czar szarad

[ja_bolek]

W "Szaradziście" nr 4 z 1973 r., Jerzy Żebrowski ("AKTYN"),
zamieścił nowy typ szarady, i nazwał ją ... ASOCJATKA.
Nie rażą już nas 'wytłuszczone' liczebniki!
W czym rzecz?
Należy odgadnąć synonimy (bliskoznaczniki) wyrazów złożonych WERSALIKAMI.
Ilość sylab w wyrazie oznaczonym WERSALIKAMI wskazuje,
na ile wyrazów poprzedzających należy zwrócić uwagę.
Bowiem ilość liter w tych poprzedzających wyrazach
wskaże miejsce poszczególnych sylab wyrazu szukanego
w haśle rozwiązania.
Sylaby odgadniętych synonimów, uszeregowane zgodnie
ze wskazówkami, utworzą końcowe hasło - rozwiązanie asocjatki.
Każda sylaba występuje w tekście dwukrotnie.

Przykładowo w wersie ...

"Jakże na świecie czysto ROBI się i jasno,"

odgadywanym synonimem ROBI jest wyraz 'staje'.
Są zatem dwie sylaby ... sta - je.
Zwracamy uwagę na ilość liter w dwóch wyrazach
poprzedzających ROBI( sta-je).
I tak sylabie 'STA' odpowiada wyraz 'świecie'= 7 liter. Jest to 7-ma pozycja
w ROZWIĄZANIU.
A drugiej sylabie 'JE', odpowiada ... 'czysto' = 6 liter.


KRAJOBRAZY ZIMY

Jakże na świecie czysto ROBI się i jasno, 1-
Choć mgłą gęstą zasnuły się połacie nieba, 2-
Miła, w noc tę, gdy SYPIE śnieg, jak pyłek z gwiazdy, 3-
Chodź, drogą przez las biały pójdziemy przed siebie. 4-
5-
6- je
Ta noc zimowa NIESIE spokój, ukojenie, 7- sta
Tu są cieniem przeszłości WIECZNE życia troski, 8-
I chyba tylko wiatru lodowate tchnienia 9-
w drzew szumiących nad nami ZAWODZĄ gałązkach. 10-
11-
12-
Z wierzchołków niebotycznych DROBINY srebrzyste 13-
Opadają , gdy nimi wiatr mocniej zatrzęsie;
Zieleń drzew , barwne błyski wśród bieli najczystszej -
One są w tym pejzażu kolorami szczęścia.


SPOKOJNIE, jakby w rytmie zegara uderzeń,
Białe płaty spływają na las i drogę -
Zda się, że to śnieżynek puszystych kobierzec
ANIOŁY - duchy zimy - ścielą nam pod nogi.

Tknąwszy igliwie świerku, tonącego w bieli
Rozkruszyłaś ZWAŁ śniegu; starczy go poruszyć -
Bezszelestnie GAŁĄZKI sypią się ku ziemi
W chmurze białego pyłu, zmarznięte i kruche.

Z niebios wciąż roziskrzone, DROBNE gwiazdki płyną,
W włosach, miła SKRYWAJĄ ci się, niczym perły;
Jesteś jak biała PANI w diademie z śnieżynek -
Więc nie dotykaj włosów - i czaru nie przerwij!

Tak otacza nas ciszą piękna noc zimowa
I niosą spokój sercu małe płatki śniegu.
Pójdziemy białą drogą - pojmując bez słowa
Czar tych chwil - z blasku oczu i ciepła uśmiechów ...

"AKTYN"

(Kalendarz Szaradzisty - 1974)


Sylaby rozwiązania: płat-ją-bia-tycz-o-ki-pa- ma- sta-da-nie-ła-je

[ja_bolek]

Z Kalendarza Szaradzisty 1977 ...


ZATRZYMAĆ CZAS
(asocjatka)

Zatrzymać czas!
W ekstatycznej, krótkiej chwili szczęścia
Zastygnąć, trwać bez końca!
Niech na zegarach ZAWSZE czas tej chwili będzie (2-8)
Upragnionej, kojącej ...
Wstrzymać czas! W sekund szczęście
Tchnąć moc trwałego życia,
By wszechświat nieskończony, WSZECHCZASU pojęcie (2-11-12)
Nie były tylko słowem bez pokrycia.
Nim w grze o kości OGRA nas los ze wszystkiego, (1-5)
Nim przyjdzie nieuchronnie KRESU czas, nim stwierdzisz, (9-12)
Że w wędrówce twej BRAK JEST juz celu jasnego (8,4)
Nim w bagażu doświadczen twym udziałem będzie
Żal, co rozdziera serce niby lemiesz,
Który KROI trwajaca w ukojeniu ziemię, (7-5)
Ból, gdy się na marzenia obejrzysz strwonione
Nim OSTATNIE wybiją godziny ... (9-10-3)
Nim runą w proch twe kości trudem przeciażone,
Jak GŁÓWNE ściany gmachu - zmurszałe ruiny ... (11-3)
Cóż z życia przeżytego bogato, UCZCIWIE, (5-10-6)
Gdy tylko pustka nocy GŁUCHA, niezgłębiona,
Stanie kiedyś na strazy zapomnianych cieni
I zapomnianych dokonań.
Nie! Niech los nie da zaznać dni, co stale
W gnuśnym płyną ZADUCHU szarzyzny i nudy. (1-7-5)
Na uniesienia fali
Oczekuj spełnienia cudu!
Nim zycie ci krok pochyli
I ugrzęźnieśz w bezsensu bagnie -
Wstrzymaj czas! W takiej chwili,
Kiedy s a m tego zapragniesz! ...

"AKTYN"

Sylaby rozwiązania: (nie-ci-rze-noś-wiecz-od-śmier-ma-tel-o-ne-nie)

[ja_bolek]

Z Szaradzisty 23-24/75

ANNA
(asocjatka)

Po dniu słonecznych wrażeń usnęła zmeczona,
Gdy cicho płonął zachód pod nadmorskim niebem,
W swoich włosach twarz skrywszy jak WIERZBA uśpiona,
Kołysana miarowym jak oddech powiewem.
Na ustach milknie jeszcze nie wypowiedziane
Zapytanie, jak CZUJE się dzis moja mała?
Na nogi ciepłe PLEDY złożę i zostanę
Czuwać, by ciemne SIŁY snu jej nie zabrały.
Widzę jak żyje we śnie, chociaz jest tu przy mnie
Śledząc, KOGÓŻ zaprasza lekkim ruchem dłoni,
Czy w tajemnych marzeniach WYMAWIA me imię,
Czy mój to z GŁOSU serca obraz się wyłoni?
Jej wargi rozchylone KUSZENIA słodyczą,
Pocałunków nadziei nawet w snach nie szczędzą,
I wyrażają, milcząc , czuła obietnicę,
Że i na jawie słów złych wymawiać nie będą.
Dla codziennego szczęścia i dla trosk zwalczenia,
USUNIĘCIA z chusteczki mokrych śladów płaczu,
Trzeba uczucia,które łzy w oddech zamienia,
BLIŹNI rany złych wspomnień, w pamięci je zatrze.

"AKTYN"

Sylaby rozwiązania: (i-wy-ko-mo-bie-mie-wa-ce-nia-go)

[ja_bolek]

KOZIOROŻEC

Panom spod Koziorożca (może nie jedynie?),
Którym w wieku podeszłym marzą się konkury,
Przedstawiam dykteryjkę o młodej dziewczynie
I szalenie żywotnym starszym panu, który
Był pewien , że ożenek już mu nie zaszkodzi,
A wtedy, gdy OZNAJMI ksiądz, że zaręczyny
Zostały dokonane, poczuje się młodziej.
Tak się stało. Lecz sprawił to kaprys dziewczyny.
Że chciała, by do domu zanieść ją spróbował.
Z początku ŻWAWO ruszył, po schodach wprost śmiga,
Lecz że wnet przeciążony niby BAGAŻOWA
Winda, co przez pięć pięter zbytni ciężar dżwiga,
Poczuł się nasz pan młody, więc do drzwi mieszkania
Na nogach wszedł już chwiejnych , umęczony strasznie;
Idylla ROMANTYCZNA, tete-a-tete z wybranką,
Niestety, nowożeniec lada chwila zaśnie,
Bo mu szczęśliwa głowa ciąży nieprzytomnie,
Drobniutkich BŁYSKA iskier setka przed oczami,
A tu jeszcze przyniosła balsam starych wspomnień
Płyta, co lirycznymi rozbrzmiewała DŹWIĘKAMI ...
Cóż, dalszy bieg wydarzeń przemilczeć już wolę,
By stempla ktoś nie przybił wprost Koziorożcowi:
ZAUWAŻ! Czy w tradycji ten stwór, grając rolę
Rogacza symboliczną, symboliczną przetrwać postanowił? ...
WYMYŚLONA, nie przeczę, jest powiastka sama,
Lecz czy nie dość w niej znaleźć można zawartości,
Gdy idzie o sens kwestii? ... Wszak jak wieści fama,
Sprawa niemiły obrót przybiera w całości...

"AKTYN" (K. Sz. 1976)

Sylaby rozwiązania: (stro-si-jo-ga-o-wa-u-mi-gło-to-ro-na-wa)

[ja_bolek]

STRZELEC

Kiedyś miał poważanie NAGI strzelec,
Gdy dłoń sprawnie cięciwę łuku naciągała
I na cel kierowane, OSIĄGAŁY wiele
Uznania dla łucznika precyzyjne strzały.

Choć w futbolu współczesnym inne są już szczyty
Sportowego sukcesu, piłkarz z dumą przecież
W wielkim prasowej notatki NAGŁÓWKU wyczyta
O s t r z e l e c k i c h sukcesach z ostatniego meczu.

Gdy na stadionie zagrzmią mu TRĄBY i gwizdki,
Kiedy wśród trybun nastrój euforii zagości,
Za celny strzał do bramki dałby chyba wszystko
I za poklask ZYSKANY u swej publiczności.

Któż by się oszczędzał, gdy ważne szalenie
To tylko, ABY piłki nie zhańbić się stratą?
Strzelec na każdym kroku walczy z poświęceniem
( Choć często LECZY potem kontuzje przez lata ...)

Lecz jeśli się Strzelcowi przydarzy niechcący
W trybuny posłać piłkę po podaniu z bliska -
Ramiona smętnie zwiesi, jak WIERZBA płacząca
I najchętniej by wtedy wymknął się z boiska.

Wstyd źle grać, kiedy świat się piłką pasjonuje,
A dobry styl w futbolu ceniony jest wielce!
Więc młodego adepta gry wciąż fascynuje
Najwyższa godność boisk: miano Króla Strzelców!

"AKTYN" (K. Sz. 1976)

[ja_bolek]

ROK W PEJZAŻACH

SADY

Każdy zmysł w tej scenerii ekstazie ulega:
Oto wiosenne sady w białym kwiecie toną!
CZUCIA nie trzeba wcale nadto wrażliwego,
By ich upojny zapach z dala cię owionął.

Pośród ciepłego wiatru delikatnych objęć
trwa sad, jak w upojeniu orszak narzeczonych,
czarujących urodą, nieskalanych kobiet
W ŚLICZNIE skrojonych sukniach, w powiewnych welonach.

Na tle znaczonym słońcem i traw zielonością
Jak barwne, jakże CUDNE białe kwiaty wiśni!
W obliczu tej gry Swiateł, barw doskonałości
Zda się, że śnisz na jawie i że sen wnet pryśnie.

UMIESZCZONO ten obraz w niejednym już wierszu,
W niejednym poemacie, lecz nie koniec na tym
I POGLĄDY wciąż słychać, że z poetów pierwszym
Będzie ten, który odda subtelny czar kwiatu.

Ciesz oczy, patrząc jak za słońca sprawą
Z nowym kwieciem nadzieja nowej wiosny płynie
I jak każde dawne, ZWYCZAJOWE prawo
Zerwany kwiat we włosy wepnij swej dziewczynie.

Biel w kruczoczarne włosy wplecione twą ręką
Obok kobiecej twarzy - to skończone piękno.

"AKTYN" (K. Sz. 1978)

Sylaby rozwiązania: (o-no-nie-ne-pięk-pi-sa)

[ja_bolek]

NIKT O TYM NIE WIE

(asocjatka)

Nikt o tym nie wie. Olśnił cię przed chwilą
Czar TWARZY ,oczu i wysmukła ręka.
Miła fryzurka w bardzo modnym stylu
Kolczyk i TKANA gustownie sukienka.

Nikt o tym nie wie. Przed światem osłaniasz
Fakt że jej widok bardzo cię poruszył
I że planujesz SEKRETNE spotkania
Widzisz je niemal oczyma swej duszy.

Jak ciemnej WNĘKI nastrojowe cienie
Zakątek serca kryje sekret płochy:
Czy jest w tym KIEPSKi losu żart, złudzenie,
Chwilowy kaprys, czy naprawdę kochasz?

Jest bzem pachnącym i LIPCA uśmiechem,
ŁANY się złocą , tańczą w cykad śpiewie,
Jest morskim wiatrem, swobodnym oddechem!
Z zachwytu płoniesz - i nikt o tym nie wie?

Nie wierz w to - przecież UTAJONE myśli
Z twarzy się czyta czasem jak z kart księgi.
W PEŁNI szczęśliwi, wśród nagłych zamyśleń,
Nigdy nie wiemy, czyj wzrok nas dosięga.

"AKTYN" (K.Sz. 1979)


Sylaby rozwiązania: (la-po-ca-jem-ne-li-ta-ni-szy)