab 7 + 7 (również w jednej linijce)
  • w powyższy sposób powstawała pierwsza 
  • analogicznie komponowano kolejne zwrotki.

 

źródło

.

Edytowane przez bronmus45
link (wyświetl historię edycji)
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

Zgadzam się z tymi fragmentami które przesłałeś z wikipedii. Problem polega na tym, że pomieszałeś tutaj pewne fakty. Matsuo Bashō ma raczej niewiele wspólnego z tanką. Haiku wykształciło się z pierwszej części pieśni wiązanej "renga" czyli z hokku.  Natomiast "Renga" wykształciła się z tanki. Tanka (短歌) nazywana również waka (和歌) bądź mijikauta (czyli krótka pieśń 短い mijikai - krótki, 歌 uta - piosenka pieśń) pochodzi z epoki klasycznej (mam tu na myśli Epoki Heian i Nara 710 – 1185) kiedy to tworzeniem poezji zajmowała się głównie arystokracja. Do najbardziej cenionych poetów należeli m.in. Yamanoe no Okura, Takahashi no Mushimaro, Ōtomo no Yakamochi, Ki no Tsurayuki oraz tak zwani (Rokksen Sześciu Mistrzów Poezji) Ariwara no Narihira, Henjō, Kisen, Ōtomo no Kuronushi, Fun'ya no Yusuhide (i  wspaniała) Ono on Komachi.  Oczywiście należy również wspomnieć tutaj wielkich poetów tanka wczesnego średniowiecza (Epoka Kamakura) czyli Fujiware Shunzeia oraz Fujiware Teikę. 

Nie zgadzam się również a twierdzeniem, że w tance nie istnieje ciąg tematyczny. Oto dwa przykłady:

 

By się nie snuły

Po głowie myśli błahe,

Najlepiej chyba

Będzie wychylić kielich

czystej ryżowej sake

(tłum. prof Wiesław Kotański)

 

Wiosenny dzionek!

W pogodnym blasku nieba 

Skowronek śpiewa

Smutno mi, gdy pomyślę

jakże on jest samotny

(Ōtomo no Yakamochi "Uraura ni"

tłum. prof Wiesław Kotański)

 

Brak ciągu o którym napisałeś występuje właśnie w pieśni wiązanej "renga" np. w "Minase Sangin Hyakuin" mistrzów; Sōgi, Shōhaku oraz Sōchō. Pieśń wiązana rozpoczyna się w hokku na wiosnę a kończy jesienią. Wspomnę tutaj jeszcze "renku) które komponował Yosa Buson wraz z Takai Kitō. Kitō pisał 5-7-5 Buson dodawał 7-7. :)

 

Więcej tego typu informacji można znaleść w publikacjach prof Mikołaja Melanowicza 

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

Dziękuję za komentarz. Owo (Ach!) można często spotkać w literaturze japońskiej. Podam tylko dwa przykłady:

 

Ach! Jak stary staw             Furuike ya

Żaba do niego skacze         kawazu tobikomu

rozlega się plusk wody       mizu no oto

 

Ach cóż za wieczór                  Yuki nagara

U stóp gór wiosenna mgła      yamamoto kasumu

Choć śnieg jeszcze                  Yuube kana

(tłum. prof. Mikołaj Melanowicz)

 

W pierwszym przypadku odpowiada za to partykuła "ya" którą można tłumaczyć na kilka sposobów. Pisze o tym szerzej prof. Agnieszka Żuławska - Umeda w "Haiku". W drugim przypadku "kana". Zwrot ten kojarzy mi się osobiście z formą przypuszczającą ale ponoć ma i takie zastosowanie. 

 

Co do mojej tanki.  W "kami no ku" (górnej strofie) mam Starą sosnę. Sosna w japońskiej poezji może oznaczać długowieczność bądź wierność małżeńską. W shimo no ku wstawiłem "wicher jesienny" który może oznaczać również samotność.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Nie mam zamiaru ciągnąć dłużej tej dyskusji. Proponuję jednak, abyś zajrzał pod adres, który podam na końcu tego komentarza. Przedstawione w nim fakty dotyczą w szczególności Twojego przykładu z tekstem starego stawu - ale nie tylko. Pozostaję  w pełnym szacunku do Ciebie, tym niemniej nadal bronię swojego zdania. Oto link adresowy - 

 

https://poezja.org/utwor/163969-dotyczy-dyskusji-pod-tekstem-dzisiaj-pierwszy-chłód/?tab=comments#comment-2073472

 

Mam nadzieję, że odczytasz całość tekstu zamieszczoną pod tym adresem, łącznie z kolejnym linkiem, umieszczonym tam na początku mojej wypowiedzi. On tłumaczy wiele z naszej tutaj dyskusji.

 

Pozdrawiam.

 

 

Edytowane przez bronmus45 (wyświetl historię edycji)
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się


  • Zarejestruj się. To bardzo proste!

    Dzięki rejestracji zyskasz możliwość komentowania i dodawania własnych utworów.

  • Ostatnio dodane

  • Ostatnie komentarze

    • Karb udała Rada. Bobu, bo wisi Bob! O, bis! I w obu Boba dar, a ładu brak.    
    • Czy myślisz że ciebie prowadzę? Szanuję od zawsze twą wolę. Wybierasz kierunki wydarzeń, zaliczasz wykroty z mozołem.   A drodze wygodnej i gładkiej, takowej przenigdy nie ufaj. Lecz pozwój, by Bóg twój od teraz, prowadził i nie dał ci upaść. :)  
    • Dokąd prowadzisz mnie drogo, zanim spod nóg się usuniesz? czy w wiekiem będziesz mi bliższą, abym cię mogła zrozumieć? Ile masz w sobie zakrętów, za którym już cisza głucha? Czy mogę z jasnym spojrzeniem, bardziej niż sobie zaufać?  
    • Zbliża się w dziwnej metalowej masce. Z wywierconymi w niej niesymetrycznie wieloma otworami. O różnej wielkości, różnym kształcie. Tam, gdzie powinny być oczy albo uszy, bądź usta… Coś, co jest zdeformowane zwielokrotnionymi mutacjami syndromu Proteusza, czy von Recklinghausena... Żywe, to? Martwe? Ani żywe, ani martwe. Idzie wolno w szpiczastej, nieziemskiej infule, jarzącej się na krawędziach odpryskami gwiazd. Idzie w ornacie do samej ziemi, ciągnąc za sobą szeroką szatę po podłodze usianej miliardami ostrych jak brzytwa opiłków żelaza. Najpewniej chce wydawać się większym. Tylko po, co? Przecież jest już i tak największym wobec swojej ofiary. Jest tego dużo, tych wielobarwnych luminescencji i tych wszystkich mżeń. Jakichś takich niepodobnych do samych siebie w tej całej gmatwaninie barw, wziętych jakby z delirycznej, przepojonej alkoholem maligny. Idzie wolno, albo bardziej skrada się jak mięsożerca. Stąpa po rozsypujących się truchłach, których całe stosy piętrzą się po ciemnych kątach, bądź wypadają z niedomkniętych metalowych szaf…   Lecz oto zatrzymuje się w blasku księżyca. W srebrnej poświacie padającej z ukosa przez wysokie witraże tak jakby fabrycznej hali. Rozkłada szeroko ramiona z obfitymi mankietami, upodabniając się cośkolwiek do krzyża. W rozbrzmiałym nagle wielogłosowym organum, płynącym gdzieś z głębokich trzewi. Rozbłyskują świece. Ktoś je zapala, lecz nie widzę w półmroku, kto. Jedynie jakieś cienie snują się w oddali, aby rozfrunąć się z nagłym krakaniem niczym czarne kruki, co obsiadają pod stropem kratownicę gigantycznej suwnicy. Otaczają mnie pogłosy metalicznych stukań, chrzęstów w tym grobowcu martwych maszyn. Pośród pogiętych blach, zardzewiałych prętów, zdewastowanych frezarek z opuszczonymi głowami… W odorze rozkładu rdzawych smug znaczących ich puste w środku korpusy… Wśród plątaniny niekończących się rur, rozbebeszonych rozdzielni prądu, sterowniczych pulpitów, nieruchomych zegarów…   Tryliony komórek naciekają wszystko w szmerze nieskończonego wzrostu. Pośród zwisających zewsząd cuchnących szmat przedziera się niezwyciężona śmierć. Na aluminiowym stole resztki spalonej skóry. Skierowane w dół oko kobaltowej lampy zdaje się nadal je przewiercać kaskadą rozpędzonych protonów. Mimo że wszystko jest milczące, dawno zaprzepaszczone w czasie i bezczasie… Nie zatrzymało to tryumfalnego pochodu nienasyconej śmierci. Okrytej chitynowym pancerzem. Przecinającej powietrze brunatnymi szczypcami… To się wciąż przemieszcza, ciągnąc za sobą rój czarnych pikseli. W jednostajnym i meczącym, minimalistycznym drone. Na zasadzie długich i powtarzających się dźwięków przypominających burdony. Przemieszcza się jak ćmiący, tępy ból w piskliwym szumie gorączki.   A przechodzi? Nie. Nie przechodzi wcale. Zatrzymało się, jarząc się coraz bardziej na krawędziach. Błyskając rytmicznie. Stąpa w miejscu jak bicie serca. W tym całym obrzydliwym pulsowaniu słyszalnym głęboko w rozpalonych meandrach mózgu, przypominającym uderzenia ciężkiego młota. Szum idzie zewsząd, jak mikrofalowe promieniowanie tła. Na ścianie tkwiący cień mojej czaszki pełga w nerwowych oddechach nocy. W dzwoniącej ciszy nadchodzącego sztormu. Chwytam się desek, prętów, wszystkiego, aby nie stracić świadomości. Nie zemdleć. Sześciany powietrza już furkoczą od nastroszonych piór. Otaczają mnie całe ich roje. Tnąc wszystko stalowymi dziobami, spadają ze świstem en masse. Wbijają się głęboko aż po rdzeń. Przebijają się z trzaskiem poprzez mury, podłogi. Jak te świdry, udary, pneumatyczne młoty… Poprzez krzyki malarycznych drżeń, które nawarstwiają się i błądzą echem jak rezonujące w oknach brzęczące szkło.   Poprzez śmierć.   (Włodzimierz Zastawniak, 2024-04-26)      
  • Najczęściej komentowane

×
×
  • Dodaj nową pozycję...