Skocz do zawartości
Polski Portal Literacki

Rekomendowane odpowiedzi

Opublikowano (edytowane)

IN VINO VERITAS... IN A CHINESE WAY

 

李白将进酒
lǐbái jiāng jìn jiǔ
libo zoing zin ziu
Li Bai "Przynieście wino"

 

君不见
jūn bù jiàn
gun but gian
czy nie widzicie

 

黄河之水天上来
huánghé zhī shuǐ tiān shànglái
hongho zi sui tian sionglai
wody Żółtej Rzeki spadają z niebiańskiego szczytu

 

奔流到海不复回
bēnliú dào hǎi bù fù huí
bunliu do hai but hiu hai
wpadną do morza już nigdy nie wrócą

 

君不见
jūn bù jiàn
gun but gian
czy nie widzicie

 

高堂明镜悲白发
gāotáng míngjìng bēi bái fà
godong bvingging bi bik huat
w blasku luster wysokich sal pałacowych smutek z powodu siwych włosów

 

朝如青丝暮成雪
zhāo rú qīngsī mù chéng xuě
diao zvu cingsi bvoo sing suat
rano są jak czarne pasma, wieczorem zamieniają się w śnieg

 

人生得意须尽欢
rénshēng déyì xū jìn huān
zvinsing dik`i sun zin huan
w życiu człowieka wszystkie działania powinny przynosić radość

 

莫使金樽空对月
mò shǐ jīn zūn kōng duì yuè
bvok su gim zun kong dui gvuat
pusta szklanka nie może patrzeć na księżyc

 

天生我材必有用
tiān shēng wǒ cái bì yǒu yòng
tian sing gvoo zai bit iu iong
niebo stworzyło mnie, abym mógł wykorzystać swój talent

 

千金散尽还复来
qiānjīn sàn jǐn hái fù lái
ciangim san zin huan hiu lai
marnuję tysiąc złotych [monet], które znowu do mnie wracają

 

烹羊宰牛且为乐
pēng yáng zǎi niú qiě wéi lè
ping iong zai gviu cian ui lok
przygotujcie jagnię, oskórowajcie byka dla naszej radości

 

会须一饮三百杯
huì xū yī yǐn sānbǎi bēi
hue su it im sam bik bai
na raz musimy pić trzysta kubków

 

岑夫子
Cén fūzǐ
gvim hu zu
mistrz Tseń

 

丹丘生
dān qiū shēng
dan kiu sing
nauczyciel Dańciu

 

将进酒
jiāng jìn jiǔ
zoing zin ziu
przynieście wino

 

杯莫停
bēi mò tíng
bue bvok ting
kubki nie powinny dokończyć się

 

与君歌一曲
yǔ jūn gē yī qū
u gun go it kiok
zaśpiewam wam piosenkę

 

请君为我倾耳听
qǐng jūn wèi wǒ qīng ěr tīng
cing gun ui gvoo king ni ting
proszę, skierujcie na mnie uszy

 

钟鼓馔玉不足贵
zhōng gǔ zhuàn yù bùzú guì
ziong goo zuan gviok butziok gui
gongi, bębny, wykwintne jedzenie, jaspis... co w nich jest?

 

但愿长醉不复醒
dàn yuàn cháng zuì bù fù xǐng
dan gvuan diong zui but gvuan sing
chcę być zawsze pijany i nigdy nie trzeźwy

 

古来圣贤皆寂寞
gǔlái shèngxián jiē jìmò
goolai singhian gai zik bvok
od czasów starożytnych mędrcy są samotni

 

惟有饮者留其名
wéiyǒu yǐn zhě liú qí míng
ui`iu im zia liu gi bving
tylko pijacy zostawiają swoje nazwiska [w historii] 

 

陈王昔时宴平乐
chén wáng xī shí yàn pínglè
ding ong sik si ian binglok

monarch Cheń ucztował w [pałacu] Pinłe

 

斗酒十千恣欢谑
dǒujiǔ shíqiān zì huān xuè
doo ziu sip cian zu huan hiok
dziesięć tysięcy dou wina -
precz z miarą bawcie się dobrze

 

主人何为言少钱
zhǔrén hé wèi yán shǎo qián
zu zvin ho ui gvian siao zian
dlaczego gospodarz jest usprawiedliwiony brakiem pieniędzy

 

径须沽取对君酌
jìng xū gū qǔ duì jūn zhuó
ging su goo cu dui gun zviok
natychmiast idź i kup wino

 

五花马
wǔ huā mǎ
gvoo hua ma
pięć karogniadych koni
 

千金裘
qiānjīn qiú
ciangim giu
moje futra (będą wycenione na) tysiąc złotych [monet]

 

呼儿将出换美酒
hū ér jiāng chū huàn měijiǔ
hoo zvi ziong cut huan bviziu
zawołajcie chłopca, niech  to weźmie i zamieni na dobre wino

 

与尔同销万古愁
yǔ ěr tóng xiāo wàn gǔ chóu
u gun dong siao bvan goo ciu
i razem z wami zapomnę o troskach dziesięciu tysięcy wieków

 

Komentarz uczonego

 

1) Druga linia jest w języku mandaryńskim, trzecia w dialekcie heluo, czyli Mingnan, jednem z hokkienów lub dialektów południowych Chin, prowincji Fujian i Republiki Chińskiej na Tajwanie.

 

2) Języki chińskie, różniące się fonetyką w poszczególnych prowincjach, łączy pismo hieroglificzne, ponieważ hieroglify przekazują znaczenie słowa, a nie jego brzmienie.

Jeśli ktoś zostanie trafiony przez Pana Apopleksowicza, dosłownie stracie zdolność mówienia i przestanie rozumieć mowę przez ucho, będzie mógł dobrze porozumiewać się na piśmie z innymi znającymi, tak jak on, chińskie znaki. Różne części i struktury naszego mózgu są odpowiedzialne za rozpoznawanie znaczenia poprzez grafikę i rozumienie dźwięków mowy, fonetyku.

Tak więc hieroglify są tym, co w rzeczywistości jednoczy Chiny, czyni je jedną całością, ponieważ hieroglify są takie same dla wszystkich chińskich, czy to w Pekinie, czy w Singapurze, zwłaszcza, że struktura gramatyczna języka chińskiego jest wszędzie analityczna. Kiedy spotkałem Chińczyków, którzy nie rozumieli mandaryńskiego, wziąłem zeszyt, długopis i pisałem, a oni zrozumieli, ale śmiali się i nazywali mnie „wesołym wujkem, który nie mówi, ale pisze”.

 

3) Li Bai, alias Li Bo, alias Li Po (李白) (701-762) to wielki chiński poeta z dynastii Tang. Był znany również jako świetny pijak. Dobry pijak Po. 

 

4) Jego wiersz 《将进酒》 jest tłumaczony jako "Przynieście wino", "Zaproszenie do wina" ("Zaproszenie do picia" ), "Chęć do wina" itd.

 

5) trzysta kubków - hiperbola tkwiąca w poetyce Li Bai'a.

 

6) mistrz Tseń, nauczyciel Dańciu - przyjaciele i towarzysze picia Li Bai'a. 

 

7) Dou - miara objętości równa 10,3 litra; nazwa pojemnika na wino.

 

8) Pinłe - nazwa pałacu.

 

9) Poetka i tłumaczka wiersza na język rosyjski Anna Achmatowa, na przykład, rozszyfrowuje Ceń wana, monarchę Ceńa, księcia Ceńa jako Cao Zhi (192-233), słynnego poetę, spadkobiercę cesarza Cao Cao.

 

***

 

Mieszkańcy prowincji Fujian uważają Li Bai'a za swojego poetę, ponieważ stolica Chin znajdowała się za jego życia nie na północy, ale na południu Chin. W erze Tang Chińczycy mówili językiem, z którego wyewoluował dziś Heluo, który z kolei jest blisko spokrewniony z Hokkienem. Tylko Bóg wie, jak w tamtym czasie faktycznie brzmiał język chiński. Rekonstruktorzy mówią, że wiersz Li Bai'a brzmiał tak.

 

 

Ale dzisiaj wiersz Li Bai'a w formie piosenki w dialekcie mingnańskim lub heluo brzmi, IMHO, idealnie, jakby był w nim napisany. Piosenka z tekstami Li Bai'a w dialekcie Mingnan, popularnym w południowych Chinach i na Tajwanie. Śpiewa chłopiec z chóru Ruifeng Elementary School w Tainan City w Chinach na południowym Tajwanie.

 

 

Oto jak ta sama piosenka z tymi samymi wersetami tego samego poety i w tym samym dialekcie chińskim jest śpiewana przez starszego pana w restauracji na Tajwanie.

 

 

Ten wiersz ma wiele innych muzycznych adaptacji, z których jedną wykonał chór National Taiwan University Choir. Wybieram  najlepsze przykłady, ale oczywiście według własnego gustu.

 

 

Ale mi podoba wszystko, co jest Tajwańskie, szlacheckie i białe. Szlachta i burżua z północnych prowincji mandżurskich Heilongjiang i Jilin uciekli na Tajwan. Dla nich mandaryn był rodzimy. Mandaryński pochodzi od słowa "mengdaren", mandżur. Na Tajwanie opanowali Hokkiena, ale głównym językiem na wyspie pozostaje mandaryński, jak w Chinach kontynentalnych. Tylko tam nazywa się putonghua, wspólnym językiem. Tak poza tym! Jak brzmi wiersz Li Bai'a po mandaryńsku, putonghua? Posłuchajmy!

 

 

Istnieją inne taneczne interpretacje wiersza.
Ale wszystkie interpretacje, poetyckie, muzyczne i taneczne, mają jedną wadę: w przeciwieństwie do tekstu oryginalnego nie oddają idei wielkiego poety - nie pokazują, jak MĘŻCZYZNA, bohater wiersza, konsekwentnie upija się do rzeczy lekkomyślności. Nie chodzi tylko o kulturę popularną, bo nawet Anna Achmatowa nie poradziła sobie. Chinka, która dobrze zna rosyjski, przyznała, że była zachwycona wersją Achmatowa. Ale nie czuła w tłumaczeniu pijanego męskiego charakteru.

 

Kungfu (wushu) pijany styl

 

ZAMIAST POSŁOWA

An Qi (安琪) to pseudonim poetki Huang Jiangping z południowego Fujianu, która zacząła publikować w 2002 roku i wkrótce znalazła się w pierwszej dziesiątce "najlepszych młodych poetek nowego wieku" (2009): "Pamiętam Żółtą Rzekę Li Bai'a - wody Żółtej Rzeki wypływają z nieba, ale to nie jest Żółtą Rzeką z realnego świata. Żółta Rzeką przez wiersza Li Bai'ego to produkt, który wyłania się z ust poety dzięki bezgranicznej wyobraźni i pomysłowemu językowi. Ten poziom jest osiągalny tylko dla garstki poetów".

 

***

 

Zobaczcie także tłumaczenie literackie tego i innych wierszy Li Bai'a autorstwa Aleksandra Abajeva, Polska, tutaj

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

 

 

Edytowane przez Andrew Alexandre Owie (wyświetl historię edycji)
Opublikowano (edytowane)

@Franek K

1) 千金 散尽 还 复 来
2) 千金 裘
gdzie 千金 qiānjīn to tysiąc złotych [monet], ale dosłownie 千 tysiące + 金 złoto. A więc to nie są polskie dwa tysiące z piosenki Agnieszki Oseckiej o ludziach w okularach. ("Potem wiążą koniec z końcem za te polskie dwa tysiące").
Żeby uniknąć nieporozumień, wszędzie zmieniłem "tysiąc złotych" na "tysiąc złotych monet", choć co to za "tysiąc złotych", to wynika z kontekstu.
Doświadczona i przebiegła Anna Achmatowa, w swoim rosyjskim tłumaczeniu,  zamieniła "tysiąc złotych" na "bogactwo", aby otrzymać tysiąc rubli w kasie. Aktywnie nie lubię jej tłumaczenia.
Moje tłumaczenie jest tylko dosłowne, coś dla poety i autorów przekładów literackich.

 

@Franek K

Rozumiem, że to był żart. Pytanie jest oczywiście interesujące. Ale poeta z pewnością nie rabował banków. Sprzedawał wszystko, co miał, gdyby jego rury się paliły.

 

 

Edytowane przez Andrew Alexandre Owie (wyświetl historię edycji)
Opublikowano

Skoro tak, to daj ten tysiąc z powrotem. Będzie polska wartość

Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

Opublikowano (edytowane)

@Franek K

Nie mogę, bo przychodzi mi na myśl wers z innej piosenki Agnieszki Oseckiej, "Siedzieliśmy na dachu": "... za każdy pocałunek - zapłać; //Albo wróć!" 
Ale co jest zrobione jest zrobione! Besides it makes no sense! So, boys, no homework tonight! Enough to remember the character of Liz Hurly in the Bedazzled, 2000.

 

 

@Franek K

I am kidding; I've sunk in my stream of consciousness a little bit! 

 

 

Edytowane przez Andrew Alexandre Owie (wyświetl historię edycji)

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się


  • Zarejestruj się. To bardzo proste!

    Dzięki rejestracji zyskasz możliwość komentowania i dodawania własnych utworów.

  • Ostatnio dodane

  • Ostatnie komentarze

    • zakwitła róża i bez zakwitł miłości kolejny dzień   zakwitły mimo że było pochmurnie padał deszcz   ja zaś to widząc uśmiecham się czuje to coś   co pozwala zrozumieć owe piękno które świat ozdabia   zakwitła róża i bez spełnił się mój sen że nie ma nicości   że wszystko co kwitnie ma w sobie sens jest światłem   światłem o które warto  walczyć wierzyć w nie
    • Popyt rodzi podaż Odwieczne prawo ekonomii Lecz najczęściej bywa tak Że „góra rodzi mysz” Niezadowoleni z efektów Wyklinamy, przeklinamy los Spodziewamy się zbyt wiele Otrzymujemy za to marne grosze. Ostatnio się dużo poprawiło Nareszcie!!! --- hosanna!!! Muszę zacząć dziękować, Wielbić pana! Nauczony doświadczeniem jednak Nie wpadam w strzelistą euforię Im wyżej się wzniosę Tym boleśniejszy upadek. Warszawa, 1 V 2025
    • Zaloguj się, aby zobaczyć zawartość.

      Wiesz, kto miał barwną młodość, to miał. Ja bym grosza nie dał za powrót do tamtych czasów. Kojarzą mi się z bólem i cierpieniem. Teraz nie jest wcale lepiej. 
    • Kiedy spod kontusza ukradkiem spozieram Kiedy wzrokiem błądzę i omamy miewam Twoje kształty kuszą członki rozpalone  Po mym czole płyną krople rozsierdzone.   Karabelę trzymam jeszcze chodzi cała  Nie tak dawno przecież siekała Moskala  Wobec kocich wdzięków martwa w pochwie leży  A pchała i cięła wielu sławnych męży.    Ty potrafisz czule chustę ofiarować  Nią na moim ciele miłość rozplanować  Gorejące strofy pod powałą składam Pójdą w honor czyny a w ruchach ogłada.   Gdzie pasieki zapach kłębi się pod strzechą  Gdzie bydlątka młode kopytkami krzeszą  Mościsz sobą gniazdko turlasz się po zbożach  Stoję jak ten ciołek przy wieczornych zorzach.    Znów radując oczy skubię frędzle pasa  Jakaś niemoc trzyma postacią przestrasza  Podjąłem wyzwanie i zwiewną zasłonkę  Spuściłem na ziemię na kwitnącą łąkę.     Dech już nie zapiera z płuc powietrze zległo  Zimno orzeźwiło rumieńcami spiekło Teraz dłonią gładzisz tak zmęczone ciało  Które kona setnie… Tobie ciągle mało.    Unosisz zasłonę członki tchną spokojem Ciało rozpalone pachnie organ znojem Łatwo nie odpuszczasz na nic marcepany Wstań do walki „bracie”… słyszysz tarabany.
    • @Naram-sin  A to mnie zaskoczyłeś, do głowy by mi nie przyszło, poprawiłam, co racja, to racja. Dziękuję :)
  • Najczęściej komentowane

×
×
  • Dodaj nową pozycję...