Skocz do zawartości
Polski Portal Literacki

THE BATTLESHIP MARCH MARSZ "PANCERNIK"


Andrew Alexandre Owie

Rekomendowane odpowiedzi

PART I

 

THE BATTLESHIP MARCH
MARSZ "PANCERNIK"
THE IRRESISTIBLE SPRIGHTLY JAPANESE NAVAL MARCH
NIEZWALCZONY JAPOŃSKI MARSZ MORSKI

 

To my mind, one of the best arrangements and performances of the Japanese Naval March "The Gunkan March". Według mnie, jedna z najlepszych aranżacji i wykonań japońskiego Marszu "Gunkan" Marynarki Wojennej.

 

"The Gunkan March", or "The Gunkan Machi ( 軍艦マーチ ), formally known as the Gunkan Ko:shinkyoku ( 軍艦行進曲 ), "The Battleship March", is the official naval march of the Imperial Japanese Navy (IJN) and of its modern day successor, the Japan Maritime Self-Defense Force (JMSDF). (In January 1958, the Maritime Self-Defense Force approved as ritual 7 out of 10 Imperial Japanese Navy ceremonial marches and songs established in August 1918).

 

"Marsz Gunkan", czyli "Gunkan Machi"
(軍艦マーチ), formalnie znany jako Gunkan Ko:shinkyoku [kosinkioku] ( 軍艦行進曲), "Marsz "Pancernik", był oficjalnym marszem marynarki Cesarskiej Japońskiej Marynarki Wojennej  i jest marszem jej współczesnego następcy, Japońskich Morskich Sił Samoobrony. (W styczniu 1958 r. Morskie Siły Samoobrony zatwierdziły jako rytualne 7 z 10 marszów i pieśni ceremonialnych Cesarskiej Marynarki Wojennej Japonii ustanowionych w sierpniu 1918 roku).

 

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

Setoguchi Tokichi 瀬戸口藤吉(1868-1941)

 

The melody of  the marching song was composed in 1897 by Setoguchi Tokichi 瀬戸口藤吉((1868-1941), then a warrant officer in the music corps of the Navy, to the poem entitled "Gunkan" ("The Battleship") and written by the multi-talented educator, naturalist and lyricist Toriyama Hiraku 鳥山啓  in 1893.

 

Toriyama Hiraku 鳥山啓(1834-1914)

 

Melodia pieśni marszowej została skomponowana w 1897 r. przez Setoguchi Tokichi [setoguci tokici] (瀬戸口藤吉)((1868-1941), wówczas oficera w korpusie muzycznym marynarki wojennej, do poematu "Gunkan" ("Pancernik")  przez wszechstronnie uzdolnionego pedagoga, przyrodnika i poety Toriyama Hiraku [torijama] (鳥山啓) w 1893 r.

 

 

The Gunkan March premiered on the 30th April 1900 during the fleet review off Kobe. Emperor Meiji conducted the review onboard the cruiser "Asama".

 

"Gunkan March" miał swoją premierę 30 kwietnia 1900 r. podczas parady floty pod Kobe. Cesarz Meiji [meidzi] przeprowadził paradę na pokładzie krążownika "Asama".

 

 

In 1882 Setoguchi enlisted as a clarinetist in the military band of the Imperial Japanese Navy in Yokosuka. Later, he became an orchestra conductor. Three years after its composition, Setoguchi made an instrumental arrangement of the song "Gunkan" for the Imperial Japanese Navy Band where he served as its bandleader.

 

W 1882 r. Setoguchi zaciągnął się jako klarnecista do zespołu wojskowego Cesarskiej Japońskiej Marynarki Wojennej w Yokosuka. Później został dyrygentem tej orkiestry. Trzy lata po skomponowaniu utworu Setoguchi wykonał instrumentalną aranżację  "Gunkan" dla zespołu Cesarskiej Japońskiej Marynarki Wojennej, gdzie pełnił funkcję dyrygenta.

 

 

The Battleship March was performed in Europe during the Imperial Japanese Navy Band's concert tour of Europe through 16 countries in 1907. The composer enjoyed a great success, and even became known as "Japanese Sousa".

 

Setoguchi Tokichi 瀬戸口藤吉(1868-1941)

 

"Marsz "Pancernik" był wykonywany w Europie podczas trasy koncertowej zespołu Cesarskiej Japońskiej Marynarki Wojennej po Europie przez 16 krajów  w 1907 r. Kompozytor cieszył się wielkim sukcesem, a nawet stał się znany jako "Japoński Sousa".

 

 

It is interesting to note that the march was originally composed in B-flat major, but was found to be too difficult for men to manage. It was transposed first to G major and then finally to F major towards the end of the Taisho era.

 

Warto zauważyć, że marsz został pierwotnie skomponowany w stylu B-dur, ale okazał się zbyt trudny do opanowania przez mężczyzn. Pod koniec ery Taisho [taisio] został transponowan najpierw na G-dur, a następnie na F-dur.

 

軍艦行進曲
GUNKAN KO:SHINKYOKU

守るも攻むるも黒鐵の
mamoru mo semeru mo kurogane no
浮かべる城ぞ頼みなる
ukaberu shiro zo tanomi naru
浮かべるその城日の本の
ukaberu sono shiro hi no moto no
御国の四方を守るべし
mikuni no yomo o mamoru beshi
真鐵のその艦日の本に
magane no sono fune hi no moto ni
仇なす國を攻めよかし
adanasu kuni wo semeyokashi

 

THE BATTLESHIP MARCH
Both to defend and to attack
the castle of the black iron (steel) floats.
The floating castle that is called "reliance"
To protect the four sides of our country, Japanese Empire
You, our battleship made all of steel,
Attack and destroy the lands hostile towards Japan!

 

MARSZ "PANCERNIK"
Zarówno do obrony, jak i do ataku
Zamek z czarnego żelaza (stali) pływa.
Pływający zamek zwany "godny zaufania",
Aby chronić cztery strony naszego kraju, Imperium Japońskie
Ty, nasz pancernik zrobiony ze stali,
Atakuj i niszcz kraje wrogów Japonii!

 

石炭の煙は大洋の
iwaki no kemuri wa wadatsumi no
龍かとばかり靡くなり
tatsu ka to bakari nabi kunari
弾撃つ響きは雷の
tama utsu hibiki wa ikazuchi no
聲かとばかり響むなり
koe ka to bakari toyomu nari
萬里の波濤を乗り越えて
banri no hato: o norikoete
御国の光輝かせ
mikuni no hikari kagaya kase

 

As soon as the smoke of coal is o'er the ocean
It keeps fluttering just like a dragon [of the Sea God],
And the sound as soon as she fires,

Resonates just like the ephemeral voice of thunder,
Travelling 10.000 miles o'er the rough sea,
So that the Empire would shine.

 

Jak tylko dym węgla nad oceanem
Ciągle trzepocze jak smok [boga morza]

A dźwięk, jak tylko okręt strzela, rezonuje jak efemeryczny głos grzmotu,
Odbywając po wzburzonym morzu 10 000 mil,
Żeby Imperium zabłysło.

 

SCHOLARLY COMMENTARY 

KOMENTARZ FILOLOGICZNY

 

1.
There are many artistic translations of the song into English, for example,
Są wiele artystycznych tłumaczeń utworu na język angielski, na przykład,

 

 

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

 

 

 

but that of mine above is the word-to-word one, and although being not so poetic and artistic, is yet more exact ale to, co powyżej, jest słowo w słowo, i chociaż nie jest zbyt  poetyckie, artystycznie, jest dokładniej

 

Vocabulary of the 1st stanza. Słownictwo pierwszej zwrotki:

 

軍艦 [ぐんかん gunkan] battleship, warship pancernik, okręt wojenny
行進曲 [こうしんきょく ko:shinkyoku] march marsz
守る [まもる mamoru] to defend do obrony
攻むる [せめる semeru] to attack do ataku
も mo and, as well as i, oraz
黒鐵 [くろがね kurogane] iron black, dark steel żelazo czarne, ciemna stal
浮かべる [うかべる ukaberu] to float, to set afloat płynąć
城 [しろ shiru] castle zamek
頼み [たのみ tanomi] reliance zaufanie, poleganie
なる [naru] (archaism) that is, that is called (archaizm) to znaczy, nazywa się
その [sono] this, that to, tamto
日の本 [ひのもと hi no moto] (archaism) Japan  (archaizm) Japonia
御国, or み国 [みくに mikuni] the (Japanese) Empire, (poetically): Japan, our country, Imperium (Japońskie), (poetycko): Japonia, nasz kraj
四方 [よも yomo] four sides, all directions, all around, here and there cztery strony, we wszystkich kierunkach, dookoła, tu i tam
べし [beshi] will (surely), be bound to, must, shall będzie (na pewno) zobowiązany do, musieć
真 ま [ma] pure, genuine, true czysty, prawdziwy
仇なす[あだなす adanasu] to do (someone) a wrong, to cause harm, to do (someone) an ill turn czynić (komuś) coś złego, krzywdzić
國 [くに  kuni] country, state, land kraj, stan, ziemia
攻めよかし [ぜめよかし semeyokashi] (imperative form, 2nd Pers.) of 攻むる (you) attack and destroy! (forma imperatywna, 2. Pers.) od 攻むる (ty) atakuj i niszcz!

 

Vocabulary of the 2nd stanza. Słownictwo drugiej zwrotki:

 

岩木 [いわき iwaki] stone wood, coal drewno kamienne, węgiel
煙[ けむり kemuri] smoke dym
大洋  [わだつみ wadatsumi] sea god, Poseidon, Neptune (figuratively), ocean  bóg morza, Posejdon, Neptun, (w przenośni) ocean

 Compare: (大海祇神社 [おおわだつみ O:wadatsumi] Shrine) Porównaj: Świątynia O:wadatsumi
龍 [たつ tatsu] dragon smok
か と [ka to] as soon as, whenever jak tylko, kiedykolwiek
ばかり[bakari] just, just like, nothing but, always, constantly po prostu, po prostu jak; nic, ale; zawsze, stale
靡 [なび nabi] to flutter trzepotać
靡くなり [nabi kunari] fluttering, to become fluttering trzepoczący
弾 [だん tama] bullet, shell kula, pocisk
撃つ [うつ utsu] to shoot (at), to fire, to attack, to defeat, to destroy strzelać, atakować, pokonywać, niszczyć
響き [ひびき hibiki] echo, reverberation, sound (esp. the distinctive sound of an object or activity, e.g.  gun, cannon) echo, pogłos, dźwięk (szczeg. charakterystyczny dźwięk obiektu lub czynności, np. działa, armaty)
雷 [いかずち ikazuchi] (rare usage, archaism) lightning, thunder (rzadkie użycie, archaizm) błyskawica, grzmot
archaic form of writing kanji archaiczna forma pisania chińskiego znaku 声 [こえ koe] voice, sound głos, dźwięk
かりtemporary, provisional, interim tymczasowe
響む [とよむ toyomu] to rumble, to sound loudly dudnić, głośno brzmieć
なり[nari] sound, ringing dźwięk, dzwonienie
萬里 [ばんり banri] 10.000 miles mil
波濤 [はとう hato:] high, large waves, surging, rough sea wysokie, duże fale, gwałtowne, wzburzone morze
乗り越えて [のりこえてnorikoete] climbing over, getting over, travelling over, riding across wspinając się, przewracanie się, podróżowanie, jazda po

光輝かせ [ひかりかがやかせ hikari kagaya kase] causative form of the verb of forma pobudzająca czasownika to shine, to glitter błyszczeć, lśnić

 

2.

Despite this march is often translated as the Warship March or the Man-of-war March, the word of "gunkan" means not "warship" or "man-of-war", but "battleship".

 

Pomimo tego marsz jest często tłumaczony jako Marsz "Okręt Wojenny", słowo "gunkan" oznacza nie "okręt wojenny", ale "pancernik".

 

"Battleship" is a heavy warship of a type built chiefly in the late 19th and early 20th centuries, with extensive armour protection and large-calibre guns.

 

"Battleship" to ciężki okręt wojenny typu tych, który były głównie budowany na przełomie XIX i XX w., z rozbudowaną osłoną pancerną i działami wielkokalibrowymi.

 

A battleship of the Imperial Japanese Navy. Pancernik Cesarskiej Marynarki Wojennej Japonii

 

Only the Japanese Navy warships above cruiser class were called "gunkan", or "battleship". 

 

Jedynie okręty Japońskiej Marynarki Wojennej powyżej klasy krążowników były nazywane "gunkan", czyli "pancernik".

 

In June 1898 Japanese Navy, following the Royal Navy of the British Empire decided to put the Imperial Crest as the bow crest of all battleships, and they were referred to as the Imperial Japanese Navy (IJN) 大日本帝國海軍 [dai-nippon teikoku kaigun] (literally, "Navy of the Greater Japanese Empire"), or the Japanese Navy 日本海軍 [nippon kaigun].

 

W czerwcu 1898 r. japońska marynarka wojenna, po Królewskiej marynarce wojennej Imperium Brytyjskiego, postanowiła umieścić herb Cesarski jako herb dziobowy wszystkich pancerników, ktory też  zaczęli nazywać się  "Cesarska japońska marynarka wojenna" 大日本帝國海軍 [dai-nippon teikoku kaigun] (dosłownie "Marynarka Wojenna Wielkiego Cesarstwa Japońskiego") lub "japońska marynarka wojenna" 日本海軍 [nippon kaigun].

 

The Imperial Crest of Japan has been the flower of Chrysanthemum, so the battleships of the Imperial Japanese Navy had got the Imperial Crest of Chrysanthemum on their bows.

 

All the battleships of the Imperial Japanese Navy bore the Imperial Crest of Chrysanthemum on their bows. Wszystkie pancerniki Cesarskiej Marynarki Wojennej Japonii nosiły na dziobie herb Cesarskiej Chryzantemy.

 

Cesarskim herbem Japonii jest kwiat chryzantemy, przeto  pancerniki Cesarskiej Japońskiej Marynarki Wojennej też miały Imperialny Herb chryzantemy na swoich dziobach.

 

3.
Many warships of the Japanese Navy contained the word of "Castle" in their names. The Akagi (赤城 "Red Castle") was the aircraft carrier that attacked Pearl Harbour. "Floating Castle" like  "Flying Fortress" are just poetic images, metaphors, hyperboles.

 

Wiele okrętów japońskiej marynarki wojennej zawierało w swoich nazwach słowo "Zamek". "Akagi"
("Czerwony Zamek") był lotniskowcem, który zaatakował Pearl Harbor. "Pływający zamek" tak samo, jak "Latająca forteca", to tylko poetyckie obrazy, metafory, hiperbole.

 

4.
There are as well some  satirical versions of the song in Japan. Its tune is also occasionally used for the school or college songs.

 

W Japonii również istnieje niektóre satyryczne wersje piosenka. Jej melodia jest również czasami używana jako piosenka szkolna lub studencka.

 

5.
During a state visit of Prime Minister Yasuhiro Nakasone in the USA in 1983, the Battleship March was performed by the U.S. Navy Band, since Nakasone held the rank of a major of the Maritime Self Defense Forces of Japan. This caused a lot of discussions and protests by WW II veterans in the US.

 

Podczas wizyty państwowej premiera Yasuhiro Nakasone w USA w 1983 r. "Marsz Pancernik" został wykonany przez orkiestrę marynarki wojennej USA, ponieważ Nakasone był majorem Morskich Sił Samoobrony Japonii.

Wywołało to wiele dyskusji i protestów weteranów II wojny światowej w USA.

 

軍艦行進曲 Gunkan Koshinkyoku Battleship March played by the German military orchestra. Marsz "Pancernik" w wykonaniu niemieckiej orkiestry wojskowej

 

6.
Initially, the poem "Gunkan" by Toriyama Hiraku had quite the other melody, but it was also the military song, though  composed by another author Yamada Genichiro 山田源一郎(1869-1927).

 

Yamada Genichiro 山田源一郎 (1869 (1970)-1927)

 

Początkowo wiersz "Gunkan" przez Toriyama Hiraku miał zupełnie inną melodię, ale była to także pieśń wojskowa, choć skomponowana przez innego autora, Yamada Genichiro [jamada gen'iciro] 山田源一郎(1869-1927).

 

APPENDIX DODATEK

 

 

Toriyama Hiraku 鳥山啓 (1834-1914) was a teacher at Wakayama Junior High School (currently Kirikage High School) and taught a natural history, which gave him a great inspiration. Originally from the Tanabe clan, he is also famous as a lyricist of the Gunkan March.

 

Toriyama Hiraku 鳥山啓(1834-1914) był nauczycielem w Wakayama Junior High School (obecnie Kirikage High School) i uczył historii naturalnej, co dało mu wielką inspirację. Pochodzi z klanu Tanabe, jest również znany jako autor tekstów Marszu Gunkan.

 

***

 

The Gunkan March music score see on Zobacz  partyturę Marszu "Pancernik" na

 

***

 

Yamada Genichiro 山田源一郎 (1869 (1870)-1927)  started researching opera 100 years ago, formed the "Kakuenkai" to popularize opera, and started opera performance activities. He was also engaged in the journalistic activities and published the music magazine "Music Shinpo" and acted as a scholar and educator who wrote many textbooks such as "Secondary Education Songbook". Herewith he greatly contributed to the development of the music education in Japan.

 

Yamada Genichiro 山田源一郎 (1869 (1970)-1927) rozpoczął badania operowe 100 lat temu, założył "Kakuenkai" w celu popularyzacji opery i rozpoczął działalność związaną z wykonawstwem operowym. Zajmował się także działalnością publicystyczną i wydawał magazyn muzyczny "Muzyka Sinpo" oraz działał jako naukowiec i pedagog, który napisał wiele podręczników, m.in. "Śpiewnik dla szkół średnich". Tym samym znacząco przyczynił się do rozwoju edukacji muzycznej w Japonii.

 

***

 

Symbolism of the Sun has been ingrained into Japanese mythology and religious practise since ancient times. The Flag of the Rising Sun (旭日旗, Kyokujitsu-ki) was being adopted as the сrest since ancient times by the samurai families, such as the Ryuzojis in Hizen and the Kusanos in Chikugo.

 

Symbolika Słońca jest zakorzeniona w japońskiej mitologii i praktykach religijnych od czasów starożytnych. Flaga Wschodzącego Słońca ( 旭日旗 , Kyokujitsu-ki) była od czasów starożytnych przyjmowana jako herb przez rodziny samurajów, takie jak Ryuzoji w Hizen i Kusano w Chikugo.

 

After the beginning of the Meiji Restoration era,  it became the official war flag for the Japanese Imperial Army (1870), then, being also known as the Flag with 16  Rays (十六条旭日旗

Jyurokujo-Kyokujitsu-ki ), it was also adopted in 1898 as the naval ensign for the Imperial Navy. It is also still in use by the Japan Maritime Self-Defense Force.

 

Po rozpoczęciu ery restauracji Meiji stała się oficjalną flagą wojenną dla Japońskiej Armii Cesarskiej (1870), a następnie znana była również jako flaga z 16 promieniami (十六条旭日旗
Jyurokujo-Kyokujitsu-ki), i w 1898 r. była również przyjęta  jako flaga Cesarskiej Marynarki Wojennej. Jest również nadal używana przez Japońskie Siły Samoobrony Morskiej.

 

The ensign of the Imperial Japanese Navy (the Navy of the Empire of Japan from 1869 until 1947) and Japan Maritime Self-Defense Force. Flaga Cesarskiej Marynarki Wojennej Japonii (Marynarka Wojenna Cesarstwa Japonii od 1869 do 1947 r.) i Japońskich Morskich Sił Samoobrony.

 

With the establishment of the Self-Defense Forces in 1954 (Showa era), the Maritime Self-Defense Force adopted the Rising Sun Flag as the "Self-Defense  Navy Flag". As the Flag of Good Fortune, it can still be seen on some commercial products, and as the original logo of The Asahi Shimbun (朝日新聞 The Morning Sun). 

 

Wraz z utworzeniem Sił Samoobrony w 1954 r. (epoka Showa), Morskie Siły Samoobrony przyjęły flagę Rising Sun jako "flagę marynarki Samoobrony". Jako "Flaga Szczęścia" można ją również zobaczyć na niektórych produktach komercyjnych, oraz jak oryginalne logo gazety The Asahi Shimbun (朝日新聞 The Morning Sun). 

 

Ironically, but the flag of the Shogunate Army that fought against the Meiji Government in the Meiji Restoration era, the flag known as Hinomaru (日の丸 circle of the sun) or Nisshōki (日章旗, the flag of the sun) remains the official state flag of Japan up to now.  For the first time in history of Japan the Emperor Monmu decorated his ceremony hall with  the Nissho (日章, the flag with the golden sun),  or Hinomaru (日の丸), for the new year celebrations in AD 701.

 

Jak na ironię, ale flaga armii szogunatu, która walczyła przeciwko rządowi Meiji w erze restauracji Meiji, znana jako Hinomaru (日の丸 krąg słońca) lub Nisshōki (日章旗, flaga słońca) pozostaje oficjalną flagą państwową Japonia do tej pory. Po raz pierwszy w historii Japonii cesarz Monmu ozdobił swoją salę ceremonialną Nissho (日章, flaga ze złotym słońcem) lub Hinomaru (日の丸), na obchody Nowego Roku w 701 r n.e.

 

Later in history, Shoguns of the Minamoto used the flag of Shirachikamaru (白地赤丸, red circle on white background) as a symbol of the national unity.

 

Później w historii Szogunowie Minamoto używali flagi Shirachikamaru (白地赤丸, czerwone kółko na białym tle) jako symbolu jedności narodowej.

 

 

The fleet of Kuki Yoshitaka, a naval commander under Oda Nobunaga, also used the Hinomaru on his warships.

 

Flota Kuki Yoshitaka, dowódcy marynarki wojennej pod dowództwem Ody Nobunagi, również używała Hinomaru na swoich okrętach wojennych.

 

***

 

The picture  shows Kuki Yoshitaka’s fleet, with the largest of that time warships, the Atakebune 安宅船 / 阿武船, going into battle under the flag of  Hinomaru. Kuki Yoshikata's fleet in 1593.

 

 

Obraz przedstawia flotę Yoshitaki, z największym ze współczesnych okrętów wojennych, Atakebune (安宅船 / 阿武船), zmierzającą do bitwy pod banderą Hinomaru. Flota Kuki Yoshikata w 1593.

 

TO BE CONTINUED
CIĄG DALSZY NASTĄPI

 

 

 

Edytowane przez Andrew Alexandre Owie (wyświetl historię edycji)
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się


×
×
  • Dodaj nową pozycję...