ENKA PREFECTURE PREFEKTURA ENKA 演歌県

[Andrew Alexandre Owie]

"ENKA PREFECTURE" "PREFEKTURA ENKA" 演歌県

 

 

The Japanese folk "enka" 演歌 song "A Bird of Passage" 渡り鳥 [wataridori] sung by Shinobu Otowa 音羽しのぶ (born Yoshimura Chieko 吉村智恵子) in a TV show. I like the way the chorus line acсompanies the melody with nodding their heads from side to side. It is so touching!

Japońską pieśń ludową w stylu  "enka" 演歌 "Ptak wędrowny" 渡り鳥  śpiewana przez Shinobu [śinobu] Otowa 音羽しのぶ (ur. Yoshimura [jośimura] Chieko [ti-eko] 吉村智恵子) występującej w programie telewizyjnym. Podoba mi się sposób, w jaki zespół rewiowy towarzyszy melodii, kiwając głowami z boku na bok. To takie wzruszające!

 

The song is an account of a samurai girl of her travel throughout the  mountainous Echigo, Shinano, Musashi, Ko:zuke and Shimotsuke Provinces partially bordering on the Sea of Japan coastline (now Gunma 群馬県, Nagano 長野県 and Niigata  Prefectures 新潟県 of Japan) with mentioning of its famous places, including picturesque landscapes and Shintoist and Buddhist shrines. The enka contains a lot of placenames, toponyms, some of them actual for the time being.

 

 

Ta pieśń jest relacją  dziewczyny-samurajki o jej podróży przez górskie prowincje Echigo [ecigo] Shinano [śinano], Musashi [musaśi], Ko:zuke ['ko:zuke] i Shimotsuke [śimocuke], częściowo graniczące z wybrzeżem Morza Japońskiego (obecnie prefektury Gunma [gumma] 群馬県, Nagano 長野県 i Niigata 新潟県 Japonii) ze wzmianką o jej słynnych miejscach, w tym malowniczych krajobrazach oraz  świątyniach shintoistycznych [śinto] i buddyjskich. Ta enka zawiera wiele nazw miejsc, toponimów, niektóre z nich są na razie aktualne.

 

作詞：松井由利夫
Lyrics by/Tekst przez Matsui Yurio
作曲：水森英夫
Music by/Muzyka przez Mizumori Hideo

渡り鳥
A BIRD OF PASSAGE

PTAK PRZELOTNY

 

あれをごらんよごらんよあれを
信濃山脈雪の峰
胸にくすぶる未練とやらは山の向うへ飛んで行け
伊那は七谷　ここは沓掛
…渡り鳥

 

Check it out,
Check it out,
Snowy peaks of the Shinano  mountain range.
If longing smolders in your chest,
Fly to the other side of the mountain,
To Ina [city] in the valley of seven rivers [lit., a place of  seven valleys],
And this is the Kutsukage [roadside rest stop, roadside station],
… уou bird of passage

 

Spójrz na to
Spójrz na to
Ośnieżone szczyty pasma górskiego Shinano [śinano].
Jeśli żal tli się w piersi, leć na drugą stronę góry.
Ina [miasto] jest w dolinie siedmiu rzek [dosł., tam są siedem dolin],
a tutaj [przystanek przydrożny, stacja przydrożna, miejsce odpoczynku] Kutsukage [kucukage]

… ptaku ptzelotny

 

あれをごらんよ　ごらんよあれを
夢がちぎれる　上州路赤城颪しに
山ほととぎす
思い出させる　ことばかり
利根の川風　ここは月夜野
…渡り鳥

 

Check it out,
Check it out,
Your dream has been dissipated.
On the [province] Jo:shu: road the wind from [mount] Akagi is down,
Lillies of that place are unforgettable.
Meet the breeze from the Tone river, and this is Tsukiyono [roadside rest stop, roadside station]
... you bird of passage

 

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

 

Spójrz na to
Spójrz na to
Twój sen został rozproszony.
Wiatr z [góry] Akagi na drodze w [prowincii] Jōshu [dziośiu] nie wieje,
Lilie tego miejsca są niezapomniane.
Poznaj rzeczną bryzę Tone, a to już [przystanek przydrożny, stacja przydrożna, miejsce odpoczynku] Tsukiyono [cukijono]
... ptaku przelotny.

 

あれをごらんよ　ごらんよあれを
紅をひと刷毛　あかね雲
想い四十九里　大佐渡小佐渡
波と添寝の　寺泊おけさ哀しや　ここは荒浜
…渡り鳥

 

Check it out,
Check it out,
One purple paintbrush [of sunset]
The red cloud is like a reminder of the journey's end
Waves of O:sado and Ko:sado sleep together
The song and dance of "okesa" in Teradomari  [roadside rest stop, roadside station],  make sad,
And this is Arahama  [roadside rest stop, roadside station],
...you bird of passage

 

Spójrz na to
Spójrz na to
Jeden purpurowy pędzel [zachodu słońca]
Czerwona chmura jest jak przypomnienie o кońcówkę drogi
[przypomina koniec podróży]
Fale O:sado i Ko:sado śpią ze sobą [razem].
Pieśń i taniec "okesa" w Teradomari [przystanek przydrożny, stacja przydrożna, miejsce odpoczynku] zasmucają,
A to jest Arahama [przystanek przydrożny, stacja przydrożna, miejsce odpoczynku]
... ptaku przelotny.

 

A Japanese folk "enka" song "A Bird of Passage" 渡り鳥 [wataridori] sung by Shinobu Otowa 音羽しのぶ in a concert hall. Japońska pieśń ludowa, enka "Ptak Przelotny"  渡り鳥 [wataridori], śpiewana przez Shinobu Otowa 音羽しのぶ w sali koncertowej.

 

The live concerts of enkas often sung by rather young singers are mostly visited by the Japanese advanced in years. Like in Russia, they in Japan become the completed Japanese, true Yamato 大和, only in their old age.

 

Na koncerty enkas śpiewanych na żywo często przez dość młodych śpiewaków najczęściej przyjeżdżają Japończycy zaawansowani w latach. Podobnie jak Rosjanie w Rosji, w Japonii ludzi też stają się skończonymi Japończykami, prawdziwymi Yamato 大和, dopiero na starość.

 

On the other hand, enkas are often heard in many anime series designated for the young.

 

Z drugiej strony, enka są często słyszane w serialach anime przeznaczonych dla młodzieży.

 

 

Besides, enkas are very popular abroad, no less than poetry of tankas.

Poza tym enki są bardzo popularne za granicą, nie mniej niż poezja tanka.

 

Enkas are mostly melancholic ballads, and by that reason they are sometimes being parodied in Japan in a humorous, hyperbolized way, in a very gloomy, murky manner, something like that,

 

We lost employment and are now homeless,
We have no money and anything to eat.
Possibly it is the right time for us  to commit suicide.

 

Enki to w większości melancholijne ballady, dlatego w Japonii bywają parodiowane w humorystyczny, przesadny, bardzo ponury, mroczny sposób, coś w tym rodzaju,

 

Straciliśmy pracę i jesteśmy teraz bezdomni,
Nie mamy pieniędzy i czegoś do jedzenia.
Być może jest to dla nas odpowiedni czas na popełnienie samobójstwa.

 

Sentimental themes prevail in enka songs: love, memories of native places and of the good old days.

 

W enka przeważają motywy sentymentalne: miłość, wspomnienia miejsc rodzinnych i dawnych dobrych czasów.

 

There are also sadder themes of their lyrics: loss, loneliness, death. This is often played up with the help of another traditional Japanese element - "sake", in which the Japanese find their solace.

 

W ich tekstach pojawiają się też smutniejsze tematy: strata, samotność, śmierć. Często rozgrywa się to za pomocą innego tradycyjnego japońskiego elementu – "sake", w którym Japończycy znajdują swoje ukojenie.

 

Formally, enka is quite a specific genre in which there are used numerous vocal techniques, in particular vibrato and ornaments (melismas), and a pentatonic scale, as well as a limited set of varying and differently, sometimes very inventively arranged traditional melodies.

 

Formalnie enka to dość specyficzny gatunek, w którym występują liczne techniki wokalne, w szczególności vibrato i ozdobniki (melizmaty), oraz skala pentatoniczna, oraz wykorzystanie ograniczonego zestawu wariantowych i różnie, czasami bardzo pomysłowo zaaranżowanych tradycyjnych melodii. 

 

COMMENTARY
1.
おけさ okesa is a style of Japanese folk song and dance associated with Niigata Prefecture. 

 

 

おけさ okesa to styl japońskiej pieśni i tańca ludowych związanych z prefekturą Niigata.

 

 

The songs in a style of "okesa" typically describe the dialog between a man and a woman in love, as well as are sung  when  seamen drink "sake" together.

 

Zazwyczaj pieśni w stylu "okesa" opisują dialog między zakochanym mężczyzną a kobietą, oraz są śpiewane, gdy marynarze piją razem "sake".

 

Enka "The port of Koi's Okesa" おけさ恋港 sung by Sayaka Mishiro 三代沙也可 Enka "Okesa portu Koi" おけさ恋港 poświęcona  "okesa"  i śpiewana przez Sayaka Mishiro 三代沙也可

 

The motifs of drinking sake and a dialogue between a man and a woman is what that was later borrowed by enkas too.

 

Motywy picia sake i dialogu między mężczyzną a kobietą zapożyczył później także styl "enka".

 

2.
大和 Yamato  (literally "great harmony") is the ancient name of Japan (it originates from the name of Yamato province) and the name of a period in Japanese history that lasted until the 8th century. Yamato is also the name of the currently ruling dynasty in Japan. The native Japanese themselves are also called Yamato to distinguish them from the foreign minority inhabiting the country of the blooming cherry trees.

 

大和 Yamato [jamato] (czyli "wielka harmonia") to starożytna nazwa Japonii (wzięła się od prowincji Yamato) i nazwa okresu w historii japońskiej, który trwał do VIII wieku. Yamato to też nazwa dynastii panującej obecnie w Japonii. Nazywa się tak też samych rodowitych Japończyków, by odróżnić ich od mniejszości zamieszkujących kraj kwitnącej wiśni.

 

3.

四十九里 (lit., "49 ri" where "ri" means distance rather than time, one ri makes up 3 927 metres, approximately 4 km). 

 

四十九里 (dosł. "49 ri", gdzie "ri" oznacza raczej odległość niż czas, jedna mila "ri" to 3 927 metrów, około 4 km)

 

This is the last commemoration day, the 49th day after physical death in Buddhism. The true, ultimate  transfiguration of a person for a new life in heaven, the end of one's earthly path, cessation of continuous suffering.

 

To ostatni dzień upamiętniający, 49. dzień  po śmierci fizycznej w buddyzmie. Prawdziwe, ostateczne przemienienie osoby do nowego życia w niebie, koniec ziemskiej drogi, zaprzestanie ciągłego cierpienia.

 

Why did the lyricist use the word of 里 "ri" mile for the word of 日 "hi" day in the text of the enka? Firstly, that replacement of time with distance is a metaphor, any lifespan is a way, after all, a journey, and the enka is quite about a journey both in a literal and broader meaning of the word.

 

Dlaczego autor słów pieśni użył słowa 里 "ri" mila zamiast słowa 日 "hi" w tekście enka? Po pierwsze, że zastąpienie czasu dystansem jest metaforą, bo każda długość życia jest przecież drogą, podróżą, a ta enka jest podróżą zarówno w dosłownym, jak i szerszym znaczeniu tego słowa.

 

Secondly, there we have a play on words 掛詞 (かけことば) based on homonymy (同じ音). The word expression of 四十九 shijyu:ku in 四十九里  ri sounds like 始終苦, or also shiju:ku, but the latter one means not "49", but "continuous suffering", simply "life", "a path of life". There's a bundle of associations  with  such things as odyssey, theloneia, wandrin ordeals, earthly  vale (earthly existence). Of course, all those concepts are no fresh metaphors in the enka songs, but a stereotype word expressions which are common for that style of the "cruel" romances, city ballads finally formed as modern folk music (similar to souls, blues, bluegrass in the U.S. country music) only in the 60th of the 20th c.

 

Po drugie,  to gra słów 掛詞 (かけことば) opartą na homonimii (同じ音). Wyrażenie słowne 四十九 "shijyu:ku" [śi'dziuku] w 四十九里   brzmi tak samo, jak 始終苦, czyli też "shiju:ku", ale to drugie oznacza nie "49", ale "ciągłe cierpienia", czyli po prostu "życie", "ścieżka życia". Wiązka skojarzeń wiąże się z takimi rzeczami jak ziemskie trudy i cierpienia, ziemski padół (tutejsze istnienie). Oczywiście wszystkie te koncepcje nie są świeżą metaforą w pieśniach enka, ale stereotypowymi wyrażeniami słownymi, które są wspólne dla tego stylu "okrutnych" romansów, ballad miejskich ukształtowanych ostatecznie jako współczesna muzyka ludowa (podobna do souls, blues, bluegrass w muzyki country w USA) dopiero w latach 60. XX wieku.

 

4.
The translation of 渡り鳥 wataridori as "a bird of passage" or "the birds of passage" depends on the way one construes the lyric hero of the poem. Formally, from a view-point of grammar the preferable variant would be that of in plural as the Japanese words without counter words (quantifiers 数量詞) should be in plural by default. But by meaning there are two variants at once, a flock of birds on their way and a metaphor for a travelling girl (in love).

 

Tłumaczenie 渡り鳥 wataridori jako "ptak przelotny" lub "ptaki przelotni" zależy od sposobu, w jaki  jest interpretowany liryczny bohater wiersza. Formalnie, z punktu widzenia gramatyki, preferowanym wariantem byłaby liczba mnoga, ponieważ japońskie słowa bez kwantyfikatorów (数量詞) powinny być domyślnie w liczbie mnogiej. Ale przez znaczenie są dwa warianty jednocześnie: stado ptaków przelotnych i metafora podróżującej dziewczyny (najwidocznie zakochanej).

 

5.

 

大佐渡小佐渡 O:sado & Ko:sado are the bigger 大 o: and the smaller 小 ko:
parts, North West and South East, of an island of 佐渡 Sado.

 

佐渡 Sado Island

 

大佐渡小佐渡 O:sado i Ko:sado to większa 大 o:, północno-zachodnia, i mniejsza 小 ko:, południowo-wschodnia części wyspy 佐渡 Sado.

 

 

6.
添寝 (添い寝) lit., sharing a bed with one's child, co-sleeping (sleeping together), slumbering together, etc. 

 

添寝 (添い寝) dosł., dzielenie łóżka z dzieckiem, wspólne spanie (spanie razem),  itp.

 

Co-sleeping is a practice in which babies and young children sleep close to one or both parents, as opposed to in a separate room.

 

Wspólne spanie to praktyka, w której niemowlęta i małe dzieci śpią blisko jednego lub obojga rodziców, a nie w oddzielnym pokoju.

 

7.
赤城 "Akagi" [lit., red fortress] is a mountain in Gunma prefecture, an ex(tinct)-volcano.

 

 

赤城 "Akagi" [dosł. czerwona forteca] to góra w prefekturze Gunma [gumma], wygasły wulkan

 

8.
利根川 [Tonegawa] the Tone River rzeka Tone

 

 

9.
沓掛 Kutsukage roadside rest stop, roadside station

Kutsukage [kucukage] to przystanek przydrożny, miejsce odpoczynku, stacja przydrożna

 

Kutsukage Station: Rain on the Plain of Hiratsuka, 1835-1838. Stacja przydrożna Kutsukage: Deszcz na równinie Hiratsuka, 1835-1838

 

10.
伊奈は七夜 Ina wa Nanatani
Ina [city] in the valley of seven rivers

 

伊奈は七夜 Ina wa Nanatani
Ina [miasto] w dolinie siedmiu rzek

 

Ina Valley has got seven rivers (gawa), or seven river valleys, including
三峰川 Mitsumine gawa・小渋川 Koshibu gawa・遠山川 Toyama gawa・大田切川Otagiri gawa・中田切川 Nakatagiri gawa・与田切川 Yotagiri gawa・松川 Matsu gawa

 

伊那 Ina City

 

Dolina Ina ma siedem rzek (gawa), czyli siedem dolin rzecznych, w tym
三峰川 Mitsumine [micu-] gawa・小渋川 Koshibu [kośi-] gawa・遠山川 Toyama [toja-] gawa・大田切川Otagiri gawa・中田切川 Nakatagiri gawa・与田切川 Yotagiri [jota-] gawa・松川 Matsu [macu] gawa

 

 

勘太郎月夜唄 [Kantaro: Tsukiyouta] "A song about a moonlit night in Kantaro:". 伊奈 は 七 夜 Ina wa Nanatani is also mentioned there.

 

勘太郎月夜唄 [Kantaro: Tsukiyouta [cuki jo uta]] "Pieśń o księżycowej nocy w Kantaro:".  伊奈は七夜 [Ina wa Nanatani] też jest tam wspomniane.

 

11.
月夜野 Tsukiyono [lit., "moonlit field"] was another roadside rest stop, roadside station. Tsukiyono City (月夜野町 Tsukiyono-machi) was a city located in Tone District, Gunma Prefecture, Japan, now merged into the city of Minakami.

 

 

月夜野 Tsukiyono  [cukijono, dosł. pole oświetlone księżycem] było kolejnym przydrożnym miejscem odpoczynku, przydrożną stacją. Miasto Tsukiyono-mati  (月夜野町 [Tsukiyono-machi]) było miastem położonym w dystrykcie Tone w prefekturze Gunma w Japonii, obecnie połączonym z miastem Minakami.

 

12. 
荒浜 Arahama was a roadside rest stop, roadside station, now it is a train station in the village of Kariwa, Kariwa District, Niigata Prefecture, Japan

 

荒浜 Arahama była przydrożnym miejscem odpoczynku, przydrożną stacją, teraz jest to stacja kolejowa we wsi Kariwa, dystrykt Kariwa, prefektura Niigata, Japonia

 

13.
寺泊 Teradomari was a roadside rest stop, roadside station, now it is a train station in Niigata city, Niigata Prefecture, Japan

 

寺泊 Teradomari

 

寺泊 Teradomari was a roadside rest stop, roadside station, now it is a train station in Niigata city, Niigata Prefecture, Japan

 

14.
Jo:shuji, Jo:shu Road 上州路

means a road in Jo:shu: Province 上州, abridged name of Ko:zuke Province (上野国 [Ko:zuke-no kuni]).

 

上州路 Jo:shuji ['dziośu dzi], Droga Joshu oznacza drogę w prowincji Joshu: 上州, Joshu: to skrócona nazwa Prowincji Ko:zuke (上野国 [Ko:zuke-no kuni]).

 

Hiroshige ukiyo-e "Ko:zuke" from "The Famous Scenes of the Sixty States" (六十余州名所図会), depicting Mount Haruna Under Snow

Ukiyo-e [ukijo-e] "Ko:zuke" ['kodzuke] przez Hiroshige [hirośige]
z "Słynnych scen z sześćdziesięciu stanów"(六十余州名所図会), przedstawiająca górę Haruna pod śniegiem.

 

It was a province of Japan in the area of Japan that is today Gunma Prefecture.

 

Była to prowincja Japonii na obszarze Japonii, który jest dzisiejszą prefekturą Gunma [gumma].

 

Ukiyo-e (浮世絵) translates as "picture[s] of the floating world", they are woodblock prints. Ukiyo-e tłumaczy się jako "obrazy przepływającego się świata", są to drzeworyty.

 

 

Enka "The Jo:shu: road lit by the Moon through dim clouds" おぼろ月夜の上州路[Oboru Tsukiyo No Jo:shu:ji] sung by 森山愛子 (Aiko Moriyama). There's as well mentioned 上州路 Jo:shu: road. The samurai girl must be travelling like a bird of passage, due to her love's problems.

 

Enka "Droga w Jo:shu: oświetlona  Księżycem przez ciemne chmury" おぼろ月夜の上州路 [Oboru tsukiyo [cuki jo] no Jo:shu:ji] śpiewana przez 森山愛子 (Aiko Moriyama [-jama]). Tam też wspomniana 上州路 "droga w Jo:shu:". Samurajka podróżuje jako ptak przelotny, prawdopodobnie z powodu swoich problemów miłosnych.

 

おぼろ月夜 [oboru tsukiyo] "lit, or illuminated by the Moon through dim clouds" is a traditional poetic formula おぼろ月夜 [oboru tsukiyo] "oświetlony Księżycem przez przyćmione chmury" to tradycyjna formuła poetycka.

 

***

 

Japan is an unusual country: what seems to be ancient has been created recently. Enka songs appeared in the middle of the 20th century, but it seems that they have always been around, and the Japanese themselves define them as blues. They are composed by composers and poets who have to follow a strict genre rules based on folklore musical and poetic traditions.

 

Japonia to kraj niezwykły: to, co wydaje się starożytne, powstało niedawno. Pieśni w stylu "enka" pojawiły się w połowie XX wieku, ale wydaje się, że zawsze istniały, a sami Japończycy określają je jako bluesowie. Tworzą je kompozytorzy i poeci, którzy muszą przestrzegać surowych reguł gatunkowych, opartych na folklorystycznych tradycjach muzycznych i poetyckich.

And these, pure authors' songs return to the people, and one can see a boater rowing across a river in province and singing an enka song as a folk one.

 

I te całkiem autorskie pieśni wracają do ludu, i można zobaczyć wodniaka wiosłującego przez rzekę na prowincji i śpiewającego pieśń enka jak ludowa.

 

And here is the other example of a really ancient Japanese poem, tanka, written with kanji as there was no okurigana then. The poem #3399 from the Manyoshu 万葉集 sounds, as if it were written nowadays. Wow! But the road was being built from 702 to 712 A.D. 

 

A oto przykład naprawdę starożytnego japońskiego wiersza, tanka #3399 w Man'jośu 万葉集, pisanego za pomocą kanji, ponieważ wtedy nie było okurigany. Wiersz brzmi tak, jakby był pisany dzisiaj. Wow! Ale droga została zbudowana od 702 do 712.

 

信濃道者
しなぬぢは
伊麻能波里美知
いまのはりみち
可里婆祢尓
かりばねに
安思布麻之奈牟
あしふましなむ
久都波氣和我世
くつはけわが

 

On the roads in Shinano
[province, now Nagano prefecture]
A new highway is being constructed.
You don't tread on gravel,
Do not walk barefooted
Put your shoes on, honey!

 

Na drogach w Śinano [provincja, teraz prefekturą Nagano]
Budują nowy trakt.
Nie chodź po żwirze, 
Nie chodź tam boso, 
Włóż buty, kochanie!
 

 

Edytowane 12 Sierpnia 2022 przez Andrew Alexandre Owie (wyświetl historię edycji)