Skocz do zawartości
Polski Portal Literacki

Rekomendowane odpowiedzi

Opublikowano (edytowane)

Afrykańskie opowieści

Livingstone (1813- 1873)

Afryka - ogromny kontynent, niesamowita różnorodność fauny i flory, dziewicze tereny i tak zwana cywilizacja… Zachodu. Zderzenie.
Rdzenni mieszkańcy owych terytoriów nie zawsze popierali odkrywców, z których większość nie powinna na takie miano zasługiwać.
Bo Afrykę należy traktować z ogromnym szacunkiem, niestety prawdziwych, białych dżentelmenów, którzy docierali w głąb Czarnego Lądu, było niewielu. Ogromna część przybyłych do kolebki ludzkości , to po prostu łowcy niewolników, zabójcy zwierząt na ogromną skalę - aby tylko zarobić. Taki to był i jest świat Afryki.
Otóż pewien Szkot miłośnik tych dość nieprzychylnych dla białych terenów powiedział kiedyś, że Afrykanie są jego braćmi, kontynent zaś jego ojczyzną.
Uznano go jednak za zaginionego,  ale niestrudzony w poszukiwaniach Livingstona, dziennikarz Henry Morton Stanley - odnalazł, już wtedy starszego pana - Europejczyka i zapytał - Doktor Livingstone, jak mniemam?
Biały człowiek odpowiedział - Tak, tak brzmi moje nazwisko.
Był to rok 1871 i sam podróżnik przebywał na tym tajemniczym kontynencie, od wielu lat, wśród wyłącznie murzyńskich plemion. Przemierzał Afrykę już trzy dekady, nigdy nie wchodził w konflikty z tubylcami, znał ich języki, narzecza, był inteligentny, dlatego też cieszył się szacunkiem i obdarzano go zaufaniem. Podróżnik, odkrywca Afryki a także lekarz i misjonarz. Pomógł ogromnej rzeszy potrzebującym. Wspaniały człowiek, godny przypomnienia i zapamiętania.
Nie zachwycały go polowania dla wątpliwej przyjemności czy zarobku, jednak ,poznając obyczaje tubylców, rozumiał, że zabijają oni zwierzęta, aby przetrwać, nie żeby się bogacić.
Żył wśród Buszmenów - ludu negroidalnego, jednej z najstarszych ras na ziemi. Twarde warunki, do których musiał się przystosować, zrobiły z niego silnego, zdyscyplinowanego oraz odważnego człowieka. Obserwował ludzi - z reguły mu przychylnych, pokazujących, jak można koegzystować z naturą, nie wyniszczając jej do cna.

Nad ogromnym wodospadem, nazywanym – Królowej Wiktorii wschodzi słońce, gorące, afrykańskie słońce. Powstaje tęcza - droga do niebios, która, jak wierzą Czarnoskórzy, jest darem i nagrodą równocześnie. Skorzystają z niej tylko najodważniejsi, sprawiedliwi i posłuszni.

 

Czas wyruszyć na polowanie.
Biały przyjaciel bierze dzidę, łuk, strzały, jest gotowy do drogi. Nie straszne mu przeszkody, wszak ma dobrych kompanów, którzy od tysięcy lat kultywują te same obrządki.  W taki sam sposób łowią zwierzynę, umieją pokonywać trudności, czerpią z doświadczenia starszyzny. Wśród nich, osoba w podeszłym wieku, naznaczona bliznami, o stwardniałej skórze na stopach, często okaleczona, to nie kandydat do domu opieki, nie ciężar, ale księga, przewodnik, skarbnica wiedzy.
Tak, Buszmeni cenią wspomnienia, cenią odwagę i szanują wszystko, co ich otacza. Dlatego przetrwali.
Dziś mają zamiar zlokalizować, osaczyć i dopaść bawołu - ogromne zwierzę, jedno z najbardziej niebezpiecznych na bezdrożach Afryki. Posuwają się po cichu, pod wiatr, zwierzęta pasą się spokojnie, nie dostrzegły, jeszcze myśliwych. A ci są o parę metrów od nich. Livingstone i jego towarzysze mają dobre przeczucia.  Polowanie się uda.

 
Nagle dzikie bestie poczuły człowieka. Słychać uderzenia kopyt o suchy grunt, wznoszą się tumany kurzu, jest gorąco, panuje chaos, który jednak łowcy wykorzystują tak, żeby oddzielić jedno ze zwierząt, od reszty stada. Wtedy wygrana pewna. Będą świętować, nakarmią siebie i swoich bliskich, zapewnią dobrobyt całemu plemieniu. Wszak człowiek to najgroźniejszy z drapieżników, najbardziej inteligentny, umie planować.  Jest też bezwzględny, gdy chodzi o dobro grupy.


Przynajmniej tak było w Afryce, w czasach, o których tu mowa.

Livingstone sam znał zasady funkcjonowania w zespole, zasady lojalności - to Szkot z klanu MacLea. A Szkoci, podobnie jak Buszmeni, nigdy się nie poddają. Całkowite oddanie sprawie - to ich charakteryzuje.

Najsilniejszy i najbardziej doświadczony myśliwy zadaje pierwszy cios. Wbija dzidę w czaszkę zwierzęcia między oczy, tak, jak to robią wyszkoleni torreadorzy. Więcej nie trzeba. Po co męczyć zwierzę, które zapewni przeżycie, a przede wszystkim, po co tracić własną energię?
Nie przybyli mordować i grabić przyrody dla wątpliwej przyjemności. To nie sadyści. To zdolni, perfekcyjni homo sapiens - najlepsza armia na ziemi.


Nie rozumieli tylko, niestety, plagi Białych, którzy nagle najechali ich domy i zaczęli niszczyć wszystko, co stanęło na ich drodze.


Najgorsza była niewola, męcząca podróż ogromnymi statkami, a potem uczenie. służalczości i wszczepianie do serc oraz umysłów, nienawiści Często batogiem. .

 

Dlatego też wielki przyjaciel mieszkańców Czarnego Lądu czasami tylko odwiedzał Anglię.  Z bardzo prozaicznej przyczyny- fundusze.


Zmarł w wieku 60. lat, na terenie Afryki. W głębi tajemniczego kontynentu, w miejscowości Chitambo (Zambia). Nie chciał wracać do pruderyjnej Anglii, choć jej rząd sponsorował jego wyprawy.

Do końca swojego życia poszukiwał źródeł Nilu, przemierzył fascynujący kontynent ze wschodu na zachód. Gdy zmarł jego ciało zabalsamowano i sprowadzono do Anglii.

 

Pochowany został w Opactwie Westminsterskim z zachowaniem wszelkich honorów

Jego serce pozostawiono w afrykańskiej ziemi. Tego by sobie zapewne życzył
David Livingstone był wielkim człowiekiem, kochał życie, kochał rodzinę, ale nade wszystko umiłował jedno z najmniej poznanych miejsc na ziemi. Podobnie jak Arktyka czy Antarktyda.

To jedna z afrykańskich opowieści . Historia spisana po, aby uczcić pamięć odkrywcy, jakich było niewielu. Nasz Szkot nie mógł się bowiem nigdy pogodzić z tym ,że Czarny Ląd od setek lat, traktowano jak przeszkodę, którą trzeba pokonać, aby dostać się do bogactw Orientu. A była i jest owa przeszkoda nie byle jaka. Gdy już się do niej zbliżano, opanowano w takim stopniu, na jaki sama pozwoliła, to eksploatowano ją do granic możliwości.

Nadal tak się dzieje. Afryce i jej mieszkańcom odbierano godność, nie dając niczego w zamian.

Giną zwierzęta, lasy, grabi się surowce naturalne. Przede wszystkim złoto i diamenty.

 

Nie o to chodziło potomkowi dumnego, szkockiego rodu, gdy po raz pierwszy stanął na twardym gruncie, ukochanego przez siebie kontynentu. Chciał otworzyć tę tajemniczą ziemię na świat i udało mu się.
 

Jednak Livingstone nie wyobrażał sobie nawet, jak wysoką cenę przyjdzie zapłacić Afryce za jego odkrycia

Justyna Adamczewska. 2015 r. 

 

Edytowane przez Justyna Adamczewska (wyświetl historię edycji)
Opublikowano

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

Ithiel - nóg nie łam, nie warto, ale warto grać otwartą kartą. Wiem, co robili Brytyjczycy (Livingstone był Szkotem, ale finansowała Go Anglia - o czym napisałam w opowiadaniu), wiem, co robili Francuzi, np. w  Rwandzie. Wiem, co robili Rzymianie, wiem, co Amerykanie - napływowi z Indianami (wymienono się chorobami - ospa do Indian, a kiła do Białych). Pozdrawiam. Prawo dżungli musi być, byśmy w ogóle mogli żyć. :)))

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się


  • Zarejestruj się. To bardzo proste!

    Dzięki rejestracji zyskasz możliwość komentowania i dodawania własnych utworów.

  • Ostatnio dodane

  • Ostatnie komentarze

    • Stanisław zaproponował mi wyjazd na delegację do Mielca. Mieliśmy wyposażyć w urządzenia gastronomiczne szpitalną kuchnię. Praca miała potrwać ponad miesiąc. Nie miałem innych zajęć, więc się zgodziłem. Wyruszyliśmy w poniedziałek rano jego polonezem truckiem. Droga wiodła przez pustkowia, bo po drodze mieliśmy jeszcze wstąpić do klasztoru sióstr w Jaśle. Trzeba tam było naprawić piec do wypieku opłatków. Na miejscu poszło nam sprawnie. Wypiliśmy herbatę, a obładowani waflami i opłatkami ruszyliśmy dalej, by po południu zameldować się w hotelu. Mielec to spokojne, specyficzne miasteczko na wschodniej ścianie. Czas tam jakby się zatrzymał. Więcej było tam więcej spokoju niż w podobnych miejscach Małopolski. Parki, zieleń, wiewiórki. Zameldowaliśmy się w pokoju — niestety, były tylko dwuosobowe, więc z uwagi na oszczędności musiałem dzielić pokój ze Stanisławem. Nazajutrz pojechaliśmy do pracy. Kuchnia była nową inwestycją, przylegającą do Szpitala Specjalistycznego w Mielcu. Pracowaliśmy od siódmej rano do szesnastej, z przerwą na lunch. Na obiady chodziliśmy niedaleko — do małej, spokojnej knajpki serwującej dobre piwo i golonkę. Stołowaliśmy się tam codziennie, nieznacznie tylko zmieniając menu. A raczej — piwo, bo paleta lokalnych trunków była całkiem spora. W pracy szło nam dobrze. Sprzęty z Włoch przychodziły na czas. Montowaliśmy urządzenia gastronomiczne włoskiej firmy — wszystko z najwyższej półki: wyparzacze do butelek dla niemowląt, piece konwekcyjno-parowe. Cała kuchnia, a właściwie jej układ, była dobrze przemyślana — tak, by zachować najwyższe standardy czystości i BHP. Równolegle pracowały inne brygady: malarze, monterzy, elektrycy od instalacji. My mieliśmy jedynie wyposażyć tę ogromną kuchnię w sprzęt. Do ekipy malarzy przychodziły dwie dziewczyny — całkiem ładne i miłe. Bywały tam codziennie, głównie dla kobiety, która była matką jednej z nich. Zagadałem — ot tak, z ciekawości, co u nich słychać, jakie mają plany na wakacje. Okazało się, że się nudzą, więc umówiliśmy się na weekendowe piwo. Zabrałem też Stanisława — było ich przecież dwie, więc pomyślałem, że i on się rozerwie. Spotkaliśmy się w niewielkiej knajpce obok budynku, gdzie odbywały się dyskoteki. Ela, brunetka o ciemnych oczach, miała w sobie coś, co przyciągało uwagę. Druga, Małgosia, była krótko ściętą blondynką — pogodna, wesoła. Zamówiliśmy po piwie. Rozmowa toczyła się lekko, śmiechy, drobne żarty — wieczór mijał szybciej, niżby się chciało. W pewnym momencie Ela usiadła bliżej, a jej dłoń niepostrzeżenie dotknęła mojej. Knajpka była prawie pusta — może dlatego, że było jeszcze wcześnie. Posiedzieliśmy do ósmej, a potem postanowiliśmy wracać. Stanisław wrócił do hotelu, a ja odprowadziłem dziewczyny. Najpierw Małgosię, by potem zostać sam na sam z Elą. Poszliśmy więc na spacer w stronę stadionu. Na betonowych trybunach usiedliśmy obok siebie. Wokół panowała cisza, z daleka słychać było tylko szum miasta. Siedzieliśmy tak chwilę, blisko, nie śpiesząc się z żadnym słowem. Eli usta przylgnęły do moich. Zaczęliśmy się całować. Było ciemno, wokół nikogo, nad nami tylko gwiazdy. Jest ciepła letnia noc, czuć zapach skoszonej trawy na boisku. Rozochocony zacząłem delikatnie ją pieścić. Przytuliła się, a ja całowałem ją po szyi, po policzkach, aż znowu wróciliśmy do ust. Całowaliśmy się jeszcze chwilę, po czym wstaliśmy i jakby nigdy nic, w dobrych nastrojach kontynuowaliśmy spacer. To był jeden z tych wieczorów, które pamięta się nie przez to, co się wydarzyło, lecz przez to, jak się wtedy czuło. Oboje potrzebowaliśmy bliskości, wsparcia, zrozumienia. Podążając w stronę jej osiedla, odległość mierzyliśmy pocałunkami i przytuleniami. W niedzielę spotkaliśmy się ponownie — tym razem u niej w mieszkaniu. Poznałem jej mamę i babcię. Ela była zgrabna, wysportowana; tańczyła w zespole tanecznym, z pasją i lekkością. Od tamtej pory, gdy tylko mogłem, spędzaliśmy razem popołudnia i wieczory. Po jakimś miesiącu pracy w delegacji odezwała się Magda, która pracowała nad morzem — w Zakładowym Hotelu w Dąbkach. Po którejś rozmowie telefonicznej poczułem w sobie to coś. Pomyślałem więc, że po skończonej robocie pojadę prosto do niej, stopem, w odwiedziny. Dni w pracy oraz czas spędzany z Elą mijały szybko, aż nie wiem, kiedy nadszedł dzień pożegnania. Bardzo się z nią zżyłem. Byliśmy blisko. Obiecałem, że gdy tylko wrócę do Krakowa, napiszę i się odezwę. Spakowałem więc plecak, uścisnąłem rękę Stanisławowi i poszedłem przed siebie. Poszedłem w stronę drogi wylotowej z miasta. Był piękny, letni dzień — właściwie przedpołudnie. Ciężki plecak wżynał mi się w ramiona. Dobrze, że miałem na sobie grubą, skórzaną kurtkę. — trochę amortyzowała ten ciężar. Machnąłem ręką i po chwili siedziałem już w ciężarówce. Kierowca jechał aż do Gdańska, więc mi to pasowało. Rozmawialiśmy o różnych sprawach, a droga i kilometry uciekały. Jechaliśmy trasą 77 w stronę Warszawy. W okolicach Radomia zobaczyliśmy młodą dziewczynę z plecakiem. Podobnie jak ja wcześniej — machała, by zatrzymać podwózkę. Kierowca nic nie mówiąc zjechał na pobocze i zabrał ją na trzeciego do szoferki. Po chwili jechaliśmy już w trójkę, w dobrej atmosferze, rozmawiając i śmiejąc się. Dziewczyna wracała do domu ze stancji. Była wesoła i otwarta. Kierowca chyba to wyczuł — w ogóle tacy jak on często mają nosa. Jedno spojrzenie i już wiedzą, co za człowiek, czy warto go zabrać na pokład. Bo po co im ktoś, kto się nie odzywa, albo ktoś nieprzyjemny, z kogo trzeba wyciągać każde słowo. A tak — luźna rozmowa, czas i droga mijały szybciej. Z okolic Radomia kierowaliśmy się w stronę Warszawy, a potem odbiliśmy na Łódź. Stamtąd prosta już była droga na Gdańsk. Za Łodzią zrobiło się jakby ciszej, bo opuściła nas nasza wesoła autostopowiczka. Koło czwartej rano dojechaliśmy do Grudziądza. Wjechaliśmy gdzieś w pustkowie, na jakąś farmę. Trochę się wtedy przestraszyłem. Kierowca poprosił, żebym poczekał na niego w szoferce. Sam poszedł do czyjegoś domu. Nie wiedziałem, co my tu właściwie robimy. Ale po kilkunastu minutach wrócił i bez słowa ruszyliśmy dalej. W drodze na Gdańsk miałem wysiąść mniej więcej w połowie trasy, żeby dalej łapać stopa i przez Kaszuby przebić się do Dąbek. Do dziś nie wiem, dlaczego nie pojechałem od razu do Gdańska. A stamtąd drogą łączącą się z Koszalinem, nie pojechałem dalej w stronę Dąbek. Ale cóż. Widocznie tak miało być. Wysiadłem więc gdzieś pośrodku drogi między Gdańskiem a Grudziądzem. Stamtąd coraz głębiej zagłębiałem się w pojezierze kaszubskie. Parę kilometrów z leśniczym, parę z jakimś rolnikiem. Nie było ciężarówek, tylko osobowe i terenowe samochody. Z dala co kawałek błyskały tafle jezior — jak flesze, jak turkusowe korale na białej szyi. Im dalej wchodziłem w tę krainę, tym bardziej zachwycało mnie jej piękno. Pomyślałem wtedy, że kiedyś na pewno tu wrócę — by jeszcze raz rozkoszować się tymi krajobrazami. Do Dąbek dotarłem dopiero wieczorem — zmęczony, spalony słońcem. Czułem na sobie cały jego żar. Prosto z drogi poszedłem na plażę, by zmyć z siebie znój dnia. Fale były chłodne, uspokajające. Po chwili znów poczułem się rześki i lekki, jakbym zostawił wszystko w morzu. Z plaży skierowałem się do pobliskiej tawerny rybackiej. Stała na uboczu, z dala od wszystkiego — raczej nie była to ostoja przyjezdnych. Po wejściu poczułem się trochę nieswojo. Wydawało mi się, że wszyscy na mnie patrzą. Zamówiłem piwo i usiadłem w rogu sali, przy małym stoliku. Nie wiem nawet, kiedy podszedł do mnie jakiś facet i zaprosił do swojego towarzystwa. Przyjąłem propozycję. Po chwili siedzieliśmy już razem przy długim, drewnianym stole. Byli tam miejscowi rybacy i ludzie utrzymujący się głównie z turystyki. Piliśmy piwo do późna w nocy, raz po raz śpiewając albo krzycząc coś wesoło przez salę. W końcu jeden z nich zapytał mnie, czy mam gdzie spać. Odpowiedziałem, że nie. Zaproponował więc nocleg u siebie w domu. Do jego chaty dotarliśmy około trzeciej nad ranem — pijani, rozgadani. Drzwi otworzyła nam żona. Spojrzała na mnie zaskoczona i zapytała, kim jestem i co tutaj robię. Nie zdążyłem odpowiedzieć, bo mój kompan odparł tylko, że „śpi u nas” i kazał jej dać mi pokój. Pomruczała coś pod nosem, ale poszła po klucze, otworzyła drzwi i wskazała łóżko. Na tym skończyła się nasza rozmowa — to był już nasz komunikacyjny Everest. Dalej zaczynało się tylko „ehsencjonalne” podejście do rozmowy — czyli bełkot. U mojego kompana zresztą także. Padłem na łóżko, jak stałem — i to by było na tyle. Poranne przedpołudnie było znowu piękne i słoneczne. Poszedłem do gospodyni, by opłacić pobyt i podziękować za nocleg. Poinformowałem ją, że zostaję jeszcze na parę dni. Okolica była ciekawa — na uboczu, z dala od turystów. Odświeżyłem się, zjadłem śniadanie i wyszedłem na spacer. Droga prowadziła przez sosnowy las, w stronę morza. Pachniało żywicą, w powietrzu czuć było sól i ciszę. Odświeżyłem się i ruszyłem zwiedzić okolicę. Nie mogłem się już doczekać, kiedy dotrę do hotelu, w którym pracowała Magda. Znaleźć go nie było trudno — to był jedyny większy ośrodek w Dąbkach. Zjeżdżali tam pracownicy Zakładów Chemicznych w Oświęcimiu, więc duża część gości pochodziła właśnie stamtąd i z okolic. Magda była jeszcze w pokoju. Na mój widok ucieszyła się, przytuliliśmy się i pocałowali. Pokój dzieliła z dwiema koleżankami, które pracowały razem z nią. Za chwilę musiały wyjść, by obsługiwać gości, więc umówiliśmy się na wieczór. Wieczorem poszliśmy do knajpy — a właściwie do dużego namiotu, który stał tuż przy molo nad jeziorem Bukowo.  
    • @MIROSŁAW C.   I tylko białe płatki snów ukryte w oczach wydają się być ponad …smutną rzeczywistością. Refleksyjny wiersz:) 
    • ona-onej zje no-ano. on-onemu rum. E... no no!   To i mułowi towot? I wołu miot.   A po gnidę dingo, pa!   O, no i Mongołów ognomiono?
    • @Migrena Mój aparat siedzi w nadgodzinach a i tak nie nadąża:) co z tego że system wypluje dokumenty, które po kilka dniach drukowania spakuje się w kilkadziesiąt segregatorów i miesiącami będzie się je analizować, bez wniosków, bo ilość jest za obszerna. Okrutna inflacją danych. Algorytm to ogarnia systemowo, ale to wymaga ogromnych nakładów, a państwo ma tyle zadań, że tej forsy zawsze nie starczy. Aparat to cieszy, że do 10 letniego ksero w końcu dotarł toner, a jak powiedzmy lokalny aparat nie dostanie odpowiedzi od wielkiego big techa z Ameryki bo Hindus z Mandrasu stwierdzi, że nie, do kogo pójdzie na skargę, jak długo będzie to trwało;)  Mała anegdota z praktycznego działania państwa, właśnie dotyczącego konieczności pozyskania pewnej ważnej informacji z Ameryki. Od nas tak daleko nie dodzwonisz się, to za duże koszty, ale z zaprzyjaźnionej instytucji można… pierwszą próba nie udana, ale ktoś pomyślał, że u nich nic i pewnie nie odebrali, więc będzie dzwoniono od nas z nocy, stróż wpuścił, był telefon i znów głuchy… i do kogo na skargę, zasoby są zbyt małe aby za każdym razem literalnie do wszystkiego odchodzić, powierzchownie i do przodu, latać dziury w łodzi, a nie myśleć o budowie nowej.
    • Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

        To długa treść, choć przeczytałem do końca. Zresztą na tyle wartościowa, że warto było poświecić czas na jej przeczytanie.   Epoka ''Techne'' zostawiła w tyle dyskurs  między-epokowy, na rzecz szybko rozwijającego się wirusa, ponieważ władze stwierdziły, że dzięki niemu będzie można łatwiej kontrolować ludzi — ''może odczytać twoje lęki''. Nie ma co się dziwić, skoro wszyscy (niemal) chodzą pod dyktando narzucone przez zegarki, budziki, smarfony, i do tego jeszcze dochodzi AI.   ''człowiek, który stworzył sieć wszechwiedzy, sam odebrał sens transcendencji'' — tu jest ciekawie, bo nie wiadomo, o jakiego człowieka chodzi: czy o tego, który znalazł ścieżkę do transcendencji, czy o tego, który przez swoje działanie przyczynił się do jej zniszczenia.   Pozdrawiam  
  • Najczęściej komentowane

×
×
  • Dodaj nową pozycję...