- - -

@WitalisaTo nie jest haiku.

Re: serwis sprzątający nie róbcie z nas ciemnych prostaczek od szczotki ścierki i mopa bo choć się z nas naśmiewacie i zadzieracie wciąż nosa więc w nas jest polotu niż w waszych żartach do bani w szufladce kiepskich bon-motów nigdy się zamknąć nie damy

@Wędrowiec.1984 Chodziło mi o to, że wielkość jest zawsze czymś wtórnym i nieistotnym. Bardziej interesuje mnie człowiek, ale nie jako obiekt zainteresowania paparazzich, tylko jako oczy, którymi czasem chciałbym popatrzeć na świat, zamiast gapić się własnymi.

A co to ma do rzeczy? Jakoś trudno mi uwierzyć w to, że romantyczni poeci przez cały czas, od rana do wieczora, mieli w głowie wieszcze strofy i tylko nimi żyli, przy okazji znacząc swoją wielkością przestrzeń wokół siebie, jak kocury własne terytorium. To nam się wydaje, gdy odwiedzamy jakąś lokalizację, w której jadał/mieszkał/bywał znany człowiek, że jest ona uświęcone (artystycznie) jego obecnością i przepełnione duchem wszystkich jego dzieł. A było dokładnie odwrotnie - ludzie ci odwiedzali różne miejsca a one ich inspirowały, wzbudzały jakieś echo, zaczynały w ich wyobraźni żyć własnym życiem.

Warto upamiętniać takie miejsca. Coś w tym jest i dotyczy nie tylko artystów, że lubimy poczuć ten dreszczyk, tego ducha przeszłości. Jakoś to nas uwzniośla, nawet jeśli to tylko kawa i trochę wspomnień. Ja na to patrzę całkowicie odwrotnie. Oni też byli zwyczajnymi ludźmi, na których ślady natrafiamy w różnych zakamarkach rzeczywistości. Spotkany w kawiarni przy ciastku Mickiewicz straciłby może nimb, ale zyskał cielesną prawdziwość? Pogadałbym sobie z nim o przechodniach widzianych przez okno, o psie, który właśnie zajrzał do knajpki przez uchylone drzwi, a nie wdychał konradowskie opary.

Puenta bardzo w stylu ks. Jana Twardowskiego, np. miłość oddala bo za bardzo zbliża (...) On lubił takie paradoksy.

A czy to się czasem jedno z drugim nie kłóci?

Niebo przesypało się rdzą w niespokojne popołudnie. Wyjące piaski zagłusza brzęczenie puszek, przetaczanych między domostwami. Coś nadchodzi. Zmysły pożarła kurzawa do ostatniego ziarenka. Jedynie łaciate kozy niewzruszenie wyskubują z ocienionych rozpadlisk suche źdźbła i słowa. Pół-kobieta, pół-pustynia, 2017 r.

To jest zbiór cząstek, z których każda stanowi zamknięty obraz, sama w sobie i sama dla siebie. Zawarte w tych cząstkach impresje są bardzo ładne (pomijając rozedrgane powietrze - mam uczucie poetyckiego déjà vu po przeczytaniu), ale brakuje mi czegoś, co połączyłoby je w całość, czegoś więcej niż pustynna tematyka. Widoczna wprawdzie jest oś czasu (brzask - potem zamknięcie dnia), lecz choć wiersz krąży po różnorodnych obrazach, wydaje się bardzo statyczny. Metafory zlewają się ze sobą i w rezultacie żadna nie może w pełni się rozwinąć w wyobraźni odbiorcy i zrobić mocnego wrażenia - może to też wina tego, że utwór jest dość długi. Pierwsze pięć cząstek opiera się na tej samej formie gramatycznej: posypują, błyszczą, wznoszą, łamią, smakują - od pewnego momentu monotonia zaczyna się w irytujący sposób kumulować. Są dwie opcje - zastanowić się, jak głębiej połączyć ze sobą te obrazy, jak stworzyć między nimi jakiś dialog i jakieś interakcje, ewentualnie - zrobić z tego cykl miniatur, wtedy każda cząstka nabierze wyjątkowego wymiaru, bo nie będzie się kisić w jednej beczce z pozostałymi. A przypomniało mi się, że też kiedyś coś o pustyni chodziło mi po głowie; jak znajdę, to może wrzucę w ramach kręgów na wodzie.

Czy aby na pewno?

To nie tyle opowieść o kremacji w ujęciu współczesnym, a bardziej podróż do odległych czasowo kultur, gdzie dokonywano ciałopalenia głównie ze względów praktycznych. Było to powszechne np. u ludów koczowniczych, podczas gdy tradycyjne grzebanie zwłok powiązać można z osiadłym trybem życia. (W pierwszych miastach neolitycznych, w Jerychu czy Çatalhöyük zaczęto zakopywać zmarłych członków rodziny pod podłogą domostw). Rozsypanie prochów (popiołów) i ich ponowne wkomponowanie w obieg materii (biologiczny) może mieć dla szczątków doczesnych znaczenie analogiczne do rozpłynięcia się duszy w boskim (czy kosmicznym) absolucie.

Ja bym poszedł bardziej radykalnie i w ogóle zrezygnował z rymowania. Wtedy spokojnie można wyrzucić mnóstwo słów - zapychaczy, które się umieszcza po to, aby linijkę czymś nabić. Kontekst znakomicie wbudowany w treść wiersza. Celne podsumowanie z rozpisaniem na role misji poety. "patrzać" - podejrzewam, że to celowo użyty archaizm, użyj może kursywy, żeby to podkreślić. Tak ogólnie, to dobry pomysł na podjęcie dysputy z romantycznym ideałem poezji; może to już było, ale każdy ma prawo po swojemu, jeśli da radę inaczej, niż poprzednicy.

klauna - w l.poj., będzie chyba lepiej. Emigracja z prowincji do wielkiego miasta zawsze skutkuje rozdarciem, którego ten wiersz jest zapisem. Siłą rzeczy człowiek oderwany od swojej małej ojczyzny musi się zmieniać. Czasami na niekorzyść, gdy podmiot liryczny przestaje być sobą, a zamienia się w błazna, który jedynie gra niechcianą, podłą rolę. Po części też zapewne wyrzeka się korzeni, może ze wstydu, a może po prostu one w nim usychają. Powrót nastąpił nie wiadomo z jakiego powodu, ale budzi resztki sumienia, daje złudzenie wskrzeszenia zapomnianej, kojącej przeszłości. Być może jest to konsekwencja osobistej porażki - podmiot liryczny nie zrobił spodziewanej kariery, nie odnalazł drogi życiowej w wielkomiejskim zgiełku, czuł się tam obco i śmiesznie. Może to być też rozumiane jako pojemniejsza metafora np. emigracji za granicę, wtedy pęknięcie jest głębsze, a babcia staje się częścią pisanej własnym życiem legendy.

W poezji najważniejsze jest, JAK to wyrazisz, a nie CO wyrażasz.

Tak jakby się zgodzę. I odwrotnie - pisanie wierszy to nie zawsze poezja.

Nareszcie w Twoim wierszu spotykam szczęśliwą i wolną kobietę. Jakby rymowanie - symbolicznie - było jakąś umowną granicą, za którą zaczyna się nowa rzeczywistość (psychologiczna). Podmiotka liryczna wreszcie zaczyna odzyskiwać siebie.

@iwonaroma Chciałbym, żeby tak było.

@Wędrowiec.1984 Nie masz takich doświadczeń, że na siłę wyrywa się osoby autystyczne z ich strefy komfortu, pod hasłem uspołeczniania? I mam na myśli sytuacje, w których jest to czysta sztuka dla sztuki. Czasem w internecie można się natknąć na opisy różnych skandalicznych sytuacji, ze skarg rodziców. Każdy normalny człowiek uważa świetlicę szkolną za miejsce, w którym dziecko powinno spędzać jak najmniej czasu (hałas, chaos, małpi rozum, dżungla). Dzieciom z autyzmem (zdiagnozowanym, posiadającym dokumenty specjalistyczne, czy jak to tam zwał) w ramach przyzwyczajania się do życia społecznego terapeuci potrafią zalecić obowiązkowo chodzenie do świetlicy (bo muszą się przystosowywać). Czytałem kiedyś o chłopcu, który nie lubił kina, bo denerwowały go współczesne filmy dla dzieci: hałaśliwe, pełne dynamicznych, agresywnych obrazów, humoru słowno-sytuacyjnego, którego nie załapywał. Twierdził, że filmy w kinie są głupie (zresztą miał rację). Psycholog szkolna niemal zmuszała go do tego, aby chodził na wyjścia klasowe do kina, bo nie może 'odstawać'. To był zdiagnozowany chłopiec, z jakąś lekką formą autyzmu. Innych rodziców terapeutka nagabywała, żeby wysłali dziecko na kolonie czy obozy (wakacje spędzane w ulubionym miejscu z rodziną miały jakoby ograniczać jego rozwój społeczny i relacje rówieśnicze). Po przeczytaniu tych rewelacji zacząłem wątpić w psychologię w ogóle. Być może nie zawsze jest tak drastycznie - zależy na jakiego specjalistę trafi? Choć wiadomo, internet lubi sensację i nie ma tu przeniesienia na skalę ogólną. Ale wyciągnąłem z tego wnioski, że jeśli dzieci neurotypowe uczy się przestrzegania reguł życia społecznego, to w przypadkiem autystycznego dziecka sukcesem jest, gdy zaakceptuje ono ich przekraczanie.

Rozwrzeszczane, szalejące jak stado małpiszonów dzieciaki uczy się bycia spokojnymi, uważnymi, i przestrzegającymi norm społecznych. Osoby autystyczne uczy się tego rozwrzeszczenia (nawet na siłę) i łamania zasad.

Wiersz dobrze rozpoczęty od marzy mi się, gdyż jest to właśnie marzenie, złota chmurka. Włochy z tego wiersza prezentują się jak wycięte z turystycznego folderu. W obliczu tej pocztówkowej powierzchowności puentę powinno się odebrać jako rodzaj żartu, z przymrużeniem oka. Bycie Włochem, czy Polakiem, czy Rumunem, czy Boliwijczykiem, nie może zostać zredukowane do ładnych widoczków za oknem i lokalnej kuchni. Może więcej ironii, dystansu sprawiłoby, że utwór stałby się mniej naiwny?

Słabe początki. Rozpaczająca, konająca w krwawych mękach dusza, dobijana w jeszcze okrutniejszy sposób ludzkim niezrozumieniem i podłością świata. Czy naprawdę to może zainteresować czytelnika? Czasy, kiedy jedną z niewielu masowych rozrywek było oglądanie egzekucji skazańców, dawno już minęły. A tutaj mamy do czynienia z taką ilością dramatyzmu (sztucznego), jakbyśmy stali przed pręgierzem lub gilotyną i patrzyli na los-oprawcę i ćwiartowaną na części ofiarę. Nigdy nie zrozumiem, czemu tylu autorów wciąż wykonuje makabryczny wyrok na swoich podmiotach lirycznych (de facto na sobie samym), z sado-masochistycznym zadowoleniem. I to wielokrotnie (zazwyczaj) w kolejnych wierszach.

Nową przypowieść Polak sobie kupi, Że i przed szkodą, i po szkodzie głupi. - J. Kochanowski. Nic się od tamtych czasów nie zmieniło, choć wyniki ostatnich wyborów są o tyle ciekawe, że młodzież wcale nie jest taka chętna do tego, żeby zamykać oczy na historię. Może coś tam jednak zostało w głowach dzięki nauce HiT w szkołach. Teraz stało się oczywiste, dlaczego nowa władza zaczęła reformę podstawy programowej od wycofania tego przedmiotu.

Wniosek z tego taki, że ludzkość to samo zło. Musi ulec unicestwieniu, a świat odżyje. Mam nadzieję nie dożyć czasów, gdy będziemy np. popełniać samobójstwo dla klimatu.

Chciałbym poznać ten wzór. To musiałoby być bardzo ciekawe.