haiku

jesień -
w zaroślach dom sąsiada
znowu widoczny

Zdaję sobie sprawę, że pogwałciłem w dwóch haiku regułę 5-7-5. Ale rozbudowanie lub skrócenie czegoś na siłę uznałem za większe zło, niż pozostawienie w takiej formie. Formie mającej klimat i tę aurę tajemnicy.
Pozdrawiam.

Skromniacha;)
Ale haiku śliczne, pomysł na plusa,dużego!

moze na tym forum powinnismy siebie wszyscy zapytac-czym jest haiku..?!
...zasady..? a moze inna foram?!

*Pozdro dla wszystkich haiku-pisarzy:]

Amerykańskie Stowarzyszenie Haiku pracowało od końca lat 60-tych nad rozwinięciem definicji haiku. Mówi ona, że „haiku to wiersz opisujący istotę żywo odczuwanej chwili, w której natura łączy się z naturą ludzką, zwykle napisany w trzech nie rymowanych wersach, w siedemnastu lub mniej sylabach”


Haiku jest niezwykłe, a jednak skromne.

-- Robert Spiess

Haiku to dzieło zdecydowanie otwarte, skupione, ale również zrodzone z milczenia, z kontemplacji, z osiągnięcia takiego stanu, który sprawia, że nasz umysł staje się umysłem początkującego, dochodzącego do prawdy poprzez wgląd w istotę rzeczy.

--Andrzej Tchórzewski


Prawdziwe haiku jest często zwyczajne, ale nigdy przeciętne.

-- Robert Spiess


Haiku jest wyrazem krótkotrwałego olśnienia, kiedy wglądamy w życie rzeczy.

-- Reginald Blyth


Haiku wyróżnia się zwięzłością, postrzeganiem i świadomością, nie zaś ustaloną liczbą sylab.

--Cor van den Heuvel


Haiku to wiersz o długości jednego oddechu, w którym dwa, rzadziej trzy przedmioty zestawione zostają w świadomości chwili obecnej w taki sposób, że nawzajem wzmagają swoją wartość i razem wywołują uczucie głębi, intuicji i wglądu w naturę rzeczy.

--Robert Spiess


Haiku jest obrazkiem-szkicem, który notuje aktualny stan jakiegoś wycinka świata w sposób najpełniejszy, ponieważ oddaje jego barwę, muzykę, nawet zapach i całą otaczającą go atmosferę. Tworzone jest przez chęć świadomego przeżycia momentu teraźniejszego.

--Agnieszka Żuławska-Umeda


Wiemy, że jesteśmy ograniczeni w naszej zmysłowej percepcji. Badania mówią, że świadomie możemy postrzegać jednocześnie 7 (+/-; 2) odrębnych obiektów. Taka jest pojemność naszej uwagi, pamięci krótkotrwałej operacyjnej mózgu. Wiedzę tę intuicyjnie stosowali japońscy twórcy haiku. Kanon literacki tej formy wyznacza określoną liczbę sylab (dźwięków) w wersach: 5 - 7 - 5. Mówią o tym wszyscy literaturoznawcy, ale rzadko zauważają, że też ilość elementów obrazowych, znaczeniowych, czy słów w haiku jest ograniczona. Miniaturowość tej trzywersowej formy podyktowana jest pewnie naszym psychologicznym "ograniczeniem"(?).

--Waldemar Frąckiewicz (http://pedagog.umcs.lublin.pl/~wafra/haiku.htm)


Prawdziwe haiku widzi przedmioty w ich niepowtarzalności, bez komentarza - ten pogląd na świat Japończycy nazywają sono-mama - "właśnie tak, jak jest" albo "po prostu tak."

--A. W. Watts

A oto kilka zasad pisania haiku, których należy przestrzegać. Zostały one zaczerpnięte z „The Craft of Haiku”, a nie są związane wyłącznie z zastosowaniem formy 17-zgłoskowej:
- pamiętaj, że haiku nie polega na rywalizacji.
- wyłącz swój wewnętrzny dialog; odpręż się i oczyść swój umysł; bądź w zgodzie ze wszystkim, co przynosi ci dzień; zwracaj uwagę tak samo na rzeczy banalne i nieprzyjemne, jak i na piękne i niezwykłe.
- pisz o wszystkim, czego doświadczasz; i o tym, co dzieje się w tobie, i o tym, co wokół ciebie. Zmysły obejmują to, co widzisz, słyszysz, czujesz, smakujesz lub dotykasz, jak i to, co pobudza twój umysł. Możesz pisać o tym, czego doświadczasz w danej chwili i o minionych doświadczeniach wywołujących nowe skojarzenia i obrazy.
- myśl raczej obrazami niż osądami. „Pokaż, nie opowiadaj”. Haiku sięga po to, co subiektywne, poprzez to, co obiektywne.
- pisz prosto; reaguj na to, co jest wokół ciebie; małomówność i skromność są istotnymi elementami haiku,
- nie spiesz się z przechodzeniem od jednego doświadczenia do następnego.
- skup się bardziej na doświadczaniu niż na pisaniu; rób jedynie notatki – poprawisz je później.
- pamiętaj o radzie mistrza Zen, Shinryu Suzukiego: „Prawdziwe zrozumienie samo w sobie jest już praktyką”.

Filozofia pisania haiku obejmuje też trzynaście cech stanu umysłu potrzebnego do rozumienia i tworzenia haiku. Według R. H. Blytha są to:
- skromność, czyli brak zachcianek i uprzedzeń
- samotność nie jako przygnębienie, ale jako tęsknota za świadomym odosobnieniem i duchowym ubóstwem zamiast duchowej dumy
- wdzięczna akceptacja czyli uznanie wad osobistych i innych ludzi oraz chęć akceptacji świata takim, jakim jest, a nie takim, jakim byśmy chcieli, aby był.
- małomówność wpływającą na jak najprostszą formę haiku, aby czytelnik mógł zauważać nie ją, a opisywaną chwilę.
- antyintelektualizm czyli widzenie rzeczy takimi, jakimi są, a nie jako obrazu naszego myślenia. Haiku to poezja bardziej intuicyjna niż argumentacyjna.
- paradoksalność czyli świadomość, że świat nie podporządkowuje się naszej logice. Sprzeczności życia rozwiązuje się nie poprzez myślenie, lecz poprzez życie.
- poczucie humoru czyli nie traktowanie siebie zbyt serio. Pomaga ono pokonać zarozumialstwo z jednej strony i sentymentalizm z drugiej.
- wolność czyli nie robienie tego, co się chce, tylko chęć na to, co się robi.
- nie moralizowanie pozwala nam dostrzec tygrysa i gazelę, łowcę i zwierzynę, jako jedno, w ten sposób pokonując podziały społeczeństwa.
- dostrzeganie prostoty chwili bez obciążania naszych procesów myślowych.
- materialność ukazująca, że prawda leży w przedmiotach, a nie w ideach.
- miłość czyli obejmowanie życia i śmierci; kochanie tak samo pcheł i komarów, jak wiosny i kwiatów; prawdę można odnaleźć jedynie wówczas, gdy ukocha się to, co nieuchronne tak, jak gdyby było to tym, na co ma się nadzieję.
- odwaga czyli wolność od uprzedzeń ułatwiających życie, a życie poetyckim życiem, gdziekolwiek by ono nas nie pokierowało.


Przytoczone zasady pokrywają się z tym, co powiedział twórca haiku i najwybitniejszy spośród japońskich poetów Matsuo Bashő żyjący w latach 1643 – 1694: „aby pisać i rozumieć haiku postaraj się obudzić w sobie małe dziecko”.

I rzeczywiście wiersze Basho mają tę samą natchnioną obiektywność, jaką ma dziecięca fascynacja i przywracają nam takie poczucie świata, jakie mieliśmy, gdy po raz pierwszy pojawił się on przed naszymi zdumionymi oczami.

Należy pamiętać, że dobre haiku przywołuje skojarzenia z głębi pamięci słuchacza i zaprasza go do współpracy, zamiast wprawiać w stan bezbrzeżnego podziwu dla poetyckich wyczynów autora.



Tak piszą autorytety współczesnego i klasycznego haiku.
Pozdrawiam.

taak....tylko to nie ja czepiam sie do do liczb:] ...ilosc...a kto miare ustala?
P600

Jack.M-ie
Bardzo dziękuję!
Autorzy tych słów jawią mi się, jako ludzie tolerancyjni i otwarci.
Trudno wyobrazić sobie, aby czytając haiku myśleli o arytmetyce;)
lub upierali się, że do rezerwatu haiku nie można wpuścić człowieka.

Jeśli zaś chodzi o Twój tekst, to jesień jest nadmiarowa.
Chyba wszyscy wiedzą, że modrzew jest drzewem iglastym,
które zrzuca igły na zimę.

Poza tym troche oszukujesz ;)
Modrzew jest stosunkowo "przejrzystym" drzewem.
Dom sąsiada nawet w środku lata musiał
być dobrze widoczny.

pozdrawiam
jul

Żeby nie oszukiwać wracam do formy pierwotnej ;-).

Żeby nie oszukiwać wracam do formy pierwotnej ;-).
Wypraszam sobie... Właśnie "siedziałam na ilustracjach" i pokłucę się z Juliuszem o te przejrzyste modrzewie" !!
Nie moje zdanie się tu liczy, ale prycham na "zarośla" [no, chyba że sródziemnomorskie ;-)]!
...są kasztany, klony...a nawet sad
aneta

Anetko mam pomysł --i tak nie ma tam wymaganej liczby sylab......... więc raz jeszcze .......zmieniam.

Neutralnie ! I może z Juliuszem się nie pokłucę ;-)
aneta

Żeby nie oszukiwać wracam do formy pierwotnej ;-).
Wypraszam sobie... Właśnie "siedziałam na ilustracjach" i pokłucę się z Juliuszem o te przejrzyste modrzewie" !!
Nie moje zdanie się tu liczy, ale prycham na "zarośla" [no, chyba że sródziemnomorskie ;-)]!
...są kasztany, klony...a nawet sad
aneta



Przyznaję, że są zdjęcia, na których modrzewie
wcale nie są "przejrzyste".
Ten, który rósł przy drodze do mojej szkoły,
wyglądał mniej więcej tak:

www.milanowek.pl/galeria. seria_pomprzyr.kartka_07

To, że Jack.M łatwo wyciął modrzew sprzed domu sąsiada,
świadczy o tym, że wcale modrzewia nie musiało tam być ;)

Mi bardziej podobało się z zaroślami. Ale nie umiem tego
uzasadnić.

pozdrawiam
jul

Wypraszam sobie... Właśnie "siedziałam na ilustracjach" i pokłucę się z Juliuszem o te przejrzyste modrzewie" !!
Nie moje zdanie się tu liczy, ale prycham na "zarośla" [no, chyba że sródziemnomorskie ;-)]!
...są kasztany, klony...a nawet sad
aneta



Przyznaję, że są zdjęcia, na których modrzewie
wcale nie są "przejrzyste".
Ten, który rósł przy drodze do mojej szkoły,
wyglądał mniej więcej tak:

www.milanowek.pl/galeria. seria_pomprzyr.kartka_07

To, że Jack.M łatwo wyciął modrzew sprzed domu sąsiada,
świadczy o tym, że wcale modrzewia nie musiało tam być ;)

Mi bardziej podobało się z zaroślami. Ale nie umiem tego
uzasadnić.

pozdrawiam
jul


Juliuszu---- to nie jest tak, że ja wyciąłem modrzewie sprzed domu sąsiada. Nauczyłem sie pisać kilka wersji jednego haiku. Trzeba by zacząć od całkowicie pierwotnej, zgodnej z zasadą 17 sylab;

koniec jesieni -
w zaroślach dom sąsiada
widoczny w pełni

Jak widać tu kluczem był trzeci wers i zwrot '' w pełni''. Uważałem jednak, że warto zwrócić uwagę na coś innego. Chciałem bardziej wyeksponować z czego są te zarośla. Oczywiście wiadomo,że oprócz modrzewi były tam i inne rosliny(chyba krzewy czarnego bezu). Ale ja chciałem pokazać właśnie modrzewie stąd już okrojona wersja;

jesień -
w modrzewiach dom sąsiada
znowu widoczny

czy;

jesień -
w zaroślach dom sąsiada
znowu widoczny

I ta najmniej szczęśliwa lecz "obojętna";

jesień -
w drzewach dom sąsiada
znowu widoczny

Tu trzeci wers pożyczyłem sobie z innego mojego haiku. Wersja z drzewami narodziła się spontanicznie i sam uważam ją za najgorszą. Mojemu sercu najbliższe jest haiku z zaroślami, ale wydaje się być bardzo szorstkim wierszem.
W końcu po to zamieszcza się tu swoje próby poetyckie by wysłuchać konstruktywnych komentarzy.
Z pozdrowieniem.

"Widoczny w pełni", "znowu widoczny" - to jest po prostu straszne.....
Niezręczne, niezgrabne, jakieś takie "nietakie".
Wiadomo co miałeś na myśli, a czego nie udało Ci się ładnie ująć.

Może lepiej jednak coś z pogranicza opisu i przenośni - np.

wietrzny listopad -
dom sąsiada wyrasta
tuż za drzewami

Pozdrawiam
Lenka

No cóż, nie mogę powiedzieć, że ta wersja [ zgodzę się z Juliuszem], nie jest dobra. Brzmi płynnie, ale mimo to, "zarośla" [same w sobie, każdą porą roku] nie oddają tak czytelnego obrazu. Moim zdaniem, dom, będzie tylko "prawie widoczny"-w zaroślach.
No, ale po to tu jesteśmy, aby podyskutować.
Szanowni Panowie...
aneta